Suy giãn tĩnh mạch chi dưới là tình trạng máu ở hệ thống tĩnh mạch bị ứ lại ở chân, không đi lên tĩnh mạch chủ để trở về tim như bình thường. Tình trạng này làm tăng áp lực thủy tĩnh trong lòng tĩnh mạch khiến tĩnh mạch giãn ra, dẫn đến cảm giác nặng chân, nhức mỏi, phù chân, tê dị cảm, kiến bò, chuột rút về ban đêm... Nguyên nhân gây bệnh thường liên quan đến yếu tố di truyền, tuổi tác, đứng lâu, ngồi nhiều, béo phì, thay đổi nội tiết như phụ nữ mang thai, ít vận động hoặc nghề nghiệp đặc thù (giáo viên, nhân viên bán hàng, lễ tân... phải đứng lâu hoặc ngồi nhiều).
Vận động thể chất mang lại nhiều lợi ích cho người bị suy giãn tĩnh mạch, tăng cường tuần hoàn máu. Tuy nhiên, không phải môn thể thao nào cũng phù hợp. Người bệnh nên thực hiện hoạt động nhẹ nhàng như đi bộ, bơi lội, đạp xe hay yoga...; tránh những bài tập có cường độ mạnh, gây áp lực lớn lên chân như nhảy dây, bóng rổ, bóng chuyền. Các động tác tĩnh kéo dài như bài tập dùng tạ nặng, squat sâu, deadlift... có thể làm triệu chứng nặng.
Bạn có thể chạy bộ nếu bệnh ở mức độ nhẹ đến trung bình, không có biến chứng và nên điều chỉnh cường độ tập luyện. Khi chạy, nhóm cơ chân hoạt động nhịp nhàng, giúp tĩnh mạch bơm máu hiệu quả, nhờ đó giảm cảm giác nặng nề, tê mỏi ở chân. Bạn nên chạy trên mặt phẳng, tránh địa hình gồ ghề hoặc dốc cao để không tạo áp lực quá lớn lên tĩnh mạch. Chọn giày chạy vừa vặn, êm, giảm chấn động lên bàn chân và cẳng chân.
Khởi động kỹ trước khi tập, tăng cường độ từ từ, không nên chạy quá lâu hoặc quá sức. Sử dụng vớ y khoa (vớ áp lực) khi tập luyện để hỗ trợ tuần hoàn máu ở chân. Kết hợp hình thức vận động nhẹ nhàng khác như đi bộ, đạp xe, bơi lội, yoga, vốn được xem là an toàn và hữu ích cho người suy giãn tĩnh mạch. Vận động điều độ và đúng cách giúp cơ bắp chân hoạt động, hỗ trợ bơm máu trở về tim hiệu quả hơn, cải thiện bệnh suy giãn tĩnh mạch.
Nếu bạn chạy bộ và xuất hiện triệu chứng nặng hơn như đau nhiều, sưng to, chuột rút ban đêm, nổi tĩnh mạch ngoằn ngoèo thì nên ngừng tập và đi khám. Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể chỉ định thay đổi hình thức vận động, kết hợp điều trị nội khoa hoặc can thiệp khi cần.
Bệnh lý suy giãn tĩnh mạch không được điều trị, sinh hoạt phù hợp, lâu dài có thể tiến triển nặng với biểu hiện rối loạn tưới máu nuôi dưỡng chân, gây ra biến chứng như chàm da, loét chân không lành... Tùy từng mức độ và trường hợp mà bác sĩ chuyên khoa chỉ định biện pháp điều trị phù hợp.
Đa số trường hợp nhẹ đến trung bình chỉ cần thay đổi lối sống, mang vớ y khoa, điều trị nội khoa. Người bệnh cần tuân thủ chế độ ăn lành mạnh, tập luyện thể dục đều đặn, kiểm soát cân nặng, hạn chế rượu bia và thuốc lá... Với các trường hợp nặng hoặc biến chứng, bác sĩ có thể chỉ định can thiệp phẫu thuật hoặc thủ thuật xâm lấn tối thiểu như kỹ thuật không nhiệt (tiêm xơ tĩnh mạch, bơm keo sinh học) hay phương pháp nhiệt nội mạch (công nghệ laser hoặc sóng cao tần RFA).