Trong bối cảnh hiện đại, khi áp lực công việc và thói quen sinh hoạt thiếu lành mạnh ngày càng phổ biến, mất ngủ trở thành vấn đề xảy ra thường xuyên và phức tạp. Bằng cách điều chỉnh chế độ dinh dưỡng, mọi người có thể cải thiện rõ rệt khả năng đi vào giấc ngủ và ngủ sâu hơn.
ThS.BS dinh dưỡng Nguyễn Thị Thảo - Trung tâm Dinh dưỡng lâm sàng, Bệnh viện Bạch Mai cho biết, theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), hơn 100 triệu người sống ở khu vực Tây Thái Bình Dương (bao gồm nhiều nước châu Á, trong đó có Việt Nam) gặp vấn đề về sức khỏe tâm thần, mà trong đó chất lượng giấc ngủ kém là một yếu tố góp phần đáng kể.
Nguyên nhân khiến chất lượng giấc ngủ kém, tình trạng mất ngủ và rối loạn giấc ngủ đang ngày càng gia tăng, trở thành mối lo ngại nghiêm trọng trên toàn cầu rất đa dạng và phức tạp. Trong đó, áp lực từ công việc, học tập, kinh tế và xã hội là những nguyên nhân lớn khiến cơ thể luôn trong trạng thái căng thẳng.
Bằng cách điều chỉnh chế độ dinh dưỡng, mọi người có thể cải thiện rõ rệt khả năng đi vào giấc ngủ và ngủ sâu hơn. Ảnh minh họa
Bên cạnh đó, thói quen sử dụng các thiết bị điện tử như điện thoại, máy tính bảng ngay trước khi ngủ, ánh sáng xanh từ các thiết bị này ức chế quá trình tiết hormone melatonin, khiến cơ thể khó đi vào giấc ngủ hơn.
Đặc biệt, chế độ ăn uống thiếu lành mạnh, thiếu hụt các chất dinh dưỡng cần thiết cũng trở thành một trong những lý do thường hay bị bỏ qua khiến chất lượng giấc ngủ ngày càng sa sút.
ThS.BS dinh dưỡng Nguyễn Thị Thảo lưu ý, việc bổ sung các thực phẩm có lợi vào chế độ ăn thôi là chưa đủ. Để có giấc ngủ ngon hơn, mọi người cũng cần chú ý hạn chế hoặc tránh một số loại đồ ăn, thức uống có thể rối loạn nhịp sinh học và chất lượng giấc ngủ như sau:
Caffeine và các thực phẩm có chứa caffeine
Caffeine là chất kích thích thần kinh trung ương, giúp tỉnh táo tạm thời, nhưng nếu sử dụng quá muộn trong ngày sẽ gây khó ngủ.
Cơ chế hoạt động của caffeine là ức chế adenosine – một chất dẫn truyền thần kinh có tác dụng giúp thư giãn não bộ. Cà phê, các loại trà (trà xanh, trà đen), nước tăng lực, socola đen… là những loại thực phẩm có hàm lượng caffein cao.
Đường và thực phẩm chế biến sẵn
Đường và thực phẩm chế biến sẵn như bánh kẹo, nước ngọt có gas, đồ ăn nhanh, snack, khoai tây chiên đóng gói… thường khiến đường máu tăng cao và đột ngột.
Khi đó, cơ thể sẽ giải phóng insulin để làm giảm đường máu, bạn có thể cảm thấy buồn ngủ nhất thời. Tuy nhiên, sau giai đoạn đường huyết giảm xuống, bạn dễ rơi vào trạng thái lờ đờ hoặc khó chịu, dẫn đến giấc ngủ không ổn định.
Rượu và đồ uống có cồn
Nhiều người nhầm tưởng uống rượu sẽ giúp dễ ngủ hơn, tuy nhiên rượu lại làm giấc ngủ trở nên chập chờn, gián đoạn.
Đồng thời, rượu có thể làm suy giảm chất lượng giấc ngủ REM (giai đoạn ngủ mà não bộ và cơ thể được nghỉ ngơi sâu nhất) và gây mất cân bằng điện giải do tính tăng lợi tiểu của đồ uống có cồn.
Thực phẩm cay nóng và giàu chất béo
Ăn quá nhiều thực phẩm cay nóng và giàu chất béo trước khi ngủ có thể gây đầy bụng, trào ngược và gián đoạn giấc ngủ.
Bác sĩ khuyến cáo, bên cạnh việc lựa chọn thực phẩm, thời điểm ăn, cách ăn và cách kết hợp các nhóm thực phẩm trong ngày cũng đóng vai trò quan trọng trong cải thiện giấc ngủ.