- Sáng 22–4, tại nhà Tả Trà, cung Diên Thọ, Trungtâm Bảo tồn Di tích cố đô Huế đă tổ chức trưng bày chiếc xe kéo của Hoàng thái hậu Từ Minh mẹ vua Thành Thái. Chiếc xe kéo này sau 108 năm lưu lạc trên đất Pháp đă trở về Việt Nam
Để mang chiếc xe kéo của Hoàng thái hậu Từ Minh mẹ vua Thành Thái trở lại hoàng cung Huế, vào tháng 6 – 2014, Trung tâm Bảo tồn Di tích cố đô Huế đă sang Chateau de Cheverny (Cộng ḥa Pháp) đấu giá thành công chiếc xe kéo của Hoàng thái hậu Từ Minh bằng nguồn ngân sách Nhà nước do UBND tỉnh Thừa Thiên Huế phê duyệt với kinh phí 1,345 tỉ đồng.
Sau khi đấu giá thành công, ngày 16-4, Đại sứ quán Việt Nam tại Pháp cũng đă hoàn tất thủ tục để đưa chiếc xe kéo về nước. Ngày 17-4, chiếc xe kéo đă chính thức được đưa về Việt Nam bằng đường hàng không thông qua hỗ trợ vận chuyển của Vietnam Airlines. Tuy nhiên, sau khi về tới VN, cổ vật này đă phải vướng nhiều thủ tục phức tạp, phải chịu đóng khoản thuế VAT 10% trên tổng số tiền đấu giá lẫn tiền lệ phí mua cổ vật nên đến ngày 20-4 mới hoàn tất để đưa về cố đô Huế.
Được biết, chiếc xe kéo tay của Hoàng thái hậu Từ Minh do vua Thành Thái tặng để mẹ vua dạo chơi trong vườn cung. Đến tháng 10-1907, chiếc xe kéo đă được vua Thành Thái bán cho ông Prosper Jourdan cùng chiếc long sàn với giá 400 đồng. Sau 108 năm lưu lạc trên đất Pháp, chiếc xe kéo tay của Hoàng thái hậu Từ Minh đă quay trở lại cố đô Huế.
Ông Phan Thanh Hải, Giám đốc Trung tâm Bảo tồn Di tích cố đố Huế cho biết, chiếc xe kéo đấu giá thành công và trưng bày tại cung Diên Thọ mang ư nghĩa lớn khi lần đầu tiên Việt Nam đấu giá thành công tại sàn đấu giá quốc tế và đưa được cổ vật về lại quê hương. Với sự kiện xe kéo đấu giá thành công đă đặt nền móng cho việc Việt Nam tham gia công ước quốc tế về trao trả cổ vật, mở ra triển vọng Việt Nam có thể đàm phán với các nước thành viên khác để t́m giải pháp đưa cổ vật Việt về quê hương.
Cũng trong dịp này, Trung tâm Bảo tồn Di tích cố đô Huế đă trưng bày chiếc phụng liễn (thường được gọi là kiệu) của Hoàng thái hậu Từ Cung cũng đă được tu bổ phục hồi và được trưng bày tại nhà Tả Trà. Đây cũng là một kết quả nghiên cứu công phu, gia công tỉ mỉ trong quá tŕnh tu bổ phục hồi hiện vật. Bên cạnh đó hàng chục h́nh ảnh tư liệu về kiệu và xe kéo cũng được trưng bày hai bên Trường lang nối từ cung Diên Thọ chính điện sang điện Thọ Ninh. Đây như một phần trưng bày bổ sung, minh họa thêm cho hiện vật kiệu và xe kéo đang trưng bày ở nhà Tả Trà, nhằm làm cho du khách có một cái nh́n tổng quan về các phương tiện đi lại của giới quyền quư xưa.
Một số h́nh ảnh về chiếc xe kéo:
VietBF © Sưu tầm