Huyết áp cao thường được gọi là 'kẻ giết người thầm lặng' vì ít gây triệu chứng nhưng lại âm thầm làm tổn thương tim, não, thận, mạch máu, làm tăng nguy cơ đột quỵ, nhồi máu cơ tim và nhiều biến chứng nguy hiểm khác.
Huyết áp không cố định mà thay đổi theo nhịp sinh học tự nhiên. Tiến sĩ Amelia MacIntyre, bác sĩ đang làm việc tại San Diego, California (Mỹ), cho biết, mức huyết áp thường bắt đầu tăng từ khoảng 6 giờ sáng khi cơ thể thức giấc và đạt đỉnh vào khoảng 10 giờ sáng - hiện tượng này gọi là "tăng huyết áp buổi sáng", theo trang tin sức khỏe Verywell Health.
Người bệnh huyết áp cao nên đo huyết áp nhiều lần trong ngày
Ảnh: AI
Vì sao huyết áp biến động?
Nguyên nhân chủ yếu đến từ nhịp sinh học của cơ thể. Khi trời tối, hoóc môn ngủ melatonin tiết ra giúp ngủ ngon, đồng thời làm giãn mạch máu khiến huyết áp giảm 10 - 20%. Ngược lại, khi trời sáng, cơ thể tiết cortisol giúp tỉnh táo, nhưng cũng gây co mạch máu, làm huyết áp tăng.
Ngoài ra, tuổi tác, bệnh tăng huyết áp, tiểu đường, bệnh thận mạn tính, căng thẳng, mất ngủ, rối loạn giấc ngủ hay thời tiết lạnh đều có thể làm mức tăng huyết áp buổi sáng mạnh hơn bình thường.
Khi nào là vấn đề đáng lo ngại?
Với người khỏe mạnh, tăng huyết áp buổi sáng thường chỉ thoáng qua và không nguy hiểm. Tuy nhiên, nếu tình trạng tăng kéo dài hoặc bất thường, đó có thể là dấu hiệu bệnh tim mạch tiềm ẩn.
Một vấn đề đáng lưu ý là "tăng huyết áp ẩn". Người gặp tình trạng này có nguy cơ đau tim hoặc đột quỵ gần tương đương người bị huyết áp cao thực sự.
Ở người huyết áp cao, mức tăng 10 mmHg huyết áp tâm thu vào buổi sáng có thể làm tăng 177% nguy cơ nhập viện vì suy tim; 192% nguy cơ đau tim; 194% nguy cơ rung nhĩ; 232% nguy cơ đột quỵ và tăng 270% nguy cơ tử vong do tim mạch.
Loại thuốc có thể 'thay đổi cuộc chơi' trong điều trị cao huyết áp
Huyết áp tăng cao vào ban đêm: Nguy hiểm không kém
Khoảng 13% người trưởng thành lại có huyết áp tăng khoảng 10 - 20% vào ban đêm và hạ thấp vào sáng sớm. Tình trạng này làm cơ thể tiếp xúc với huyết áp cao kéo dài khi ngủ, gây tổn thương tim, thận.
Nên làm gì?
Bác sĩ Amelia cho biết, người bệnh huyết áp cao nên:
Ăn uống lành mạnh, hạn chế muối.
Ngủ đủ 7 - 9 giờ mỗi đêm.
Tập thể dục ít nhất 30 phút mỗi ngày, 5 ngày một tuần.
Hạn chế rượu bia.
Quản lý căng thẳng bằng thiền hoặc yoga.
Ngoài ra, người bệnh huyết áp cao cũng nên đo huyết áp nhiều lần trong ngày hoặc dùng thiết bị theo dõi 24 giờ để bác sĩ đánh giá chính xác, theo Verywell Health.
VietBF@sưu tập