Nhiễm độc ch́ từ khói xe làm giảm IQ của một nửa dân số Mỹ. Gần đây nghiên cứu mới công bố cho thấy phơi nhiễm ch́ từ khói xe hơi đă làm giảm IQ của một nửa dân số Mỹ. Và các nhà khoa học cho biết giảm điểm IQ chỉ là khởi đầu của những hậu quả ghê gớm khác.
Sơn có ch́ và không khí, nước, đất bị nhiễm ch́ là những nguồn phổ biến gây ngộ độc ch́ ở trẻ em. Các nhà nghiên cứu cho rằng, việc người Mỹ tiếp xúc với khói xe hơi nhiễm ch́ suốt thời thơ ấu đă đánh cắp một số điểm IQ đáng kể của họ.
Khí thải ô tô là con đường chính đưa ch́ xâm nhập vào máu của chúng ta. Ch́ được thêm vào xăng để cải thiện hiệu suất động cơ và lượng tiêu thụ xăng pha ch́ tại Mỹ tăng nhanh vào đầu những năm 1960, đạt đỉnh vào những năm 1970.
Cũng trong thập niên 1970, các vấn đề sức khỏe bắt nguồn từ ch́ trở nên rơ ràng. Tại Mỹ, xăng pha ch́ đă bị loại bỏ hoàn toàn kể từ ngày 1/1/1996. Nhưng thật không may, đă quá muộn.
Chuyên gia tâm lư học lâm sàng Aaron Reuben tại Đại học Duke (Mỹ) và các cộng sự của ông tại Đại học Bang Florida đă phát hiện ra rằng về cơ bản tất cả mọi người Mỹ sinh ra trong hai thập kỷ đó đều được đảm bảo là đă tiếp xúc với nồng độ ch́ ở mức phá huỷ từ khói xe.
Nghiên cứu mới của họ đăng trên tạp chí Proceedings of the National Academy of Sciences tính toán rằng, việc tiếp xúc với khói xe hơi nhiễm ch́ trong thời thơ ấu đă cướp đi tổng cộng 824 triệu điểm IQ từ hơn 170 triệu người Mỹ c̣n sống đến ngày nay, tức là khoảng một nửa dân số Mỹ.
Theo nghiên cứu, những người Mỹ sinh trước năm 1996 giờ đây có thể có nguy cơ mắc các vấn đề sức khỏe liên quan đến ch́, chẳng hạn như năo bị lăo hóa nhanh hơn.
Các nhà nghiên cứu tiết lộ rằng bất cứ ai sinh trước cuối năm 1996, và đặc biệt là những người sống ở thời kỳ đỉnh cao của việc sử dụng xăng pha ch́ tại Mỹ vào những năm 1960 và 1970, đều có mức độ phơi nhiễm ch́ cao đáng báo động khi họ c̣n nhỏ.
Hệ lụy chết người
Ch́ là chất độc thần kinh, có thể làm thay đổi các hoạt động b́nh thường của hệ thần kinh trung ương. Các chuyên gia y tế nói rằng không có mức độ phơi nhiễm ch́ an toàn ở bất kỳ thời điểm nào trong cuộc đời.
Nguyên tố này là một kẻ giết người thầm lặng, nó tồn động và hoạt động trong cơ thể, thường xuyên trong vài tháng hoặc nhiều năm.
Một lượng ch́ nhỏ nhất cũng có thể gây ra các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng. Trẻ nhỏ, đặc biệt là những trẻ dưới 6 tuổi, rất dễ bị ngộ độc ch́, có thể ảnh hưởng đến sự phát triển về tinh thần và thể chất. Và ở mức độ rất cao, nhiễm độc ch́ có thể gây chết người.
Chuyên gia Reuben cho biết: “Ch́ có thể đi vào máu khi nó được hít vào dưới dạng bụi, hay khi ta ăn hoặc uống nước. Trong máu, nó có thể đi vào năo nhờ vượt qua cả hàng rào máu năo, vốn là lớp tế bào bao phủ các mạch máu trong năo và kiểm soát sự xâm nhập của các phân tử từ máu vào năo, có tác dụng ngăn chặn chất độc hại và mầm bệnh xâm nhập”.
Nhà nghiên cứu Reuben và các đồng tác giả Michael McFarland và Mathew Hauer, cả hai đều là giáo sư xă hội học tại Đại học Bang Florida, biết rằng việc hiểu được tác động khói xăng nhiễm ch́ trong hơn 70 năm sẽ là một nhiệm vụ phức tạp. V́ vậy, họ đă chọn một chiến lược đơn giản.
Các nhà nghiên cứu sử dụng dữ liệu có sẵn công khai về nồng độ ch́ trong máu thời thơ ấu của người Mỹ, việc sử dụng xăng pha ch́ và thống kê dân số để xác định gánh nặng cả đời của việc phơi nhiễm ch́ đối với mỗi người Mỹ c̣n sống vào năm 2015. Từ các dữ liệu, họ đánh giá tác hại của ch́ đối với trí thông minh của con người bằng cách tính toán điểm IQ bị mất do tiếp xúc với khói từ xăng pha ch́ làm đại diện cho tác hại của nó đối với sức khỏe cộng đồng.
Và kết quả đă khiến họ giật ḿnh. “Thành thật mà nói, tôi đă bị sốc”, ông McFarland nói, “khi nh́n vào những con số, tôi vẫn bị sốc mặc dù đă chuẩn bị tinh thần”.
Ảnh hưởng lâu dài đến sức khỏe
Tính đến năm 2015, hơn một nửa dân số Mỹ có biểu hiện lâm sàng về mức độ ch́ trong máu khi họ c̣n là trẻ em. Điều này có thể dẫn đến chỉ số IQ thấp hơn và khiến họ có nguy cơ cao mắc các chứng suy giảm sức khỏe lâu dài khác, chẳng hạn như giảm kích thước năo, khả năng mắc bệnh về tâm thần và gia tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch ở tuổi trưởng thành.
Con số thiệt hại về trí thông minh của nhiễm độc ch́ là rất kinh hoàng: việc tiếp xúc với ch́ trong thời thơ ấu có thể đă xóa điểm IQ tích lũy của nước Mỹ ước tính khoảng 824 triệu điểm – tức trung b́nh gần 3 điểm mỗi người.
Theo tính toán của các nhà nghiên cứu, những người sinh từ giữa đến cuối những năm 1960 có thể bị mất tới 6 điểm IQ và những em nhỏ có nồng độ ch́ cao nhất trong máu (gấp 8 lần mức tối thiểu hiện tại - theo dữ liệu công khai) th́ thậm chí tệ hơn, trung b́nh mất trên 7 điểm IQ.
Mặc dù việc giảm một vài điểm IQ có vẻ không đáng kể, nhưng các nhà nghiên cứu lưu ư rằng những thay đổi này đủ để chuyển những người có khả năng nhận thức dưới mức trung b́nh (điểm IQ dưới 85) xuống nhóm khuyết tật trí tuệ (điểm IQ dưới 70).
VietBF@ sưu tập
|