Từ trước tới nay đã có rất nhiều vụ án mạng nghiêm trọng liên quan đến những quả bom mìn thời chiến tranh sót lại. Và những người bị nạn vì bom đạn thời bình này chủ yếu là làm nghề bán sắt vụn. Họ đã liều lĩnh cưa bom lấy sát và đã phải đánh đổi bằng cả tính mạng của mình.
Vụ nổ ở Văn Phú, Hà Đông, Hà Nội vừa qua khiến nhiều người khiếp sợ. Sự khiếp sợ này không lạ lẫm gì với người dân khu vực miền Trung - nơi còn rất nhiều bom đạn thời chiến tranh sót lại... Nơi đây bom đạn vẫn vùi im trong lòng đất, thỉnh thoảng tiếng nổ chát chúa của nó vẫn lấy mạng người.
Bây giờ, người dân huyện Hướng Hóa, Quảng Trị vẫn kể cho nhau nghe chuyện buồn về cái chết oan nghiệt vì nghề tháo bom kiếm sống của hai anh em ruột hồi cuối tháng 7/2013. Hai cái chết đau lòng này đã thành câu chuyện nhắc nhở về sự nguy hiểm của nghề tháo bom bán sắt vụn. Đó là cái chết của hai anh em người dân tộc Vân Kiều, Hồ Li Va (sinh năm 1993) và Hồ Văn Na (sinh năm 1996) trú tại thôn Trằm, xã Hướng Tân, huyện Hướng Hóa.
Ngày 28/7/2013, Va và Na sang Lào tìm thấy một quả bom, hôm sau, họ rủ thêm hai người Lào ở bản May, huyện Sepone, tỉnh Savannakhet (Lào) bắt tay tháo bom để lấy kim loại. Bom nổ, hai anh em Va và Na chết ngay tại chỗ, hai người Lào bị thương nặng phải đưa đi cấp cứu.
Trong chuyến công tác ở Quảng Trị, chúng tôi gặp ông Nguyễn Xảo, người có đến 3 con trai chết vì cưa bom. Ông Xảo quê ở Đà Nẵng, sau hòa bình, ông đưa gia đình lên vùng rừng núi Hải Thái, Gio Linh làm kinh tế mới. “Con đông, không đủ cơm ăn nên phải ăn sắn luộc chấm muối. Cả gia đình tôi phải lần hồi kiếm ăn từng bữa. Phải đi khai hoang ở Cồn Tiên, lần lượt 3 người con trai của tôi là Nguyễn Xang, Nguyễn Quang, Nguyễn Sáu đã mãi mãi không trở về”, ông Xảo buồn rầu chia sẻ.
Vợ mất sớm, 3 người con của ông cũng lần lượt chết vì tháo bom ở 3 thời điểm khác nhau khiến ông phải sống trong cô quạnh ở tuổi xế chiều. Cho đến tận bây giờ và có lẽ sẽ mãi về sau, bom mìn vẫn sẽ làm tim ông đau nhói.
Cách nhà ông Xảo không xa, hoàn cảnh gia đình ông Trần Nậy còn đau đớn hơn. Ông Nậy chia sẻ: “Con trai tôi khi mới 15 tuổi đã chết năm 1988 vì vác cuốc theo anh cả lên Cồn Tiên đào bom. Nó đào được quả DKZ, loại này có gắn một đoạn bạc ở chóp đầu. Nó dùng cuốc gõ vào đầu đạn để gỡ ra. Đạn nổ, thằng em chết, thằng anh đứng bên miệng hố nhìn sang thì bị mảnh găm trúng bụng làm đứt nhiều khúc ruột. Năm 1990, thằng anh cả chết trong lúc cố gắng tháo ngòi nổ một quả đạn pháo. Cách đó 5 ngày, bố vợ nó từ dưới Vĩnh Linh lên Cồn Tiên cắt tranh, dẫm phải mìn nổ bay mất xác”.
Đau đớn chưa rời bỏ gia đình ông khi năm 1991, người con thứ ba tên Trần Quốc Sự (17 tuổi) cũng lìa đời sau tiếng nổ từ quả đạn cối.
hoalyly@vietbf sưu tầm