Từ lâu, một quan niệm sai lầm đã len lỏi vào tâm trí nhiều người, cho rằng vận động thể chất, đặc biệt là tập luyện cường độ cao, chẳng khác nào việc bắt trái tim làm việc quá sức, khiến nó 'hao mòn' nhanh hơn. Thậm chí, lầm tưởng này còn được ví von một cách đơn giản rằng cơ thể giống như một 'cục pin' với năng lượng hữu hạn và tập luyện chỉ khiến năng lượng cạn kiệt. Tuy nhiên, một nghiên cứu đột phá mới đây của Australia đã đưa ra những bằng chứng khoa học đanh thép, bác bỏ hoàn toàn tư duy lỗi thời này và khẳng định điều ngược lại: tập thể dục chính là chìa khóa để bảo tồn nguồn năng lượng quý giá của tim.
Tập thể dục không chỉ cải thiện chất lượng sống mà còn là một phương pháp khoa học để kéo dài thêm nhiều năm tuổi thọ
Tập thể dục sức bền ức chế sự phát triển của tế bào ung thư
Nghiên cứu được thực hiện bởi nhóm chuyên gia tại Phòng thí nghiệm HEART thuộc Viện Nghiên cứu Y khoa St Vincent và Viện Tim mạch Victor Chang đã chỉ ra một sự thật đầy bất ngờ. Dù trái tim của vận động viên phải hoạt động mạnh hơn trong thời gian tập luyện, nhưng hiệu suất tổng thể của nó lại tối ưu hơn rất nhiều. Cụ thể, các vận động viên và người thường xuyên tập luyện có nhịp tim trung bình là 68 lần/phút, thấp hơn đáng kể so với mức 76 lần/phút ở những người ít vận động.
Chính sự chênh lệch nhỏ này khi nhân lên 24 giờ đã tạo ra một sự "tiết kiệm" ấn tượng. Tính theo ngày, một người không tập luyện tiêu tốn khoảng 109.440 nhịp tim. Trong khi đó, vận động viên chỉ cần khoảng 97.920 nhịp tim để duy trì sự sống, tức là giảm gần 11.500 nhịp đập—một sự khác biệt khoảng 10% trong tổng số. Giáo sư Andre La Gerche, Trưởng phòng thí nghiệm HEART, nhận định đây là một con số "tiết kiệm ấn tượng." Ông giải thích rằng nhịp tim lúc nghỉ của người tập luyện thấp hơn đáng kể đã bù đắp hoàn toàn cho thời gian tim hoạt động mạnh khi tập luyện, và thậm chí còn giảm tổng số nhịp đập cần thiết.
Bí mật nằm ở nhịp tim nghỉ thấp, vốn là một dấu hiệu không thể chối cãi của thể lực tốt và sức khỏe tim mạch ưu việt. Những người có thể lực tốt nhất trong nghiên cứu thậm chí ghi nhận nhịp tim nghỉ chỉ khoảng 40 lần/phút, so với mức trung bình 70–80 lần/phút của phần lớn dân số. Nhóm nghiên cứu, công bố trên tạp chí JACC: Advances, lý giải rằng, "Càng khỏe mạnh, cơ thể càng vận hành hiệu quả hơn về mặt trao đổi chất." Điều này có nghĩa là mỗi nhịp đập của tim trở nên mạnh mẽ và hiệu quả hơn, cung cấp đủ máu và oxy mà không cần phải đập nhanh và liên tục.
Giáo sư La Gerche khẳng định thêm, ngay cả khi chúng ta tập luyện nặng trong một giờ mỗi ngày, thì 23 giờ còn lại tim vẫn đập chậm hơn, đảm bảo tổng số nhịp tim sử dụng trong ngày vẫn ít hơn. Nhịp tim nghỉ thấp không chỉ là một chỉ báo về sự dẻo dai hiện tại mà còn là một yếu tố dự báo sức khỏe tim mạch tốt hơn trong dài hạn, giúp giảm nguy cơ bệnh tật.
Tóm lại, thông điệp rút ra là vô cùng rõ ràng: tập thể dục không làm cạn kiệt năng lượng mà ngược lại, nó giống như việc bạn nâng cấp động cơ của chiếc xe, khiến nó chạy hiệu quả hơn với ít nhiên liệu hơn. Chỉ cần vài giờ tập luyện có mục đích mỗi tuần, chúng ta đã có thể chuyển đổi hiệu suất hoạt động của trái tim, giúp mỗi nhịp đập trở nên ý nghĩa hơn. Giáo sư Australia kết luận, điều này không chỉ cải thiện chất lượng sống mà còn là một phương pháp khoa học để kéo dài thêm nhiều năm tuổi thọ.