Trong nhiều năm qua, không ít công tŕnh nghiên cứu, cũng như tài liệu quan trọng về Tôn Trung Sơn đă lần lượt được giải mật. Tôn Trung Sơn là nhân vật rất được người Trung Quốc kính trọng. Đảng CS có thể bôi nhọ thanh danh của ông nhưng ông sống măi trong ḷng dân chúng, người dân c̣n tôn xưng ông là quốc phụ. Vậy con cháu ông hiện nay sinh sống như thế nào?
Trong các tài liệu công khai, Tôn Trung Sơn có 2 vợ. Một người là Lư Mộ Trinh, người kia là Tống Khánh Linh. Nhưng thực ra, Tôn Trung Sơn c̣n có 1 người vợ lẽ tên là Trần Túy Phần. Điều này trong gia phả nhà Tôn Trung Sơn có nhắc tới.
Trong gia phả ghi: Nguyên phối Lư Mộ Trinh (kết hôn năm 1885, ly hôn năm 1915) hưởng thọ 86 tuổi, trắc thất (tức vợ lẽ) Trần Túy Phần (1891 bắt đầu ở cùng Tôn Trung Sơn, mùa thu năm 1912 chia tay Tôn Trung Sơn) hưởng thọ 89 tuổi. Tống Khánh Linh (năm 1915 Khánh Linh 22 tuổi kết hôn với Tôn Trung Sơn 49 tuổi) hưởng thọ 89 tuổi. Như vậy cả ba người đều sống rất thọ.
Tôn Trung Sơn chụp ảnh cùng hai con gái.
Tôn Trung Sơn có 1 con trai và 2 con gái. Con trai là Tôn Khoa c̣n hai con gái là Tôn Diên và Tôn Uyển. Cả ba người này đều là do người vợ đầu Lư Mộ Trinh sinh ra.
Tôn Khoa.
Là con trai duy nhất của Tôn Trung Sơn, Tôn Khoa trước sau đă 3 lần làm Thị trưởng Quảng Châu, hai lần làm Viện trưởng Hành chính và Viện trưởng Lập pháp của Trung Hoa Dân Quốc. Đồng thời một thời đảm nhiệm chức Phó Chủ tịch Chính phủ Quốc dân. Dưới ánh hào quang của cha, Tôn Khoa cũng có một cuộc đời huy hoàng. Đến đời con trai Tôn Khoa, sự huy hoàng dần dần biến mất. Họ sống một cuộc sống b́nh thường như mọi người nhưng cơ bản vẫn giàu có.
Tôn Trị B́nh (thứ 2, từ trái sang).
Tôn Khoa có tổng cộng 6 người con. Con trai trưởng là Tôn Trị B́nh, con thứ Tôn Trị Cường và 4 con gái tiếp theo là Tôn Tuệ Anh, Tôn Tuệ Hoa, Tôn Tuệ Phương, Tôn Tuệ Phần.
Cái tên Tôn Trị B́nh, Tôn Trị Cường đều là lấy từ ư một câu của Tôn Trung Sơn là : «Trị Quốc chi đạo, tiên cầu b́nh an, tái cầu cường thịnh». Hai anh em này lúc nhỏ sống cùng ông nội ở Quảng Châu, rất được cưng chiều.
Tôn Trị Cường kư sách tặng độc giả.
Tôn Trị B́nh có con trai là Tôn Quốc Hùng, cháu trai là Tôn Vĩ Nhân. Ông Tôn Trị B́nh từng làm Cố vấn quốc sách phủ Tổng thống ở Đài Loan và ủy viên Ủy ban Nghị b́nh của Trung ương Quốc Dân Đảng. Ngày 6.4.2005, ông mất tại một bệnh viện ở Hồng Kông, hưởng thọ 93 tuổi.
Tôn Trị Cường sinh năm 1915, từng du học ở California. Thập niên 1960 theo cha là Tôn Khoa trở lại Đài Loan nhưng bị đánh giá thấp nên chỉ làm ở Cục Tín thác Trung ương và cố vấn Bảo tàng cố cung Đài Bắc.
Bà Tôn Tuệ Anh.
Tôn Trị Cường hai lần kết hôn. Lần kết hôn đầu được hai con gái là Tôn Gia Lâm và Tôn Gia Du. Cả hai người này hiện nay đều sống ở Mỹ. Lần kết hôn thứ hai, Tôn Trị Cường lấy nữ sĩ Lâm Luân Khả kém ông 30 tuổi. Họ sinh được hai con trai là Tôn Quốc Viên và Tôn Quốc Thăng. Khi Tôn Trị Cường ở tuổi 70 (tức năm 1992 - 1993) đă hai lần về đại lục và được gặp gỡ thân mật với lănh đạo Đảng và Nhà nước Trung Quốc. Ông cũng đi thăm Bắc Kinh, Thượng Hải, Vũ Hán, Quảng Châu đồng thời về thăm thôn Thúy Hưởng để chiêm ngưỡng quê cũ của ông nội ḿnh.
Tôn Trung Sơn và Tống Khánh Linh.
C̣n bốn người con gái của Tôn Khoa là «Anh Hoa Phương Phầ » sau này đều định cư ở Mỹ và sống cuộc đời b́nh thường như mọi người khác. Có lần trả lời phỏng vấn của báo chí, một trong số họ nói rằng họ không muốn sống dựa dẫm vào cái bóng của cha ḿnh.