Parkinson là một rối loạn thần kinh mạn tính, ảnh hưởng đến khoảng 1% người trên 60 tuổi. Đây là bệnh tiến triển gây tàn tật, có thể làm chậm quá trình nhưng hiện chưa có phương pháp điều trị khỏi hoàn toàn.
Parkinson là một rối loạn thần kinh mạn tính, ảnh hưởng đến khoảng 1% người trên 60 tuổi. Đây là bệnh tiến triển gây tàn tật, có thể làm chậm quá trình nhưng hiện chưa có phương pháp điều trị khỏi hoàn toàn. Các dấu hiệu ban đầu của bệnh Parkinson thường âm thầm và dễ bị bỏ qua nếu không chú ý.
Tuổi khởi phát trung bình là 60 tuổi; khoảng 5–10% trường hợp khởi phát sớm trước 40 tuổi.
Tại Việt Nam, tỷ lệ mắc Parkinson chiếm khoảng 1,6% các bệnh thần kinh.
Nguyên nhân bệnh chưa được xác định rõ, có thể do nhiều yếu tố kết hợp.
Yếu tố nguy cơ
Tuổi tác: Bệnh thường gặp ở người cao tuổi.
Môi trường: Thường xuyên tiếp xúc với hóa chất độc hại (thuốc diệt cỏ, thuốc trừ sâu…) làm tăng nguy cơ mắc bệnh.
Chấn thương sọ não,
Di truyền: Khoảng 10% bệnh nhân có người thân từng mắc Parkinson.
Triệu chứng bệnh Parkinson
Các dấu hiệu ban đầu của bệnh Parkinson thường âm thầm và dễ bị bỏ qua nếu không chú ý.
Ở đa số bệnh nhân, triệu chứng bắt đầu âm thầm, thường gặp: run tay, cánh tay, chân, hàm hoặc đầu. Cứng cơ, co cứng kéo dài. Chuyển động chậm. Giảm khả năng giữ thăng bằng và phối hợp, dễ té ngã.
Các triệu chứng khác: trầm cảm, thay đổi cảm xúc. Khó nuốt, nhai, nói. Táo bón, rối loạn tiểu tiện. Thay đổi chữ viết, giọng nói, tính khí thất thường. Liệt cơ mặt, rối loạn giấc ngủ, ngất xỉu.
Các giai đoạn phát triển
Giai đoạn 1: Triệu chứng một bên cơ thể, run nhẹ, co cứng thoáng qua.
Giai đoạn 2: Triệu chứng cả hai bên, cơ ngày càng co cứng, dáng đi thay đổi, mặt ít biểu cảm.
Giai đoạn 3: Giảm phản xạ vận động, khó giữ thăng bằng, dễ té ngã, run lắc nặng hơn.
Giai đoạn 4: Hạn chế vận động, chỉ di chuyển được quãng ngắn, phụ thuộc nhiều vào người thân.
Giai đoạn 5: Không thể tự đi lại, đa số phải nằm liệt giường hoặc dùng xe lăn.
Biến chứng thường gặp
Sa sút trí tuệ, lú lẫn, giảm trí nhớ. Té ngã gây gãy xương, chấn thương sọ não. Sụt cân, suy kiệt. Viêm phổi, khó thở. Nhiễm trùng tiểu, nhiễm trùng thận, có thể dẫn tới nhiễm trùng huyết và tử vong.
Dự phòng Parkinson
Hiện chưa có biện pháp phòng ngừa đặc hiệu do chưa rõ căn nguyên. Tuy nhiên, một số biện pháp có thể giúp giảm nguy cơ:
Ăn nhiều thực phẩm giàu flavonoid: bông cải xanh, cải xoăn, cà chua, hành, ca cao, trà xanh…
Bổ sung vitamin D.
Uống trà xanh hoặc cà phê (có chứa caffeine) giúp bảo vệ tế bào thần kinh.
Thường xuyên vận động, tập thể dục.
Hạn chế tiếp xúc với hóa chất độc hại.