Tổng thống Trump ký sắc lệnh yêu cầu Bộ Tư pháp Mỹ truy tố những người có hành vi đốt hoặc xúc phạm quốc kỳ.
"Tôi đã ký sắc lệnh: Bất kỳ ai đốt quốc kỳ sẽ bị phạt một năm tù, không ân xá, không giảm án", Tổng thống Mỹ Donald Trump thông báo khi công bố văn kiện tại Nhà Trắng ngày 25/8.
Sắc lệnh cũng chỉ đạo Bộ trưởng Tư pháp Mỹ ưu tiên truy tố các trường hợp vi phạm, đồng thời cần làm rõ phạm vi của Tu chính án thứ nhất về quyền tự do ngôn luận, qua đó chứng minh hành vi xúc phạm và đốt quốc kỳ Mỹ không nên được bảo vệ bởi Tu chính án thứ nhất.
Tổng thống Trump công bố sắc lệnh tại Phòng Bầu dục ngày 25/8. Ảnh: AFP
Tòa án Tối cao Mỹ năm 1989 phán quyết hành vi đốt quốc kỳ được bảo vệ bởi quyền tự do ngôn luận, cho rằng chính phủ không thể hình sự hóa hành vi hủy hoại quốc kỳ nếu nó được thực hiện nhằm biểu đạt tư tưởng.
"Tòa án chưa từng xem xét khả năng xúc phạm quốc kỳ Mỹ có thể kích động hành động phạm pháp khác, hoặc nhìn nhận nó với mức độ nghiêm trọng tương đương lời lẽ hiếu chiến", sắc lệnh có đoạn.
Sắc lệnh của ông Trump yêu cầu các công tố viên liên bang truy tố người đốt cờ bằng những tội danh khác, như hủy hoại tài sản, gây rối trật tự công cộng hoặc vi phạm quy định đốt lửa nơi công cộng. Văn kiện này cũng đặt yêu cầu cấm cấp mới và chấm dứt thị thực, quyền cư trú hay tiến trình nhập tịch với người vi phạm.
Ông Trump gọi quốc kỳ là "biểu tượng thiêng liêng và được trân trọng nhất của nước Mỹ", khẳng định đốt cờ là hành động xúc phạm, khiêu khích và có thể kích động bạo lực. Sắc lệnh nhấn mạnh việc xúc phạm quốc kỳ Mỹ "thể hiện sự thù địch với quốc gia".
Tuy nhiên, các nhóm bảo vệ quyền tự do dân sự đã phản đối gay gắt sắc lệnh của Tổng thống Trump. Một số học giả về luật Mỹ cũng cảnh báo lệnh này có thể không trụ vững trước Tòa án Tối cao. Nhiều thẩm phán Tòa án Tối cao từng đồng tình rằng Tu chính án thứ nhất vẫn bảo vệ hành vi đốt cờ.
"Bạn không cần thích hành vi đốt cờ, bạn có thể lên án, tranh luận, hoặc treo cờ cao hơn. Tự do ngôn luận là một người được bày tỏ ý kiến, dù người khác không thích", Tổ chức Bảo vệ Quyền Tự do Ngôn luận và Biểu đạt ra tuyên bố cho hay.