Dù 3 quốc gia Tổng thống Mỹ Donald Trump lựa chọn để công du đầu tiên không phải những đồng minh thân thiết nhất nhưng họ có thứ mà nước Mỹ mong chờ.
Thông thường, các Tổng thống Mỹ thường dành chuyến công du nước ngoài đầu tiên tới các quốc gia đồng minh thân cận. Tuy nhiên, trong cả 2 lần đảm trách cương vị ông chủ Nhà Trắng, Tổng thống Mỹ Donald Trump đều không làm theo truyền thống đó. Ông có một ưu tiên khác: Kinh tế.
Vào ngày đầu tiên trở lại Nhà Trắng, các phóng viên đă đặt câu hỏi với ông Trump về nơi ông sẽ đến đầu tiên trong nhiệm kỳ 2. Ông Trump, một doanh nhân lăo luyện, cho rằng chuyến công du đầu tiên sẽ là cơ hội để ông thể hiện tài đàm phán và không ngần ngại tiết lộ ông đang thuyết phục Ả rập Xê út bơm hàng tỷ USD vào nền kinh tế Mỹ.
Những người tiền nhiệm của ông Trump thường đến Canada, Mexico hay Vương quốc Anh trong chuyến công du nước ngoài đầu tiên. Ông Trump th́ chọn đến Ả rập Xê út ngay từ lần đầu đắc cử vào tháng 5/2017. Vài giờ sau khi tái đắc cử, ông Trump để ngỏ khả năng quay trở lại quốc gia này với một điều kiện.
“Lần trước, tôi đă tới Ả rập Xê út đầu tiên v́ họ đồng ư mua 450 tỷ USD sản phẩm của chúng ta. Nếu họ mua thêm 450 tỷ USD hoặc 500 tỷ USD sản phẩm nữa, tôi nghĩ tôi sẽ lại đến đó”, ông Trump chia sẻ.
Vài ngày sau, hôm 23/1, Thái tử Mohammed bin Salman, người đang chèo lái nền kinh tế Ả rập Xê út, đă đáp lại bằng một lời đề nghị thậm chí c̣n hấp dẫn hơn: Ông sẽ đầu tư 600 tỷ USD vào nền kinh tế Mỹ trong 4 năm tới.
B́nh luận của nhà lănh đạo Ả rập Xê út nhanh chóng bị lăng quên trong bối cảnh hàng loạt sắc lệnh hành pháp và tinh gọn chính phủ được ông Trump ban hành trong ngày đầu nhậm chức. Tuy nhiên, ông Trump cũng đă nói rơ ràng rằng chuyến thăm cấp nhà nước đầu tiên của ḿnh sẽ được trao cho những người sẵn sàng đầu tư mạnh nhất.
Giống như năm 2017, ông Trump đă chọn Ả rập Xê út là điểm dừng chân đầu tiên trong chuyến thăm cấp nhà nước của ḿnh tới Trung Đông. Sau đó, ông Trump tới Qatar và Các Tiểu vương quốc Ả rập Thống nhất. Ngoài thỏa thuận mua vũ khí mà Nhà Trắng mô tả là lớn nhất lịch sử, với trị giá gần 142 tỷ USD, phía Ả rập Xê út c̣n cho biết đang xem xét các cơ hội đầu tư trị giá 600 tỉ USD với Mỹ và hy vọng nâng con số này lên khoảng 1.000 tỉ USD.
Và không chỉ thành công ở Ả rập Xê út, ông Trump cũng đă chứng kiến lễ kư kết các thỏa thuận mà Nhà Trắng mô tả là "tạo ra một giao dịch kinh tế trị giá ít nhất 1.200 tỉ USD". Theo tóm tắt từ Nhà Trắng, một trong số thỏa thuận là thương vụ Qatar Airways để mua tới 210 máy bay Boeing 787 Dreamliner và 777X với động cơ GE Aerospace với trị giá 96 tỷ USD.
Tính đến thời điểm hiện tại, ông Trump mới vừa đặt chân tới Các tiểu vương quốc Ả rập Thống nhất và chưa có thương vụ nào được công bố.
Tuy nhiên, cũng có những thông tin cho rằng ông Trump chọn tới Trung Đông v́ “lợi ích tài chính cá nhân”. Khu vực này là nơi đế chế kinh doanh của gia đ́nh ông Trump có những hoạt động đầu tư.
Nhà Trắng đă bác bỏ những lập luận này.
“Tổng thống Trump tuân thủ mọi quy định về xung đột lợi ích và chỉ hành động v́ lợi ích tốt nhất của công chúng Mỹ" - Thư kư báo chí Nhà Trắng Karoline Leavitt khẳng định.
VietBF@ Sưu tập