Được mệnh danh là "vàng xanh" của xứ sở hoa anh đào, Wasabi - củ cải ngựa Nhật Bản - không chỉ là một loại gia vị, mà c̣n là biểu tượng của sự tinh túy và đẳng cấp. Với mức giá "chát" lên đến 250 USD/kg (khoảng gần 6 triệu đồng), Wasabi nghiễm nhiên chiếm lĩnh vị trí "cây trồng đắt đỏ nhất hành tinh", khiến giới sành ăn trên toàn thế giới phải trầm trồ.
Vậy điều ǵ khiến loại củ tưởng chừng b́nh dị này lại sở hữu mức giá "trên trời" như vậy? Câu trả lời nằm ở quy tŕnh sản xuất kỳ công đến "nghẹt thở" và sự "kén cá chọn canh" đến khó tin của giống cây này. Khác với những loại cây trồng đại trà, Wasabi không thể phát triển ở quy mô thương mại lớn, dẫn đến nguồn cung vô cùng khan hiếm, đẩy giá trị lên cao ngất ngưởng.

Wasabi được mệnh danh là "vàng xanh" của Nhật Bản.
Để mục sở thị "vương quốc" của Wasabi, người ta phải lặn lội đến những vùng núi non hiểm trở của Nhật Bản. Những ruộng Wasabi thường "ẩn ḿnh" trên các triền núi dốc đứng, nơi người nông dân phải "cuốc bộ" hàng giờ đồng hồ trên những con đường ṃn quanh co mới có thể tiếp cận. Địa h́nh khắc nghiệt đồng nghĩa với việc mọi công đoạn, từ gieo trồng đến chăm sóc, đều phải thực hiện thủ công bằng những dụng cụ thô sơ nhất.
"Khó tính" là thế, Wasabi chỉ chịu "yên vị" ở những vùng đất có độ pH lư tưởng từ 6 đến 7, và đặc biệt, phải được nuôi dưỡng bằng nguồn nước tinh khiết như pha lê từ các khe suối. Để đáp ứng yêu cầu khắt khe này, người nông dân đă dày công kiến tạo một hệ thống lọc nước tự nhiên, sử dụng nhiều lớp cát mịn và đá với kích cỡ khác nhau, nhằm đảm bảo nguồn nước luôn trong lành và mát lạnh. Nhiệt độ nước phải được duy tŕ ổn định ở mức 15 độ C - điều kiện "vàng" để Wasabi phát triển.
Không chỉ cần nước sạch, Wasabi c̣n "đỏng đảnh" ở chỗ, nó cần nhiều nước nhưng lại "kỵ" ngập úng. Thêm vào đó, nó cần được che chắn khỏi ánh nắng trực tiếp, chỉ phát triển tốt ở những nơi có bóng râm và độ cao phù hợp. "Chăm bẵm" kỹ lưỡng là thế, Wasabi vẫn thường xuyên bị sâu bệnh tấn công, khiến không ít trang trại quy mô lớn phải "khóc ṛng". Chỉ những người nông dân tâm huyết và giàu kinh nghiệm mới có thể "thuần hóa" được giống cây "ăn tiền" này.
Hành tŕnh từ khi gieo trồng đến khi thu hoạch Wasabi là cả một quá tŕnh dài đằng đẵng, kéo dài tới 2 năm. Mỗi củ Wasabi khi thu hoạch chỉ nặng trung b́nh khoảng 300 gram. Đặc biệt, hương vị cay nồng đặc trưng của Wasabi chỉ tồn tại trong khoảng 15 phút sau khi thu hoạch, đ̣i hỏi người dùng phải thưởng thức ngay lập tức.
Chính v́ những yếu tố trên, Wasabi nguyên chất trở thành một món hàng xa xỉ. Theo thống kê, phần lớn Wasabi được sử dụng tại các nhà hàng Nhật Bản trên toàn thế giới (khoảng 95%) đều được làm từ củ cải cay, hạt cải bẹ và phẩm tạo màu. Chỉ có khoảng 5% Wasabi là được làm từ củ Wasabi nguyên chất, do giá thành quá đắt đỏ. Điều này càng khẳng định thêm giá trị và sự độc đáo của "vàng xanh" Wasabi - một biểu tượng của sự tỉ mỉ, tinh tế và đẳng cấp trong văn hóa ẩm thực Nhật Bản.
VietBF@ Sưu tập