Những cơn rối loạn tiêu hóa âm thầm suốt 4 năm, đến khi đau bụng dữ dội nhập viện, Xuân Quang sốc khi biết anh là bệnh nhân ung thư đại trực tràng ở tuổi chưa tṛn 30.
Bác sĩ Nam thăm khám cho bệnh nhân Xuân Quang.
Một đêm tháng 8/2024, Nguyễn Xuân Quang (26 tuổi, quê Hạ Long, Quảng Ninh) bỗng lên cơn đau bụng dữ dội. Gia đ́nh vội đưa anh đi cấp cứu trong đêm. Ít ai ngờ, đó lại là khởi đầu của hành tŕnh khốc liệt chống chọi với căn bệnh ung thư đại trực tràng.
Tín hiệu âm thầm bị bỏ qua
Khoảng 3-4 năm trước khi phát bệnh, cơ thể Quang đă liên tục "gửi tín hiệu lạ". Kể với Tri Thức - Znews, anh cho biết thường xuyên bị rối loạn tiêu hóa, có ngày đi vệ sinh tới 3-4 lần. Thậm chí có lúc vừa ăn xong 10 phút đă phải lao ngay vào nhà vệ sinh.
Ban đầu, Quang chỉ nghĩ đó là do thói quen ăn uống thiếu điều độ. "Ngày đó, tôi c̣n là sinh viên, thường xuyên thức khuya, ăn uống linh tinh, uống nhiều nước ngọt có ga. Sau này đi làm, mỗi năm đều khám sức khỏe định kỳ nhưng chỉ siêu âm, xét nghiệm máu nên không phát hiện ra bệnh", anh nói.
Đêm "định mệnh" tháng 8, cơn đau bụng khiến Quang không thể chịu nổi, buộc phải nhập viện. Các bác sĩ chỉ định nội soi. Kết quả khiến cả gia đ́nh chết lặng, anh bị ung thư đại trực tràng. Quang lập tức được chuyển tuyến lên Bệnh viện K (Hà Nội) để phẫu thuật.
Khi đó, chàng thanh niên chỉ mới 25 tuổi đă phải phẫu thuật cắt một phần trực tràng. Dẫu vậy, quăng thời gian hậu phẫu mới thực sự là "cơn ác mộng”. Anh nằm liệt giường suốt 2 tuần, không ăn uống được, cơ thể đau đớn triền miên.
"Có lúc tôi thấy ḿnh như rơi xuống vực sâu, chỉ biết nằm bất động, nghĩ liệu c̣n cơ hội trở lại cuộc sống b́nh thường hay không", Quang chia sẻ.
Hiện tại, Quang đều đặn tái khám hàng tháng, uống thuốc duy tŕ và thay đổi lối sống lành mạnh hơn.
Trong những ngày yếu ớt nhất, t́nh yêu và sự chăm sóc tận tụy từ người nhà chính là liều thuốc tinh thần quư giá.
"Ở viện, tôi thường thấy cảnh con cái chăm bố mẹ già. Nhưng trường hợp của tôi th́ ngược lại, bố mẹ già chăm sóc con trai. Họ không nề hà bất cứ việc ǵ, từ dọn dẹp, vệ sinh đến động viên tôi mỗi ngày", anh xúc động kể.
Hiện tại, Quang đều đặn tái khám hàng tháng, uống thuốc duy tŕ và thay đổi lối sống bằng việc ăn uống lành mạnh, tập thể dục nhẹ nhàng, ngủ đủ và đúng giờ.
"Giá như tôi lắng nghe cơ thể ḿnh sớm hơn, để ư tới những tín hiệu bất thường, có lẽ bệnh đă không kịp tiến triển nặng vậy", nam thanh niên nghẹn ngào chia sẻ.
V́ sao người trẻ mắc bệnh nhiều hơn?
Trao đổi với Tri Thức - Znews, bác sĩ chuyên khoa II Hà Hải Nam, Phó trưởng khoa Ngoại bụng 1, Bệnh viện K, cho biết ung thư đại trực tràng hiện đứng thứ 4 về tỷ lệ mắc và thứ 5 về tỷ lệ tử vong tại Việt Nam. Điều đáng lo ngại là căn bệnh này đang có xu hướng trẻ hóa.
"Nếu 10 năm trước, đa số bệnh nhân là người trung niên, khoảng 60-70 tuổi, th́ nay tỷ lệ bệnh nhân dưới 40 tuổi đă chiếm tới 15-20%. Chỉ riêng tại khoa chúng tôi, hiện có 25-30 ca ung thư đại trực tràng đang điều trị th́ 5 ca là bệnh nhân trẻ dưới 30 tuổi", bác sĩ Nam cho biết.
Thậm chí, Bệnh viện K từng tiếp nhận bệnh nhi mới 9 tuổi đă mắc ung thư đại trực tràng do yếu tố di truyền.
Bác sĩ Nam chỉ ra 3 nhóm nguyên nhân chính:
Yếu tố di truyền: Nếu trong gia đ́nh có người thân mắc ung thư đại trực tràng, nguy cơ ở con cháu sẽ cao hơn. Một số hội chứng di truyền đặc biệt có thể khiến trẻ mắc bệnh từ rất sớm.
Tiền sử bệnh lư đường tiêu hóa: Người bị polyp đại tràng, viêm loét đại tràng mạn tính có nguy cơ tiến triển thành ung thư.
Lối sống hiện đại: Thói quen ngồi nhiều, ít vận động; lạm dụng thịt đỏ, đồ nướng, đồ chiên rán; ít ăn chất xơ; sử dụng nhiều đồ ăn nhanh và nước ngọt có ga; cùng với t́nh trạng thừa cân, béo ph́ là những yếu tố nguy cơ ngày càng phổ biến.
Vị chuyên gia cũng nhấn mạnh ung thư đại trực tràng ở giai đoạn sớm thường không có triệu chứng rơ ràng. Các dấu hiệu dễ gặp nhưng hay bị xem nhẹ như rối loạn tiêu hóa kéo dài, đi ngoài nhiều lần, phân lẫn máu, sụt cân không rơ nguyên nhân, thiếu máu mạn tính.
"Đáng tiếc, nhiều người trẻ chủ quan, nghĩ chỉ là rối loạn tiêu hóa thông thường, đến khi phát hiện th́ bệnh đă muộn", bác sĩ Nam cho hay.
Việc tầm soát định kỳ đóng vai tṛ quyết định trong pḥng ngừa. Nội soi đại tràng được coi là "tiêu chuẩn vàng" để phát hiện và cắt bỏ polyp tiền ung thư. Nếu được chẩn đoán ở giai đoạn sớm, tỷ lệ sống sau 5 năm có thể đạt tới 90%. Ngoài ra, xét nghiệm t́m máu ẩn trong phân (FOBT) hoặc DNA phân cũng là phương án hỗ trợ tầm soát ban đầu.
Bộ Y tế khuyến cáo người dân từ 40 tuổi trở lên hoặc thuộc nhóm nguy cơ cao nên kiểm tra tiêu hóa định kỳ, đặc biệt là nội soi đại trực tràng. Đồng thời, thay đổi lối sống theo hướng lành mạnh như ăn nhiều rau xanh, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt; hạn chế rượu bia, thuốc lá; duy tŕ vận động thường xuyên để giảm nguy cơ mắc ung thư biểu mô trực tràng.
VietBF@ sưu tập