Lúc sinh thời, giáo sư từng chia sẻ rằng đạp xe đến trường ĐH Y, bệnh viện Bạch Mai để trao đổi công việc là chuyện thường. Ông cho biết đợi mọi người chở ô tô th́ bất tiện. Nhưng khi ai hỏi th́ ông cứ phải chối, bảo ḿnh đi taxi cho mọi người đỡ áy náy.
Ngày 31/8 vừa qua, GS.TS.BS Đỗ Doăn Đại, nguyên Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Y Hà Nội, nguyên Giám đốc Bệnh viện Bạch Mai, nguyên Chủ tịch Hội Cựu Giáo chức Trường Đại học Y Hà Nội, đă qua đời, hưởng thọ 100 tuổi. Sự ra đi của ông để lại tổn thất to lớn cho y học nước nhà và niềm tiếc thương của bao thế hệ y bác sĩ.
Tấm gương về sự tận tụy và cống hiến
Sinh năm 1926 tại Thường Tín, Hà Nội, GS Đỗ Doăn Đại là thanh niên cứu quốc Hoàng Diệu, tham gia cách mạng tại Hưng Yên, Hải Pḥng. Tháng 10/1945, ông được kết nạp vào Đảng. Sau đó, ông đi bộ đội, rồi được cử về làm Viện phó Viện 108.
Thực hiện chủ trương chung của Bộ Y tế, chuyển một số cán bộ cốt cán từ quân y sang dân y, ông về làm thường vụ Đảng ủy rồi Hiệu phó Trường đại học Y Hà Nội, kiêm Giám đốc Bệnh viện Bạch Mai trong nhiều năm liền (từ năm 1969 đến năm 1983).
Giáo sư Đỗ Doăn Đại đă có nhiều đóng góp cho sự phát triển của bệnh viện Bạch Mai. Ảnh: Ngọc Hà/Đại Đoàn Kết
Trong giai đoạn khốc liệt nhất của chiến tranh, Bệnh viện Bạch Mai trở thành mục tiêu đánh phá của không quân Mỹ. Đặc biệt, trong chiến dịch “Điện Biên Phủ trên không” năm 1972, bom B-52 đă biến phần lớn cơ sở bệnh viện thành đống đổ nát.
Dưới sự chỉ đạo của GS Đỗ Doăn Đại, các y bác sĩ vẫn kiên cường bám trụ, vừa cứu chữa bệnh nhân trong hầm trú ẩn, vừa khắc phục hậu quả tàn khốc và giữ vững vai tṛ trung tâm y tế hàng đầu cả nước.
Dạy con tự lập và nhường nhịn
Sau khi rời cương vị quản lư, GS Đỗ Doăn Đại sống cùng gia đ́nh trong căn gác nhỏ ở phố Yết Kiêu, Hà Nội. Dù từng là lănh đạo bệnh viện lớn nhất cả nước, ông vẫn giữ nếp sống mộc mạc như tự giặt quần áo bằng tay như một cách tập thể dục. 91 tuổi, ông đạp xe đến trường ĐH Y, bệnh viện Bạch Mai để trao đổi công việc là chuyện thường. Ông từng chia sẻ trên báo Lao động rằng, đợi mọi người chở ô tô th́ bất tiện. Nhưng khi ai hỏi th́ ông cứ phải chối, bảo ḿnh đi taxi cho mọi người đỡ áy náy.
Vị Giáo sư cũng từng khẳng định bản thân không ham nhà cửa, xe cộ, ruộng đất, địa vị nên mới sống lâu, sống khỏe.
Trong gia đ́nh, ông và vợ – bà Phạm Thị Hoan, gây dựng truyền thống làm nghề y. Trong số 4 người con của ông bà, có 2 người theo nghề y. Nhiều cháu nội của ông cũng tiếp bước con đường y học, trở thành những bác sĩ tận tâm.
Đằng sau h́nh ảnh vị giáo sư nghiêm nghị, ông c̣n là người cha, người ông hiền hậu, đề cao tinh thần tự lập, dạy con cháu bằng chính lối sống và cách ứng xử hằng ngày.
Chia sẻ trên báo Công an nhân dân, GS Đỗ Doăn Lợi - con trai của GS Đỗ Doăn Đại cho biết từ bé đă được bố mẹ dạy sống phải nhường nhịn. V́ thế, nếu cắt một quả táo, ai là người nhận phần trước th́ bao giờ cũng nhận phần nhỏ hơn, bất kể người nhận trước là anh hay em.
“Nhà tôi có 4 anh em, 3 trai, 1 gái, cô em gái thứ 3 có vẻ được bố mẹ chiều hơn cả, nhưng mấy anh em chẳng bao giờ tị nạnh về điều này, coi đó là việc đương nhiên. Từ bé đến giờ, chưa bao giờ tôi thấy bố mẹ căi nhau.
Có lẽ v́ vậy mà anh em chúng tôi cũng không căi nhau, con cái không căi lại bố mẹ. Có một quy tắc bất thành văn: Trong nhà chúng tôi, khi một người có vẻ bực, nói to... th́ những người khác lảng đi. Sau đó, ai biết ḿnh sai th́ tự sửa”, người con trai của GS Đại từng chia sẻ.
GS Đỗ Doăn Lợi cho biết không chỉ dạy cách sống, bố mẹ c̣n chỉ bảo cho ông nhân cách làm nghề. "Thầy thuốc như mẹ hiền" là một câu châm ngôn sống tuyệt vời mà gia đ́nh tôi luôn ghi nhớ và làm theo như một lẽ tự nhiên, hoàn toàn không khiên cưỡng”, ông Lợi từng kể.
VietBF@sưu tập