Chính phủ liên bang vừa yêu cầu ông Andrew Đỗ, cựu giám sát viên Orange County – bị kết án năm năm tù giam và thi hành án tù vào ngày 15 Tháng Tám tới đây- hoàn trả gần $900,000 tiền hối lộ mà ông nhận được từ các hợp đồng trị giá hàng triệu đô la của quận hạt mà lẽ ra dùng để cung cấp bữa ăn cho người cao tuổi có hoàn cảnh khó khăn, theo nội dung hồ sơ do ông Bill Essayli.
Chánh án liên bang sẽ đưa ra quyết định cuối cùng về số tiền bồi thường mà ông Andrew Đỗ phải trả trong phiên ṭa dự kiến diễn ra vào tháng tới. Số tiền này sẽ được trả lại cho quận hạt.
Ông Ciaran McEvoy, phát ngôn viên của Văn Pḥng Bộ Tư Pháp Mỹ, cho biết số tiền bồi thường này sẽ không bao gồm tài sản và tài khoản ngân hàng mà ông Andrew đă bị tịch thu trước đó – gồm cả căn nhà ở Tustin của con gái ông, cô Rhiannon Đỗ.
Luật sư của ông Andrew thừa nhận tổng số tiền hối lộ ông Andrew nhận được, nhưng đang yêu cầu chánh án giảm số tiền hoàn trả xuống c̣n $802,692, với lư do cô Rhiannon Đỗ đă làm việc cho một trong các tổ chức nhận được tiền từ quận hạt.
Trong đơn gửi ṭa viết rằng một phần lương của cô Rhiannon có thể được xem là “để cảm ơn” việc cha cô trao hợp đồng cho nơi cô làm việc, nhưng “tiền lương đó là do cô ấy làm việc mà có – và theo luật California, phải được ghi nhận công sức của cô ấy.”
Tuy nhiên, phía liên bang bác bỏ lập luận trên, cho rằng điều này “đi ngược thực tế,” đặt nghi vấn về khối lượng công việc thực sự mà cô Rhiannon đă làm, và lưu ư rằng vào thời điểm cô được trả lương, cô đang là sinh viên luật toàn thời gian, hầu như không có kinh nghiệm, nhưng lại nhận mức lương gần $100,000 mỗi năm để điều hành một công ty được tài trợ hoàn toàn bằng tiền tham nhũng từ cha cô.
Bối cảnh “scandal” của ông Andrew Đỗ
Vào Tháng Sáu vừa qua, ông Andrew Đỗ bị kết án năm năm tù giam với tội danh hối lộ sau khi nhận tiền lại quả từ nhiều cá nhân và tổ chức. Ông đă thừa nhận việc chuyển hơn $10 triệu từ quỹ của quận hạt cho các tổ chức này, số tiền lẽ ra dùng để cung cấp bữa ăn cho cư dân bị cách ly tại nhà trong đại dịch COVID-19.
Các công tố viên liên bang cho biết Viet America Society (VAS) do cô Rhiannon Đỗ điều hành, một trong những tổ chức bị cáo buộc thông đồng với ông Andrew, chỉ sử dụng 15% ($1.4 triệu) trong số tiền ngân sách nhận được để thực sự mua bữa ăn cho người cao niên.
“Họ không chỉ trả tiền hối lộ cho bị đơn, mà c̣n sử dụng tiền của quận hạt để mua bất động sản thương mại, trả tiền cho đồng phạm, và chuyển tiền đến các công ty liên quan khác,” theo hồ sơ mới nhất của liên bang. “Các đồng phạm c̣n rút hàng trăm ngàn đô la tiền mặt.”
Ông Peter Phạm, người sáng lập VAS, bị truy tố hồi Tháng Sáu với 15 tội danh, bao gồm hối lộ, rửa tiền và gian lận chuyển tiền. Ông Peter hiện đă tại đào và được cho là đă rời khỏi nước Mỹ.
Phản ứng của các giám sát viên Orange County
Giám Sát Viên Donald Wagner cho rằng mức bồi thường mà ông Andrew phải trả là “quá thấp.”
“Con số đó phải cao hơn nhiều để bù đắp cho những người bị ông ta chiếm đoạt – người dân Orange County, đặc biệt là ở Địa Hạt 1,” ông Wagner nhắn tin cho LAist. “Tôi sẽ yêu cầu mức bồi thường đầy đủ $10 triệu, và để bị đơn chứng minh nếu có lư do để giảm số tiền.”
Ông Wagner cũng nói không thấy “lư do ǵ để giảm trừ v́ ‘công việc’ mà con gái ông Andrew được cho là đă làm, v́ theo hiểu biết của tôi, tất cả đều nằm trong kế hoạch của ông Andrew.”
Giám Sát Viên Janet Nguyễn, người kế nhiệm ông Andrew Đỗ tại Địa Hạt 1, cho biết số tiền bồi thường được đề nghị “chỉ là một phần nhỏ” của số tiền mà các công tố viên nói ông Andrew đă chiếm đoạt.
“Dù tôi mong có thể lấy lại từng đồng, nhưng chúng tôi sẽ nhận bất kỳ khoản nào có thể,” bà Janet viết trong tin nhắn gửi LAist.
Giám Sát Viên Vicente Sarmiento viết trong email: “Người dân Orange County xứng đáng nhận lại từng đô la bị lấy trái phép. Chúng ta không thể quên rằng những khoản tiền này bị lấy từ người cao tuổi dễ tổn thương, trong thời điểm khủng hoảng khi họ cần bữa ăn, và từng xu phải được trả lại, không có lư do bao biện.”
Tại sao ông Andrew không bị yêu cầu hoàn trả toàn bộ hơn $10 triệu?
“Các đồng phạm là người nhận số tiền $10 triệu đó. [Chúng tôi đă truy tố họ],” ông McEvoy viết cho LAist. Số tiền bồi thường mà liên bang đề nghị, $878,230.80, là “số tiền mà chính ông Andrew nhận được.”
Diễn biến tiếp theo
Chánh Án James Selna sẽ tổ chức phiên điều trần vào ngày 11 Tháng Tám để đưa ra quyết định cuối cùng về số tiền ông Andrew phải trả lại.
Ngay sau đó, vào ngày 15 Tháng Tám, ông Andrew Đỗ phải tŕnh diện tại nhà tù liên bang ở Lompoc, thuộc Santa Barbara County, để bắt đầu thi hành án.
Theo lệnh tuyên án của Chánh Án Selna, cô Rhiannon Đỗ cũng sẽ phải chịu trách nhiệm liên đới trong việc bồi thường số tiền trong vụ án h́nh sự của cha cô, v́ là “đồng phạm.” Cô Rhiannon hiện vẫn đối mặt với cáo buộc gian lận trong vụ kiện dân sự của quận hạt.
Hiện chưa rơ liệu cô Rhiannon Đỗ, người vừa tốt nghiệp ngành luật tại đại học UC Irvine, có được phép hành nghề luật sư tại California hay không.
Vụ kiện dân sự của quận hạt chống lại cô Rhiannon Đỗ, ông Andrew Đỗ và các đồng phạm bị cáo buộc vẫn đang tiếp tục.
Chưa rơ liệu ông Peter Phạm, một trong những đồng phạm chính, có bị dẫn độ hoặc đưa ra xét xử hay không. Theo ông McEvoy, ông Peter đă rời Mỹ bằng vé một chiều đến Đài Bắc, Đài Loan, vào Tháng Mười Hai năm ngoái.