[Romano]

Dịch bệnh covid-19 đang khiến dân Mỹ thay đổi cách chi tiêu 1 cách nhanh chóng. Việc thắt chặt chi tiêu đang diễn ra như cách đây 30 năm trước. Dưới đây là những thông tin cụ thể. Giá cả tiêu dùng ở Mỹ đã giảm tháng thứ 2 liên tiếp trong bối cảnh dịch bệnh COVID-19 kéo dài, người dân cảm giác bất an. Đây là dấu hiệu cho thấy phục hồi kinh tế kiểu "lò xo", chữ V sẽ khó xảy ra như kỳ vọng.Theo Đài CNN, quy mô nợ thẻ tín dụng ở Mỹ đã quay đầu giảm trong tháng 3 và 4 với tỉ lệ lớn nhất hơn 30 năm qua, trong khi đó tỉ lệ gửi tiết kiệm lại tăng lên mức chưa từng thấy kể từ thời Tổng thống Ronald Reagan những năm 1980.

Lý do là người Mỹ lo sợ viễn cảnh thất nghiệp trong những ngày tháng dịch bệnh còn dài phía trước.

Những thay đổi kịch tính trong hành vi tiêu dùng càng làm nổi bật cuộc khủng hoảng "trăm năm có một". Mặc dù thận trọng là phản ứng dễ hiểu trước sự bất định, nhưng nếu người dân không chịu ăn xài, khả năng để nền kinh tế Mỹ phục hồi nhanh (theo chữ V) sẽ rất thấp.

Hơn 33 triệu người Mỹ đã nộp đơn xin trợ cấp thất nghiệp từ giữa tháng 3 đến nay. Các nhà kinh tế thì cảnh báo thị trường việc làm sẽ không thể quay lại trạng thái trước khủng hoảng trong nhiều năm tới.

"Người tiêu dùng đang rất thận trọng. Chúng ta đang ở ngay giữa tâm bão" - ông Russell Price, nhà kinh tế trưởng của Ameriprise Financial, mô tả.

Cục Thống kê lao động Mỹ (BLS) thông báo chỉ số giá tiêu dùng ở Mỹ đã giảm tháng thứ 2 liên tiếp trong tháng 4 (-0,8%), mức giảm lớn nhất kể từ tháng 12-2008.

Đây là tốc độ giảm đáng báo động, chủ yếu bị ảnh hưởng do giá xăng và năng lượng lao dốc, nhưng nếu loại trừ lương thực và năng lượng vốn biến động mạnh, giá cả nói chung vẫn giảm 0,4%.

Giá cả giảm tuy tốt cho túi tiền, nhưng các nhà kinh tế cho rằng giảm phát (trái với lạm phát) là một tin xấu.

Khi giá giảm vì người tiêu dùng không chịu mua sắm, các nhà sản xuất đôi khi không thu hồi đủ vốn cho sản phẩm họ bán, dẫn đến họ có thể dừng việc sản xuất hoặc sa thải nhân viên. Càng nhiều người mất việc, nhu cầu càng giảm và cái vòng luẩn quẩn cứ thế nhân lên.

Giảm phát hiện chưa xảy ra ở Mỹ (giá cả tăng bình quân 0,3% trong 12 tháng qua), nhưng nếu lệnh cách ly xã hội kéo dài, dịch bệnh không kết thúc sớm, chỉ số giá giảm có thể làm trầm trọng thêm thiệt hại về kinh tế.