[Romano]

Theo phóng viên TTXVN tại châu Âu, Ủy ban châu Âu ngày 9/9 công bố phân bổ sơ bộ chương trình vay ưu đãi quốc phòng SAFE trị giá 150 tỷ euro (175,7 tỷ USD), trong đó Ba Lan trở thành quốc gia hưởng lợi lớn nhất với 43,7 tỷ euro (51,2 tỷ USD).Đây là một trong những trụ cột chiến lược của Liên minh châu Âu (EU) nhằm giúp các nước thành viên vay vốn dài hạn lãi suất thấp để tăng cường năng lực quốc phòng, mua vũ khí, đạn dược, công nghệ quân sự và phát triển công nghiệp quốc phòng.

Theo danh sách công bố, Romania đứng thứ hai với 16,7 tỷ euro (19,6 tỷ USD), tiếp đến là Hungary và Pháp mỗi nước 16,2 tỷ euro (19 tỷ USD), Italy 15 tỷ euro (17,7 tỷ USD). Cộng hòa Séc dự kiến nhận hơn 2 tỷ euro (2,3 tỷ USD).

Bộ trưởng Quốc phòng Ba Lan Władysław Kosiniak-Kamysz khẳng định quyết định này là “một thành công lớn” đối với Vácsava, giúp tăng cường đầu tư vào hệ thống phòng không, tên lửa, pháo binh, thiết bị bay không người lái, công nghệ chống thiết bị bay không người lái, cũng như cơ sở hạ tầng quan trọng, di động quân sự và an ninh mạng.

SAFE được triển khai từ tháng 5/2025, hiện có 19 quốc gia EU nộp đơn tham gia. Các nước phải trình kế hoạch đầu tư chi tiết trước cuối tháng 11, giải ngân đợt đầu dự kiến vào quý I/2026. Ngoài các thành viên EU, Ukraine cũng có thể nhận tài trợ nếu hợp tác với ít nhất một quốc gia EU, trong khi Na Uy, Thụy Sĩ và Anh - nước vừa ký thỏa thuận hợp tác quốc phòng mới với EU - cũng đủ điều kiện tiếp cận chương trình.Trước thông báo, Thủ tướng Ba Lan Donald Tusk nhấn mạnh: “Hỗ trợ liên tục cho Ukraine không chỉ vì lợi ích quốc gia Ba Lan mà còn quan trọng đối với an ninh của chúng ta. Ukraine xứng đáng được huy động toàn bộ sự hỗ trợ từ phương Tây và Ba Lan sẽ tiếp tục tăng cường hỗ trợ này”.

Theo giới phân tích, các khoản vay này không chỉ giúp các quốc gia Đông Âu như Ba Lan, Romania đẩy mạnh hiện đại hóa quân đội trong bối cảnh địa chính trị căng thẳng trong khu vực, mà còn hỗ trợ các nước có mức nợ công cao như Pháp và Italy tiếp cận nguồn vốn rẻ hơn so với vay trực tiếp từ thị trường. Trong khi đó, một số nước như Đức có thể tự huy động vốn với lãi suất ưu đãi nên ít tham gia vào chương trình.