Theo như dư luận mới đây xôn xao khi tỷ phú Elon Musk tuyên bố phát hiện “vụ gian lận lớn nhất lịch sử” trong hệ thống An sinh Xã hội có tới 20 triệu người trên 100 tuổi xuất hiện trong dữ liệu của hệ thống An sinh Xã hội của nước Mỹ, là cơ quan đảm bảo trợ cấp cho hàng triệu người Mỹ đã nghỉ hưu và người khuyết tật, từ lâu đã được xem là “vùng cấm” trong chính trị Mỹ.
Tỷ phú Elon Musk lắng nghe Tổng thống Donald Trump phát biểu tại Phòng Bầu dục của Nhà Trắng ở Washington, DC (Mỹ) vào tháng 2/2025. Ảnh: Reuters.
Reuters đưa tin vị tỷ phú kiêm “tổng tư lệnh cắt giảm chi phí” của Nhà Trắng cho biết đang có tới 20 triệu người trên 100 tuổi xuất hiện trong dữ liệu của hệ thống An sinh Xã hội của nước Mỹ.
Hiện hệ thống An sinh Xã hội là cơ quan đảm bảo trợ cấp cho 73 triệu người Mỹ đã nghỉ hưu và người khuyết tật, từ lâu đã được xem là “vùng cấm” trong chính trị Mỹ.
Tuy nhiên, với vai trò mới tại Bộ Hiệu quả Chính phủ, Musk đã nhanh chóng can thiệp vào hệ thống chứa dữ liệu cá nhân và tài chính của toàn bộ công dân Mỹ. Điều này khiến người đứng đầu tạm quyền của Cơ quan An sinh Xã hội từ chức ngay lập tức để phản đối, theo The Washington Post.
Không dừng lại ở đó, Musk còn đặt nghi vấn hàng triệu người có thể đã lợi dụng hệ thống, bao gồm cả việc nhận trợ cấp cho những người sinh từ năm 1875.
Trên thực tế, 1875 là năm sinh mặc định trong hồ sơ chưa hoàn chỉnh và cơ quan này đã tự động ngừng trợ cấp cho bất kỳ ai trên 115 tuổi. Một cuộc kiểm toán năm 2023 cũng phát hiện 98% số người trăm tuổi trong cơ sở dữ liệu không nhận trợ cấp, và phần lớn số còn lại thực sự đã sống đến tuổi ba con số.
Dù vậy, Tổng thống Donald Trump vẫn nhanh chóng “bắt sóng” tuyên bố này, nhấn mạnh: "Nếu loại bỏ hàng triệu người này khỏi hệ thống, An sinh Xã hội của chúng ta sẽ mạnh mẽ hơn rất nhiều".
Những lo ngại về chính sách của ông Trump không phải không có cơ sở. Trước đó, Nhà Trắng từng tìm cách đóng cửa Cục Bảo vệ Tài chính Người tiêu dùng (CFPB), suýt gây tổn thất lớn cho thị trường thế chấp. Không những thế, chính quyền còn vội vàng tuyển lại các chuyên gia an toàn hạt nhân sau khi sa thải họ để cắt giảm chi phí.
Trong khi đó, An sinh Xã hội là một trong những khoản chi tiêu lớn nhất của chính phủ Mỹ và không cần Quốc hội phê duyệt định kỳ. Với tình trạng dân số già đi và tỷ lệ người lao động ngày càng thấp hơn so với người hưởng lương hưu, rõ ràng hệ thống này cần được điều chỉnh. Nhưng nếu chính quyền Trump tiếp tục theo đuổi kế hoạch siết chặt nhập cư, tình hình có thể trở nên tệ hơn.
Bất kỳ đề xuất nào về thay đổi An sinh Xã hội đều có thể châm ngòi cho làn sóng phản đối dữ dội. Năm 2005, Tổng thống George W. Bush từng cố gắng tư nhân hóa hệ thống này nhưng đã thất bại nặng nề. Kể từ đó, chưa có đề xuất nào nghiêm túc được đưa ra. Thậm chí, ông Trump còn từng cam kết bảo vệ hệ thống và đề xuất miễn thuế cho khoản trợ cấp này.
Tuy nhiên, nếu để Musk tự do “mổ xẻ” hệ thống, nguy cơ hàng triệu người bị cắt trợ cấp một cách oan uổng là hoàn toàn có thể xảy ra. Và ngay cả khi chưa có thay đổi nào, những phát ngôn giật gân về gian lận cũng đủ khiến người dân hoang mang. Rõ ràng, Nhà Trắng đang đùa với lửa khi để Elon Musk can thiệp vào An sinh Xã hội.
Trước đó, theo The Washington Post, người đứng đầu tạm quyền của Cơ quan An sinh Xã hội Mỹ đã từ chức sau khi đội ngũ của Elon Musk - hiện là cố vấn cấp cao của Nhà Trắng - yêu cầu quyền truy cập vào hệ thống thanh toán nhạy cảm.
Thư ký báo chí Nhà Trắng, Karoline Leavitt, xác nhận rằng Tổng thống Donald Trump đã giao cho Musk nhiệm vụ điều tra các trường hợp gian lận trong hệ thống An sinh Xã hội.
Trả lời Fox News ngày 16/2, bà cho biết: "Họ vẫn chưa xem xét sổ sách, nhưng nghi ngờ rằng có hàng chục triệu người đã qua đời vẫn đang nhận trợ cấp một cách gian lận".