Cuối cùng th́ cái thông tin công ty Formosa chôn lấp chất thải lén lút được nhiều báo trong ngoài nước phản ánh trong buổi sáng ngày 12/7/2016. Đúng là nếu không có tiếp tay từ quan chức bại hoại VC th́ sao có thể xảy ra chuyện này!
Các cơ quan chức năng ở Hà Tĩnh chỉ vào cuộc sau khi phóng viên có thông tin tŕnh báo. Và phóng viên th́ nhận tin từ nhân dân, ngộ hơ? Formosa là một công ty có quá nhiều tai tiếng về việc gây ô nhiễm môi trường, và đương nhiên, một ḿnh Formosa không thể đầu độc biển Việt Nam nếu không có sự tiếp tay của các quan chức lănh đạo từ trung ương đến địa phương.
C̣n nhớ hồi tháng 4 khi thảm họa môi trường xảy ra, việc công ty Formosa xả thải ngầm ra biển chỉ bị phát hiện khi ngư dân t́m thấy ống xả trong lúc lặn. Rất đúng quy tŕnh, các cơ quan chức năng vào cuộc. Và các phát ngôn thật trái ngoe.
Đầu tiên, Thứ trưởng Bộ TNMT, ông Vơ Tuấn Nhân khẳng định quy tŕnh xả thải của Formosa đă được Bộ TN&MT cấp phép theo đúng quy định pháp luật Việt Nam.(1)
Vài hôm sau, ông Bộ trưởng Bộ TNMT, Trần Hồng Hà lại bảo ống xả thải ngầm dưới biển của công ty Formosa là sai quy định pháp luật và sẽ buộc phải đưa ống xả lên. (2)
Pháp luật Việt Nam như tờ giấy lộn nên sau canh bạc trị giá 500 triệu đô la th́ việc đưa ống xả thải ngầm lên không c̣n là tuyên bố hiển hách của ông Bộ trưởng Bộ TNMT nữa.
Các cơ quan chức năng cỡ bự lờ luôn việc truy trách nhiệm và yêu cầu xử lư việc cấp phép xả thải ngầm, lờ luôn việc thiếu trách nhiệm trong giám sát quan trắc môi trường của địa phương.
Sau hơn ba tháng chờ đợi, cuối cùng người dân Việt Nam cũng được biết nguyên nhân cá chết là do nhà thầu phụ của Formosa và do sự cố “cúp điện”.
Không một lănh đạo nào đứng ra xin lỗi người dân, không một quan chức nào thấy ngượng ngùng v́ trước đó lỡ diễn hài xúi dân ăn cá, tắm biển.
Hôm nay cũng vậy, phóng viên các báo Người Đưa Tin, Tuổi Trẻ, Vietnamnet... lần lượt đi tin Formosa chôn 100 tấn chất thải ở Hà Tĩnh, và lực lượng liên ngành lục tục vào cuộc.
Ông Lê Quang Hà mặc áo trắng.
Nơi chôn lượng chất thải như bùn, có mùi hôi của hóa chất này nằm ngay trong trang trại của ông Lê Quang Ḥa, Giám đốc Công ty Môi trường - Đô thị thị xă Kỳ Anh. Và nguy hiểm hơn, vị trí của nơi chôn lượng chất thải này nằm ngay thượng nguồn sông Trí, gần đập tràn cung cấp nước sinh hoạt và sản xuất cho hàng ngàn hộ dân quanh vùng. (3)
Mặc dù ông Ḥa phủ nhận việc chôn lấp chất thải trong trang trại của ông, nhưng các cơ quan chức năng đă xác nhận thông tin trên báo chí. Bây giờ chỉ c̣n xem chất thải này độc hay không độc. Mất bao nhiêu ngày để có kết quả chính xác?
Formosa không thể tự bước chân vào Việt Nam để hoành hành, đó là sự thật. Các hợp đồng béo bở, số phần trăm lại quả nhiều, quy tŕnh bôi trơn và thủ tục lót tay hoàn hảo đă giúp Formosa che mắt bịt miệng các quan chức từ trung ương tới địa phương. Truy xét trách nhiệm hay đ̣i tống khứ Formosa ra khỏi Việt Nam chỉ là cách giải quyết phần ngọn khi nhân dân phẫn uất.
Ch́a khóa để giải quyết mọi vấn đề chính là yêu cầu minh bạch thông tin, quyền giám sát độc lập bởi các nhóm, các tổ chức bảo vệ môi trường có uy tín. Có như vậy người Việt mới tránh được thảm họa bị đầu độc mỗi ngày.