Phát hiện hành tinh khổng lồ vẫn "trong bụng mẹ" lớn gấp 9 lần sao Mộc. Gần đây các nhà khoa học đă quan sát thấy một hành tinh khổng lồ có khối lượng gấp 9 lần sao Mộc, đang ở giai đoạn đầu mới h́nh thành, và dường như “vẫn c̣n trong bụng mẹ”.
Các nhà nghiên cứu đă sử dụng kính thiên văn Subaru đặt gần đỉnh núi lửa Hawaii và kính thiên văn vũ trụ Hubble để phát hiện và nghiên cứu AB Aurigae b, một hành tinh khí khổng lồ có quỹ đạo cách xa ngôi sao chủ một cách bất thường.
Hành tinh khí khổng lồ là những hành tinh giống như những hành tinh lớn nhất trong Hệ Mặt trời như sao Mộc và sao Thổ, được cấu tạo chủ yếu từ hydro và heli, với các khí xoáy xung quanh một lơi rắn nhỏ hơn.
“Chúng tôi nghĩ rằng hành tinh này vẫn chưa đến quá tŕnh ‘sinh nở’. Bằng chứng cho thấy đây là giai đoạn h́nh thành sớm nhất từng được quan sát của một hành tinh khí khổng lồ”, nhà vật lư thiên văn Thayne Currie tại Cơ quan Quản lư kính viễn vọng Subaru và Trung tâm nghiên cứu Nasa-Ames, đồng thời là tác giả chính của nghiên cứu, cho biết.
Hành tinh này trông như một đĩa khí và bụi mở rộng, vật chất h́nh thành các hành tinh, bao quanh một ngôi sao có tên AB Aurigae, nằm cách Trái đất 508 năm ánh sáng.
Sự h́nh thành của AB Aurigae b dường như theo một quá tŕnh khác với mô h́nh h́nh thành hành tinh tiêu chuẩn.
“Suy nghĩ thông thường cho rằng hầu hết các hành tinh h́nh thành bằng cách tích tụ chậm chất rắn vào lơi đá, và những hành tinh khí khổng lồ trải qua giai đoạn này trước khi lơi rắn đủ lớn để bắt đầu tích tụ khí”, nhà thiên văn học Olivier Guyon cho biết.
Tuy nhiên, AB Aurigae b h́nh thành khi đĩa xung quanh ngôi sao chủ nguội đi, lực hấp dẫn khiến nó phân mảnh thành nhiều khối vật chất lớn rồi từ đó h́nh thành các hành tinh.
“Quá tŕnh này không thể h́nh thành các hành tinh khổng lồ ở khoảng cách quỹ đạo lớn, v́ vậy khám phá này thách thức sự hiểu biết của chúng ta về sự h́nh thành hành tinh”, ông Guyon nói.
AB Aurigae, ngôi sao chủ của AB Aurigae b, nặng gấp 2,4 lần Mặt trời và sáng hơn gần 60 lần. AB Aurigae khoảng 2 triệu tuổi, rất trẻ so với tuổi thọ của Mặt trời là khoảng 4,5 tỷ năm./.
VietBF@sưu tập
|