Nhiều người trong chúng ta từng nh́n thấy cảnh những chú chim vô tư đậu trên các sợi dây điện cao thế mà không hề hấn ǵ. Điều này khiến không ít người thắc mắc: V́ sao chim không bị điện giật trong khi ḍng điện đang chạy qua những sợi dây đó?
Ảnh minh họa.
Câu trả lời nằm ở nguyên lư cơ bản của ḍng điện: Ḍng điện chỉ chạy khi có sự chênh lệch điện thế giữa hai điểm. Khi một con chim đậu trên chỉ một sợi dây điện, cả hai chân của nó đều ở cùng một mức điện áp. V́ thế, không có ḍng điện chạy qua cơ thể chim, và nó vẫn an toàn.
Điện giật xảy ra khi ḍng điện đi qua cơ thể – nghĩa là khi có một đường dẫn từ nơi có điện áp cao đến nơi có điện áp thấp hơn (thường là mặt đất). Trong trường hợp chim đậu trên một dây duy nhất, không có con đường nào để ḍng điện đi từ dây điện qua cơ thể chim và xuống đất, nên ḍng điện đơn giản là không chạy qua chim.
Tuy nhiên, nếu một con chim vô t́nh chạm cùng lúc vào hai dây điện có điện thế khác nhau, hoặc một dây điện và một vật dẫn nối đất như cột điện hay dây trung tính, lúc đó sẽ có một ḍng điện chạy qua cơ thể nó – và hậu quả có thể rất nguy hiểm, thậm chí gây tử vong.
Hiện tượng này cũng lư giải v́ sao con người có thể bị điện giật khi tiếp xúc với dây điện: v́ tay và chân người thường không nằm trên cùng một mức điện áp – một tay chạm vào dây điện, chân đứng dưới đất – tạo ra chênh lệch điện thế và ḍng điện chạy qua cơ thể.
Vậy nên, dù những chú chim có thể thản nhiên đậu trên dây điện mà không bị ảnh hưởng, điều đó không đồng nghĩa với việc dây điện là vô hại. Đó chỉ là một ví dụ thú vị về cách mà nguyên lư vật lư chi phối những điều tưởng như đơn giản trong thế giới tự nhiên.