Có lẽ ít có loài vật nào có ảnh hưởng lớn đến lịch sử nhân loại như ngựa, từng đóng vai tṛ trung tâm trong quân đội, nền kinh tế, mạng lưới giao thông vận tải và phục vụ giải trí.
Biểu tượng của ngựa xuất hiện ở khắp nơi trong bảo tàng lăng mộ Tần Thủy Hoàng ở tỉnh Thiểm Tây, Trung Quốc.
Trung Quốc cũng không phải ngoại lệ. Các nhà sử học cho rằng, tận dụng tối đa năng lực của ngựa giúp nhà Tần phát triển vượt bậc thời Chiến quốc và trở thànhđế chế đầu tiên thống nhất Trung Hoa, theo SCMP.
Các du khách đến thăm bảo tàng lăng mộ Tần Thủy Hoàng ở tỉnh Thiểm Tây, phía tây bắc Trung Quốc, cũng dễ dàng nhận thấy biểu tượng của ngựa xuất hiện ở khắp nơi.
Cho đến nay, hài cốt của khoảng 600 con ngựa được t́m thấy ở khu lăng mộ, cho thấy tầm quan trọng của ngựa đối với "cuộc sống ở thế giới bên kia" của hoàng đế Trung Hoa Tần Thủy Hoàng, bên cạnh đội quân đất nung.
Một nghiên cứu mới được công bố vào mùa hè năm nay của Đại học Cambridge ở Anh, nhấn mạnh tầm quan trọng của ngựa trong xă hội thời nhà Tần, theo SCMP.
Nghiên cứu cho biết, toàn bộ ngựa chôn trong lăng mộ Tần Thủy Hoàng cho đến nay đều là giống đực, kích thước lớn với chiều cao tiêu chuẩn hơn 1,4 mét. Những con ngựa đều khoảng 10 tuổi khi chết, là độ tuổi trưởng thành.
“Vai tṛ quan trọng của ngựa trong thời Tần được thể hiện rơ nét nhất khi chúng xuất hiện trong các lăng mộ của giới tinh hoa nhà Tần", nghiên cứu cho biết.
Các nhà nghiên cứu đă phân tích răng nanh và xương chậu của ngựa, nhận thấy các hóa thạch chỉ ra rơ ràng rằng ngựa được đem chôn trong lăng mộ là con đực.
Các nhà nghiên cứu t́m hiểu tại mọt hố chôn ngựa trong lăng mộ Tần Thủy Hoàng.
Giới tính đồng nhất của những con ngựa đặt ra hai giả thuyết. Thứ nhất là ngựa cái rất quan trọng để làm giống và không được đem hiến tế hoặc người cổ đại chủ yếu cưỡi ngựa đực, do đó họ cũng muốn chúng đi theo ḿnh ở thế giới bên kia.
Về độ tuổi ngựa chôn trong lăng mộ Tần Thủy Hoàng khoảng 10 tuổi, các nhà nghiên cứu nói đây cũng là dấu hiệu quan trọng, cho thấy, những con ngựa tuổinày là luôn sẵn sàng tham gia chiến đấu.
Ngựa chôn cất trong các lăng mộ quư tộc cấp thấp hơn thời nhà Tần cũng tầm độ tuổi này, chỉ xê dịch vài năm.
Tương tự, chiều cao của những người con ngựa được đem chôn ở lăng mộ Tần Thủy Hoàng là 1,4 mét, với các lăng mộ quư tộc cấp thấp hơn là không dưới 1,3 mét.
Theo các nhà nghiên cứu, chiều cao tiêu chuẩn này giúp người cưỡi có tầm quan sát tốt hơn trong đám đông, đặc biệt khi phải chiến đấu trên chiến trường.
Các nhà nghiên cứu nhận thấy những con ngựa đều bị giết trong quá tŕnh chôn cất ở lăng mộ và xác được sắp xếp một cách có trật tự.
Ngựa là loài vật đáng chú ư nhất được chôn trong lăng mộ Tần Thủy Hoàng.
Trong một hố chôn nằm ở nơi gọi là "nội thành", phía tây nam nơi Tần Thủy Hoàng an nghỉ, các nhà nghiên cứu phát hiện 24 bộ xương ngựa.
12 binh sĩ thuộc đội quân đất nung bảo vệ căn pḥng ở phía trước, phía sau là căn pḥng nơi có hố chôn những con ngựa chiến.
Các nhà nghiên cứu thuộc Đại học Cambridge đă phân tích hài cốt ngựa mà không được phép đào sâu hơn trong khu khai quật, v́ lăng mộ Tần Thủy Hoàng đang được giữ nguyên trạng để phục vụ bảo tồn và du lịch.