Trong nhiều thập kỷ, các nhà khoa học tin rằng não người chỉ hoạt động nhờ vào đường (glucose). Nhưng một nghiên cứu mới của các nhà khoa học tại Đại học Queensland, Australia, đã mở ra phát hiện mới là chất béo cũng đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp năng lượng cho não bộ.
Nghiên cứu, vừa được công bố trên tạp chí Nature Metabolism, cho thấy các tế bào thần kinh – hay còn gọi là neuron – không chỉ “ăn” đường để truyền tín hiệu và duy trì hoạt động mà còn có thể sử dụng các phân tử chất béo nhỏ gọi là axit béo tự do bão hòa. Những phân tử này được sản xuất nhờ hoạt động của một gene có tên DDHD2.
Tiến sĩ Merja Joensuu, người đứng đầu nghiên cứu tại Viện Công nghệ Sinh học và Công nghệ Nano của Đại học Queensland khẳng định chất béo là một phần thiết yếu của quá trình chuyển hóa năng lượng trong não. Ông cho rằng việc hiểu rõ vai trò của chất béo có thể là chìa khóa để khôi phục chức năng thần kinh khi quá trình này bị gián đoạn.
Phát hiện này đặc biệt quan trọng vì đột biến ở gene DDHD2 đã được chứng minh có liên quan tới bệnh liệt cứng chi dưới di truyền type 54 (HSP54) – một rối loạn thần kinh khiến chân yếu dần và cứng lại theo thời gian.
Trong các thí nghiệm trên mô hình động vật, nhóm nghiên cứu nhận thấy việc bổ sung axit béo hoạt hóa có thể phục hồi sản xuất năng lượng và giúp neuron hoạt động bình thường, ngay cả khi gene DDHD2 bị lỗi. Ngược lại, tăng lượng đường lại không mang đến hiệu quả tương tự.
Điều này mở ra triển vọng phát triển những phương pháp điều trị mới không chỉ cho HSP54 mà còn cho nhiều bệnh thoái hóa thần kinh như Alzheimer – vốn liên quan đến sự suy giảm năng lượng trong tế bào thần kinh.
Nhóm nghiên cứu hiện đang tiến hành các bước chuẩn bị cho thử nghiệm tiền lâm sàng, nhằm đánh giá tính an toàn và hiệu quả của các liệu pháp dựa trên axit béo trước khi chuyển sang thử nghiệm ở người.