Ừ thì, cuộc đời đàn ông đôi khi lạc lối, nhất là khi những cám dỗ ngoài kia cứ rình rập như cơn gió thoảng qua cửa sổ. Nhưng bố ơi, trước khi nhảy bổ vào một cuộc tình vụng trộm, trước khi nghĩ rằng "chỉ là vui thôi, không ảnh hưởng gì đâu", hãy dừng lại một chút, đọc những dòng này. Không phải để tôi lên lớp đạo đức, mà là để nhắc nhở rằng, đằng sau lưng bố, có những đứa con đang nhìn vào bố như một ngọn hải đăng. Và khi ngọn hải đăng ấy lung lay, biển cả trong lòng chúng sẽ dậy sóng. Tôi nói thật, từ những nghiên cứu khoa học đến những câu chuyện đời thực, ngoại tình của bố không chỉ làm tan vỡ hôn nhân, mà còn để lại vết sẹo sâu hoắm trong tâm hồn con cái.
Trước hết, hãy nghĩ về nỗi đau cảm xúc ban đầu mà con cái phải gánh chịu. Bố tưởng tượng đi, khi con phát hiện ra bố có "người khác", chúng sẽ sốc, buồn bã, giận dữ và xấu hổ đến mức nào. Cảm giác bị phản bội, bị bỏ rơi, như thể nền tảng gia đình sụp đổ dưới chân. Một nghiên cứu trên tạp chí Taylor & Francis đã khám phá trải nghiệm sống của trẻ với ngoại tình cha mẹ, cho thấy trẻ nhỏ có thể phản ứng vô thức với lo lắng của cha mẹ, dẫn đến cáu kỉnh và khó chịu. Còn theo báo cáo từ ResearchGate, những cảm xúc này ảnh hưởng đến sự phát triển tinh thần lâu dài, gây ra grief (nỗi đau mất mát) và thay đổi não bộ liên quan đến căng thẳng. Bố ơi, con cái không phải là người lớn để nuốt trôi hết thảy. Chúng sẽ khóc thầm, sẽ tự hỏi "Tại sao bố lại làm vậy với mẹ, với mình?"
Rồi đến hành vi, bố ạ. Con cái có thể trở nên hung hăng, rút lui vào vỏ ốc, hoặc thậm chí thụt lùi phát triển như quay về tuổi thơ. Ở trường, chúng nổi loạn; ở nhà, chúng tránh né mọi người. Nghiên cứu từ Chadie.org nhấn mạnh rằng bất ổn cảm xúc từ ngoại tình có thể dẫn đến hung hăng hoặc rút lui, làm gián đoạn các mốc phát triển. Một nghiên cứu trường hợp từ NORSU (Philippines) chỉ ra rằng trẻ em có thể gặp chấn thương lâu dài, bao gồm hành vi rủi ro như lạm dụng chất hoặc quan hệ sớm. Và báo cáo từ PVA Law xác nhận trẻ có thể tham gia vào hành vi nguy hiểm để đối phó với cảm xúc. Bố nghĩ sao nếu con trai bố trở thành kẻ hay đánh nhau, hay con gái bố trốn tránh bạn bè? Đó không phải là "trẻ con hư", mà là vết thương từ chính hành động của bố đấy.
Sâu hơn nữa, là những tổn thương tâm lý dai dẳng. Lòng tin cơ bản bị phá vỡ, theo lý thuyết của Erik Erikson – cái mà tâm lý học gọi là "basic trust". Con cái sẽ mất lòng tin vào mọi người, vào tình yêu, và thậm chí vào chính mình. Nghiên cứu từ Đại học San Francisco cho thấy ngoại tình cha mẹ gây tổn hại lớn hơn dự đoán, dẫn đến mất lòng tin và giảm tự trọng. Báo cáo từ PMC (PubMed Central) liên kết ngoại tình với ly hôn, tăng rủi ro trầm cảm và lo âu ở trẻ, với triệu chứng tâm lý sinh lý như căng thẳng mãn tính. Một nghiên cứu khác từ Auraria Library nhấn mạnh tác động tâm lý xã hội, dẫn đến vấn đề điều chỉnh ở thiếu niên. Bố ơi, con cái sẽ lớn lên với nỗi sợ hãi, với trầm cảm lén lút, và chúng sẽ mang theo gánh nặng ấy suốt đời.
Và đừng nghĩ nó dừng lại ở tuổi thơ. Tác động dài hạn mới là đáng sợ nhất. Khi trưởng thành, con cái bố có thể gặp khó khăn trong việc xây dựng mối quan hệ lành mạnh, luôn hoài nghi, tránh cam kết vì sợ bị phản bội như mẹ chúng từng bị. Nghiên cứu từ City University of London khám phá rằng trải nghiệm ngoại tình cha mẹ có thể định hình nhận thức về tình yêu và lòng trung thành. Báo cáo từ CliffsNotes tóm tắt rằng ngoại tình ảnh hưởng đến sức khỏe cảm xúc và mối quan hệ của trẻ trưởng thành. Ngoài ra, theo Bryan Fagan's Guide, trẻ có thể mang theo cảm giác bị bỏ rơi suốt đời, dẫn đến vấn đề tự tin và xã hội. Bố muốn con trai mình trở thành kẻ đào hoa vô trách nhiệm, hay con gái mình chọn sai người vì sợ cô đơn? Đó là di sản bố để lại đấy.
Bố ơi, tôi không nói ngoại tình là tội ác tày trời, nhưng nó là quả bom nổ chậm trong lòng con cái. Những nghiên cứu này không phải từ sách vở suông, mà từ thực tế cuộc sống, từ những đứa trẻ đã lớn lên với vết sẹo. Nếu bố đang nghĩ đến chuyện ấy, hãy dừng lại, nói chuyện với vợ, với con. Hoặc ít nhất, tìm chuyên gia tâm lý để chữa lành trước khi quá muộn. Vì cuối cùng, gia đình là nơi ta trở về, chứ không phải nơi ta phá hủy.
Đọc xong rồi, bố nghĩ sao?
VietBF@sưu tập