Pháp đang ăn mừng. Tiêm kích Rafale của họ đă "bắn rơi" Su-35. Đây được coi là chiến thắng quan trọng về nhiều mặt.
Su-35 Nga bị "bắn hạ" ở Indonesia
Chiến thắng quan trọng về kinh tế trước Nga trên thị trường vũ khí. Indonesia, sau giai đoạn dài đắn đo đối với tiêm kích Su-35, đă nghiêng về "Rafale" của Pháp.
Mặc dù tưởng chừng như mọi thứ đối với Nga đang đi đúng hướng. Vào tháng 2/2018, bản hợp đồng cung cấp 11 chiếc tiêm kích Su-35 của Nga trị giá 1,15 tỷ USD đă được kư kết. Dự kiến trong năm 2019 sẽ bàn giao 8 chiếc, năm 2020 - thêm 3 chiếc.
Đối với Jakarta, về phương diện kinh tế đó là bản hợp đồng rất có lợi, bởi v́ giá thành không quá cao, nếu tính cả việc nó bao gồm vũ khí, phụ tùng và dịch vụ bảo dưỡng kỹ thuật. Và đó không phải là tất cả.
Một nửa giá trị sẽ được thanh toán theo h́nh thức hàng đổi hàng - bằng dầu cọ, thứ mà các nước phát triển từ chối v́ lư do tác hại của nó đối với sức khoẻ con người.
Thêm một lợi ích nữa ở chỗ bản hợp đồng này có điều khoản giao hàng gần như "tức th́". Kiểu hợp đồng mua khí tài quân sự phức tạp như thế này thường bị kéo dài, khách hàng đôi khi phải chờ đợi 4-5 năm.
Indonesia không thể từ chối một bản hợp đồng có lợi tới mức đó, nếu như khách hàng chỉ bị chi phối bởi những yếu tố kỹ thuật. Bởi v́ Su-35 gần như được tất cả những chuyên gia không thiên vị thừa nhận là tiêm kích thế hệ 4++ tốt nhất thế giới, có nhiều đặc tính kỹ chiến thuật tiệm cận tiêm kích thế hệ thứ 5.
Cần phải lưu ư rằng việc nâng cấp đội máy bay tiêm kích đối với Indonesia là vô cùng cấp thiết. Trong lực lượng không quân của họ đến nay vẫn đang vận hành các tiêm kích từng được người Mỹ sử dụng rất nhiều từ thời chiến tranh Việt Nam là F-5 Tiger.
Nhưng cả những máy bay hiện đại nếu không cần thay thế, th́ chắc chắn cần phải được nâng cấp. Đó là các tiêm kích F-16A Block 15 Fighting Falcon, từng được xuất xưởng vào năm 1981.
Liên quan tới độ cân bằng của đội tiêm kích, th́ ở đây là một sự mất cân đối khủng khiếp. Gần như tất cả các máy bay đều thuộc ḍng những tiêm kích hạng nhẹ. Trong số các máy bay hạng nặng th́ chỉ có 11 chiếc Su-30MK2 và 5 chiếc Su-27.
Cho nên không chỉ hạng nặng, Su-35 c̣n là các máy bay tiêm kích tốt nhất mà lực lượng không quân Indonesia cần như oxy.
Tuy nhiên, những yếu tố chính trị và một số yếu tố khác nữa đă can thiệp vào câu chuyện này.
Áp lực lên Jakarta bắt đầu xuất hiện một tháng trước khi kư hợp đồng, khi đó mới hiểu rằng nó đă được kư kết từ lâu. Vấn đề ở chỗ vào năm 2017 Indonesia đă thông báo mời thầu thay thế 10 chiếc F-5 Tiger của ḿnh. Trong số 5 ứng cử viên tham gia có Su-35.
C̣n các đối thủ cạnh tranh chính của nó là "Typhoon" Eurofighter và F-16 Viper của Mỹ. Tiêm kích Nga đă giành chiến thắng trong cuộc tuyển chọn, nên hợp đồng được kư kết là điều hoàn toàn hiển nhiên.
Vào tháng 1/2018, bộ trưởng quốc pḥng Mỹ James Mattis đă có chuyến công du tới Jakarta. Một trong những nhiệm vụ mà ông phải giải quyết - đó là ngăn Indonesia mua các máy bay của Nga.
Ông Mattis tuyên bố rơ ràng rằng trong trường hợp kư hợp đồng với Nga, Mỹ sẽ dừng cung cấp phụ tùng cho F-16, mà Không quân Indonesia đang sở hữu gần 40 chiếc. Và điều này sẽ theo đúng luật, đương nhiên, là của Mỹ - CAATSA (Bộ luật Chống kẻ thù của Mỹ bằng các biện pháp trừng phạt).
Nhưng Jakarta không nghe theo, bản hợp đồng đă được kư. Và khi đó áp lực của Washington lên Jakarta bắt đầu gia tăng. Cuối cùng, câu chuyện vượt qua cả các giới hạn kinh tế, đó là những lời đe doạ.
Washington cam kết dùng mọi cách - cả về vật chất, lẫn thông tin và chính trị - để ủng hộ phe đối lập ở Indonesia. Và đưa tổng thống "của ḿnh" lên nắm quyền, thay v́ ông Vidodo cứng đầu.
Trong t́nh cảnh không hề đơn giản như vậy, Jakarta bắt đầu lừng khừng với các điều khoản tài chính của bản hợp đồng, khi tuyên bố rằng, trước khi được thông qua chính thức, trong văn kiện cần phải có chữ kư của 4 bộ trưởng khác nhau. Và dường như, để t́m được sự nhượng bộ đối với cả 4 bộ là điều vô cùng khó khăn.
Và bất ngờ hồi đầu năm 2020, trên tờ báo có ảnh hưởng của Indonesia là ndoAviation đăng tải bài viết của cựu Tư lệnh Pḥng không Indonesia Eris Heryanto, người không tiếc lời chỉ trích Su-35.
Ông chỉ ra một cách rơ ràng, theo đúng kiểu quân đội, 4 lư do cần phải từ chối mua những máy bay này cho lực lượng không quân Indonesia. Những lời kêu ca hoàn toàn vô lư.
1. Su-35 là chiếc máy bay cũ (được vận hành từ năm 2014), bởi v́ đó là sự cải tạo "chút xíu" từ Su-27.
2. Trạm radar định vị với ăng-ten lưới mảng pha bị động, mà cần phải là chủ động. Vấn đề ở chỗ trạm radar định vị của Su-35 được chế tạo một cách tối ưu nhất cho chính chiếc máy bay này.
3. Chiếc máy bay có kích thước lớn, v́ thế dễ bị tên lửa bắn trúng.
4. Bảo dưỡng Su-35 đắt hơn nhiều so với F-35, cỗ máy mà cựu tư lệnh pḥng không kêu gọi nên mua.
Và tiếp đến bắt đầu điều ǵ đó không thể tưởng tượng được. Đương nhiên, Mỹ không mời chào F-35 của ḿnh cho Indonesia.
Áo mời chào các máy bay "Typhoon" đă qua sử dụng. Chính những cỗ máy mà đă thua Su-35 khi đấu thầu. Nhưng khí đó không phải các máy bay đă qua sử dụng, mà là những chiếc hoàn toàn mới xuất xưởng.
Bộ trưởng Quốc pḥng Indonesia Prabovo Subyanto hồi tháng 7/2020 đă đón nhận đề nghị này với sự hăng hái. Và câu chuyện đă đi tới việc kư kết hợp đồng, mà theo đó Jakarta sẽ phải mua 15 chiếc Eurofighter với giá thành 124 triệu/chiếc.
Mua mà không cần quan tâm rằng những tiêm kích này không c̣n mới trên mọi khía cạnh - và đă "khấu hao" trong lực lượng không quân Áo, và được nghiên cứu chế tạo 25 năm trước. Thêm vào đó, chúng c̣n đắt hơn Su-35.
Tuy nhiên ư tưởng này vấp phải sự phản đối mạnh mẽ trong hành lang chính quyền lập pháp. Và người ta quyết định từ chối mua Eurofighter "Typhoon".
Nhưng v́ cần phải thay thế những máy bay Tiger đă khấu hao toàn bộ bằng thứ ǵ đó, nên Jakarta đă xách va ly sang Hàn Quốc.
Và vào đầu năm nay, họ đă nhắm vào chiếc tiêm kích cận thế hệ thứ 5 KF-21 của Hàn Quốc. Bản thoả thuận về kế hoạch mua 50 máy bay này đă được kư. Tuy nhiên, điều đó không thể diễn ra nhanh chóng, bởi v́ vào tháng 5 mới tổ chức lễ ra mắt nguyên mẫu thử nghiệm đầu tiên.
Pháp ăn mừng chiến thắng
Và bất ngờ xuất hiện thông tin về việc trong chuyến viếng thăm tới Jakarta của bộ trưởng quốc pḥng Pháp Florence Parley, thoả thuận kế hoạch mua 36 tiêm kích "Rafale" mới hoàn toàn đă được kư kết.
Dự kiến hợp đồng chính thức sẽ được kư vào năm 2022. Nga b́nh luận về việc này như bằng chứng cho thấy rằng Indonesia đă chắc chắn từ chối Su-35 của Nga. Mặc dù điều này đă rơ từ một năm trước.
Cùng với đó, cú rẽ sang hướng của Pháp trông khá lạ lùng. Chính 36 chiếc "Rafale" từng được bán cho Ấn Độ theo kết quả của gói thầu, mà hoàn toàn có những yếu tố tham nhũng lớn. Các chính trị gia đối lập của Ấn Độ đă tuyên bố rằng bản hợp đồng này là "tṛ gian lận quốc pḥng lớn nhất trong lịch sử".
Dehli đă phải bỏ ra 7,9 tỷ euro, mỗi chiếc có giá 220 triệu euro. Jakarta có khả năng để thanh toán với mức giá như thế hay không? Thậm chí, người Pháp sẽ không nhận thanh toán bằng dầu cọ. Đó là điều thứ nhất.
C̣n điều thứ hai, Không quân Indonesia chưa bao giờ vận hành các máy bay của Pháp. Và điều đó có nghĩa rằng việc ứng dụng và bảo dưỡng "Rafale" sẽ phức tạp hơn nhiều so với Su-35.
Điều thứ ba, Ấn Độ đă kư hợp đồng mua 36 chiếc máy bay của Pháp 5 năm trước. Đến thời điểm hiện nay mới chỉ tiếp nhận 12 chiếc tiêm kích.
Nếu mọi thứ tiếp tục diễn ra với tốc độ này, th́ toàn bộ đơn đặt hàng sẽ chỉ hoàn tất vào cuối thập niên 2020. Và chỉ sau đó mới tới lượt Indonesia. Không lẽ người Pháp sẽ xây dựng thêm các nhà máy để đẩy nhanh tiến độ sản xuất?
Đó là cách Mỹ hù doạ Indonesia để khiến cho nước này phải tự làm cho ḿnh thiệt hại. Và mức thiệt hại rất đáng kể.
Mặc dù, tất nhiên cả Nga cũng chịu thiệt hại.
VietBF @ Sưu tầm