Nhiều nguyên nhân dẫn đến việc ông Nguyễn Bắc Son thoát được án tử. Theo bản án vừa được tuyên, HĐXX TAND TP Hà Nội cho rằng cựu bộ trưởng TT&TT Nguyễn Bắc Son có nhiều t́nh tiết giảm nhẹ nên không cần thiết phải tuyên mức án cao nhất là tử h́nh như đề nghị trước đó của VKS.
Sau gần 3 giờ đồng hồ tuyên đọc bản án, trưa nay, HĐXX đă tuyên phạt cựu bộ trưởng Nguyễn Bắc Son 16 năm tù về tội vi phạm các quy định về quản lư và sử dụng vốn đầu tư công gây hậu quả nghiêm trọng, chung thân về tội nhận hối lộ; tổng hợp h́nh phạt chung cho hai tội là chung thân.
Cựu Bộ trưởng TT&TT Nguyễn Bắc Son
"Không cần thiết phải áp dụng h́nh phạt cao nhất là tử h́nh"
Với tội vi phạm các quy định về quản lư và sử dụng vốn đầu tư công gây hậu quả nghiêm trọng, HĐXX cho rằng cựu Bộ trưởng Nguyễn Bắc Son đă có mối quan hệ, đă có nhiều cuộc điện thoại và trao đổi tin nhắn với cựu Chủ tịch HĐQT AVG Phạm Nhật Vũ trong suốt quá tŕnh AVG xin hướng dẫn thủ tục bán cổ phần cho đối tác nước ngoài cho đến khi MobiFone thanh toán tiền mua 95% cổ phần cho các cổ đông AVG. Điều này thể hiện rơ qua list điện thoại cơ qua điều tra đă thu thập được trong hồ sơ vụ án.
Nguyễn Bắc Son đă chỉ đạo Trương Minh Tuấn thông báo AVG không được bán cổ phần cho đối tác nước ngoài.
Bị cáo Son là người biết AVG có nhu cầu bán cổ phần và biết MobiFone tŕnh Bộ TT&TT xin phê duyệt chủ trương đầu tư dịch vụ truyền h́nh bằng phương thức đầu tư mua lại một hăng truyền h́nh kỹ thuật số. Son đă giới thiệu, định hướng cho MobiFone mua cổ phần của AVG, đồng thời chỉ đạo Phạm Đ́nh Trọng (Vụ trưởng Vụ quản lư doanh nghiệp, Bộ TT&TT) đưa giao dịch này vào danh mục “Mật”.
Nguyễn Bắc Son cũng là người chỉ đạo Trương Minh Tuấn (khi đó là Thứ trưởng Bộ TT&TT) kư các văn bản liên quan đến dự án, trong đó có quyết định 236 phê duyệt dự án đầu tư dịch vụ truyền h́nh của MobiFone, dù Tuấn không phân công được phụ trách lĩnh vực đầu tư tài chính doanh nghiệp, không được phân công theo dơi và chỉ đạo MobiFone…
Son là người kư quyết định thành lập tổ thẩm định khi Son biết Bộ TT&TT không có chức năng thẩm định, đánh giá về giá mua cũng như hiệu quả đầu tư dự án. Nguyễn Bắc Son cũng là người chỉ đạo Lê Nam Trà kư thoả thuận và hợp đồng chuyển nhượng giữa MobiFone và các cổ đông AVG…
HĐXX cho rằng có đủ căn cứ xác định Nguyễn Bắc Son là Bộ trưởng TT&TT, có vai tṛ quan trọng nhất, là bị cáo đầu vụ trong các bị cáo bị truy tố về tội vi phạm các quy định về quản lư và sử dụng vốn đầu tư công gây hậu quả nghiêm trọng.
HĐXX cũng đánh giá các bị cáo trong vụ án đều có nhân thân tốt, chưa có tiền án, tiền sự, ăn năn, hối cải, thành khẩn khai báo.
Riêng đối với bị cáo Nguyễn Bắc Son, bản án nhận định bị cáo có nhiều thành tích trong quá tŕnh công tác, được tặng thưởng nhiều giấy khen, bằng khen các cấp, là chiến sỹ thi đua cấp tỉnh, cấp ban, lao động xuất sắc nhiều năm; là người có công với cách mạng, được tặng thưởng Huân chương Độc lập hạng nh́, Huân chương chiến công hạng nhất, Huân chương quân kỳ quyết thắng, Huy chương chiến sỹ giải phóng, Huy chương chiến sỹ vẻ vang.
Sức khoẻ bị cáo yếu, gia đ́nh bị cáo có truyền thống cách mạng. Bộ TT&TT đă có văn bản đề nghị xem xét giảm nhẹ TNHS với bị cáo Son.
Về hành vi tội nhận hối lộ, bị cáo Nguyễn Bắc Son có hành vi nhận hối lộ 3 triệu USD. HĐXX cho rằng gia đ́nh bị cáo Nguyễn Bắc Son đă thay bị cáo nộp lại 66 tỉ đồng là số tiền bị cáo Son đă nhận hối lộ. Bị cáo Son đă tự nguyện nộp hơn 500 triệu đồng có trong tài khoản bị phong toả.
“Bị cáo Son đă nộp lại toàn bộ số tiền đă chiếm hưởng, thể hiện sự thành khẩn và ăn năn hối cải. Bản thân bị cáo có nhiều thành tích trong quá tŕnh công tác nên không cần thiết phải áp dụng h́nh phạt cao nhất là tử h́nh như đề nghị của VKS giữ quyền công tố tại phiên toà”- HĐXX nhận định.
Cựu Chủ tịch HĐQT Phạm Nhật Vũ. Ảnh: ĐỨC MINH
Cân nhắc giảm đáng kể h́nh phạt cho Phạm Nhật Vũ
Cũng trong bản án sáng nay, cựu Chủ tịch HĐQT Phạm Nhật Vũ bị tuyên phạt 3 năm tù về tội đưa hối lộ.
HĐXX đánh giá quá tŕnh điều tra và tại phiên toà, bị cáo Phạm Nhật Vũ có thái độ thành khẩn, ăn năn hối cải. Bị cáo có nhân thân tốt, chưa có tiền án, tiền sự. Bị cáo đă chủ động, tích cực cùng MobiFone đàm phán thoả thuận huỷ bỏ hợp đồng chuyển nhượng cổ phần, đă khắc phục toàn bộ thiệt hại của vụ án. Bị cáo đă trả cho MobiFone hơn 8.400 tỉ đồng và gần 330 tỉ đồng là những chi phí liên quan đến việc chuyển nhượng cổ phần. Bị cáo Vũ đă tích cực phối hợp với các cơ quan tố tụng trong quá tŕnh giải quyết vụ án.
Cạnh đó, bị cáo là doanh nhân có nhiều việc làm cống hiến tích cực cho xă hội, được Chủ tịch nước gửi thư khen, được tặng nhiều bằng khen, giấy khen, văn bản tuyên dương của các bộ, ngành, chính quyền các cấp. Gia đ́nh bị cáo có công với cách mạng…
Bị cáo là người đầu thú, là người thường xuyên làm các công tác trợ giúp xă hội, tài trợ cho các dự án, công tŕnh an sinh xă hội, trợ giúp đồng bào gặp thiên tai, lũ lụt, tri ân gia đ́nh anh hùng, liệt sỹ, chăm sóc Mẹ Việt Nam Anh hùng… với số tiền hàng ngh́n tỉ đồng.
Bị cáo là trụ cột gia đ́nh có nhiều người con. Rất nhiều tổ chức, cá nhân gửi đơn xin khoan hồng dành cho bị cáo Phạm Nhật Vũ như Đại sứ Liên bang Nga tại Việt Nam, Nguyên Tổng thống cộng hoà Kalmykia (thuộc Liên bang Nga) và nhiều doanh nhân, trí thức khác.
Tại phiên toà, có nhiều bị cáo xin khoan hồng và giảm nhẹ cho Phạm Nhật Vũ. Bị cáo cùng gia đ́nh đă khắc phục triệt để hậu quả thiệt hại của vụ án với số tiền đặc biệt lớn với nhiều mục đích tốt đẹp, trong đó có mục đích nhằm giảm nhẹ h́nh phạt cho tất cả các bị cáo trong vụ án.
“Đây là những t́nh tiết để HĐXX xem xét, cân nhắc để giảm nhẹ đáng kể h́nh phạt cho bị cáo Vũ”- bản án nêu rơ đồng thời lư giải trong vụ án này, khi quyết định h́nh phạt, HĐXX cũng xem xét bối cảnh, nguyên nhân, động cơ, mục đích phạm tội của các bị cáo.
Đặc biệt là sự khắc phục triệt để số tiền MobiFone đă thanh toán mua 95% cổ phần của AVG cùng các chi phí khác. Ngoài ra, các bị cáo nhận hối lộ đă tự nguyện nộp lại toàn bộ số tiền chiếm hưởng là căn cứ quan trọng để xem xét giảm nhẹ đáng kể h́nh phạt dành cho các bị cáo.