Vài ngày sau khi gửi thư chỉ đạo các nhà sản xuất dược phẩm hàng đầu áp dụng mô h́nh định giá "tối huệ quốc" cho thuốc kê đơn, Tổng thống Donald Trump đă nói với các phóng viên hôm Chủ nhật rằng ông đă cắt giảm chi phí tới 1.500%.
Nhưng tuyên bố khoa trương của Trump là không thể về mặt toán học.
Sau đây là phân tích kỹ hơn về các sự kiện.
TRUMP: "Bạn biết đấy, chúng tôi đă giảm giá thuốc 1.200, 1.300, 1.400, 1.500%. Ư tôi không phải là 50%, mà là 14 - 1,500%."
SỰ THẬT: Điều này là sai. Về mặt lư thuyết, việc giảm giá thuốc hơn 100% đồng nghĩa với việc người dân được trả tiền để dùng thuốc. Chính quyền Trump đă thực hiện các bước để giảm giá thuốc kê đơn, nhưng các chuyên gia cho rằng không có dấu hiệu nào cho thấy chi phí đă giảm mạnh đến vậy.
Geoffrey Joyce, giám đốc chính sách y tế tại Trung tâm Schaeffer thuộc Đại học Nam California, gọi tuyên bố của Trump là "hoàn toàn bịa đặt" do vị tổng thống Cộng ḥa bịa đặt. Ông đồng ư rằng điều này đồng nghĩa với việc các công ty dược phẩm phải trả tiền cho khách hàng, chứ không phải ngược lại.
"Tôi thấy rất khó để diễn giải những con số đó thành những ước tính thực tế mà bệnh nhân có thể thấy tại quầy thuốc", Mariana Socal, phó giáo sư về chính sách và quản lư y tế tại Đại học Johns Hopkins, người nghiên cứu thị trường dược phẩm Hoa Kỳ, cho biết. Bà nói thêm rằng những tính toán của Trump "rất khó theo dơi".
Khi được hỏi Trump dùng lư lẽ ǵ để chứng minh cho tuyên bố của ḿnh, người phát ngôn Nhà Trắng Kush Desai cho biết: "Một thực tế khách quan là người Mỹ đang phải trả giá cao hơn gấp bội cho cùng một loại thuốc so với người dân ở các nước phát triển khác, và một thực tế khách quan là không có chính quyền nào khác hành động nhiều hơn để khắc phục gánh nặng bất công này đối với người dân Mỹ."
Nhà Trắng đă cung cấp một biểu đồ về chênh lệch giá thuốc tại Hoa Kỳ và các quốc gia tương đương, nhưng không đưa ra bất kỳ bằng chứng nào khác. Hôm Chủ nhật, Trump cũng mô tả việc giảm giá thuốc là một bước tiến trong tương lai, mặc dù điều này đă không xảy ra.
"V́ vậy, chúng ta sẽ giảm giá thuốc", ông nói. "Nó sẽ bắt đầu trong hai đến ba tháng tới với mức giảm 1.200, 1.300 và thậm chí 1.400%."
Giá của hầu hết các loại thuốc kê đơn - ngoại trừ thuốc generic không có nhăn hiệu - ở Hoa Kỳ cao hơn so với các quốc gia có thu nhập cao khác. Điều này phần lớn là do cách thức đàm phán giá thuốc tại Hoa Kỳ.
Trump đă đưa ra lời kêu gọi gần đây trong thư gửi 17 nhà sản xuất dược phẩm, Nhà Trắng thông báo vào tuần trước. Ông yêu cầu họ giảm chi phí tại Hoa Kỳ bằng cách áp dụng mức giá thấp nhất của thuốc kê đơn tại các quốc gia phát triển tương đương khác. Một số nhà sản xuất thuốc sau đó đă bày tỏ ư định cắt giảm chi phí.
Động thái này diễn ra sau một sắc lệnh hành pháp mà Trump đă kư vào tháng 5, đặt ra thời hạn 30 ngày để các nhà sản xuất thuốc tự nguyện giảm giá tại Hoa Kỳ, nếu không sẽ phải đối mặt với những giới hạn mới trong tương lai về mức giá mà chính phủ sẽ chi trả.
Chính phủ liên bang có quyền lực lớn nhất trong việc định h́nh giá thuốc được Medicare và Medicaid chi trả. Hiện vẫn chưa rơ liệu những nỗ lực của chính quyền Trump có tác động ǵ đến hàng triệu người Mỹ có bảo hiểm y tế tư nhân hay không.
Socal chỉ ra rằng nếu các nhà sản xuất thuốc cắt giảm chi phí đến mức Trump tuyên bố, họ sẽ la ó ầm ĩ, đặc biệt là khi xét đến sức ép mà họ đă phải chịu đựng trong nhiều năm qua v́ chính sách định giá của ḿnh.
Bà nói: "Tôi kỳ vọng họ sẽ đưa ra thông báo - thông báo công khai - và những thông báo đó sẽ được đưa ra trước ngày thực tế có hiệu lực, khi việc giảm giá đó có hiệu lực".
Joyce đồng ư rằng không có dấu hiệu nào cho thấy sẽ có sự cắt giảm đáng kể.
"Hoàn toàn không, hoàn toàn không, không bao giờ có", ông nói. "Và chưa nói đến việc giảm 1.500%."
|