Khế có nhiều dưỡng chất tốt cho sức khỏe nhưng nếu ăn quá nhiều sẽ gây tổn thương, thậm chí dẫn đến suy thận cấp.
Khế là loại quả quen thuộc trong đời sống người Việt, có vị chua ngọt, tính bình, thường được dùng để ăn tươi, nấu canh chua hoặc làm món ăn kèm. Theo y học cổ truyền, khế có tác dụng thanh nhiệt, giải khát, trừ phong, tiêu viêm, lợi tiểu và long đờm. Trong múi khế chua, hàm lượng axit oxalic chiếm khoảng 1%, ngoài ra còn chứa nhiều khoáng chất vi lượng như canxi, sắt, natri, cùng các vitamin K, A, C, B1, B2… Những dưỡng chất này giúp tăng cường sức đề kháng, hỗ trợ tiêu hóa và làm mát cơ thể.
Quả khế được dùng để trị ho, đau họng, cảm cúm, hỗ trợ tiểu tiện. Hoa khế có vị chua chát, hơi ngọt, tính bình, nhuận phế, trừ ho, giải khát và bổ thận sinh tinh. Lá khế có tác dụng thanh nhiệt, tiêu viêm, lợi tiểu, thường được dùng điều trị mụn nhọt, lở loét, mề đay, dị ứng, cảm nắng và ho. Một số nghiên cứu cho thấy lá khế có khả năng hạ đường huyết, hỗ trợ người mắc tiểu đường. Thân và rễ cây khế được sử dụng trong một số bài thuốc dân gian để thanh nhiệt, tiêu đờm, trị ho, giảm đau khớp, đau đầu mạn tính và viêm dạ dày.
Khế là loại quả không thích hợp với người có vấn đề về thận, dạ dày. Ảnh: Tuasaude
Mặc dù khế có nhiều công dụng, các chuyên gia y tế khuyến cáo không nên ăn quá 4 quả khế một lúc. Bác sĩ khoa Thận Lâm Hiên Nhậm (Trung Quốc) cho biết: “Khế chứa hàm lượng cao axit oxalic và một loại độc tố gọi là caramboxin. Những chất này có thể kết hợp với ion canxi trong cơ thể, tạo thành tinh thể gây tắc nghẽn ống thận, dẫn đến ngộ độc axit oxalic cấp tính. Khi các tinh thể này lắng đọng trong ống thận sẽ gây tổn thương, thậm chí dẫn đến suy thận cấp”.
Theo China Times, ngay cả người có chức năng thận bình thường cũng không an toàn khi ăn quá nhiều khế. Bác sĩ Lâm cảnh báo: “Nếu ăn quá 4 quả khế trong một lần, người khỏe mạnh vẫn có nguy cơ bị suy thận cấp. Vì vậy, đừng vì thèm ăn nhất thời mà vô tình gây hại cho bản thân”.
Triệu chứng ngộ độc khế có thể khởi phát với những dấu hiệu khá đặc trưng như nấc cụt khó kiểm soát, bồn chồn, tê bì tay chân, rối loạn tinh thần. Nếu không được xử trí kịp thời, tình trạng có thể trở nặng, gây tụt huyết áp. Đặc biệt, những người mắc bệnh tiểu đường hoặc cao huyết áp cần thận trọng, vì họ có thể đang ở giai đoạn sớm của bệnh thận mà chưa được phát hiện. Ăn nhiều khế trong trường hợp này sẽ làm tăng nguy cơ ngộ độc nặng. Nhóm mắc bệnh dạ dày cũng cần hạn chế ăn khế do có nhiều axit làm tăng tình trạng trào ngược.
“Thông tin y tế ngày nay đã phổ biến, đa số bệnh nhân thận khi thấy khế đều tránh xa nhưng vẫn còn một số người chưa biết rằng ăn quá nhiều khế có thể gây hại sức khỏe", bác sĩ Lâm nói.
VietBF@sưu tập