Mỹ là một thị trường tiềm năng nhưng cũng vô cùng khắt khe, vì vậy những hàng hóa không đảm bảo quy định sẽ bị từ chối thằng thừng. Và gạo của Việt Nam đang đứng trước nguy cơ bị thị trường Mỹ “cấm cửa” do lượng tồn dư lượng thuốc bảo vệ thực vật vượt quá mức cho phép. Đây chính là hậu quả của việc VN cứ ồ ạt xuất khẩu gạo mà không kiểm định kỹ về chất lượng.
Những người công nhân đang chuyển những bao tải gạo ra khỏi một chiếc tàu hàng của Việt Nam.
Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNN) vừa cảnh báo các doanh nghiệp xuất khẩu gạo sang Mỹ sau khi phát hiện dư lượng thuốc bảo vệ thực vật cho phép trong gạo xuất sang thị trường này.
Bộ này đưa ra cảnh báo để tránh bị nguy cơ Mỹ “cấm cửa” gạo Việt Nam. Ông Võ Thành Đô, phó cục trưởng cục chế biến thương mại nông lâm thuỷ sản và nghề muối của bộ NN&PTNN, đã xác định điều này với VOA Việt Ngữ hôm nay.
Ông Đô cho biết bộ NN&PTNN đã cảnh báo cho các doanh nghiệp Việt Nam xuất khẩu gạo sang Mỹ phải kiểm tra giám định kỹ dư lượng thuốc bảo vệ thực vật trong các lô hàng để tránh bị nước nhập khẩu trả về. Theo ông Đô, nếu các doanh nghiệp cứ cố đưa gạo sang Mỹ mà không kiểm soát chất lượng thì có thể trong tương lai sẽ bị cấm xuất khẩu sang thị trường này.
“Phải hết sức thận trọng trong việc giữa thị trường mình và người ta. Ở Việt Nam nếu không quy định mà Việt Nam đưa sang mà vẫn có dư lượng thì nếu lặp đi lặp lại nhiều lần thì coi chừng người ta cấm là nguy hiểm.”
Ông Đô nói hiện Mỹ là thị trường gạo tiềm năng của Việt Nam. Nhưng Mỹ là một thị trường yêu cầu chất lượng cao và có nhiều rào cản kỹ thuật. Ông Đô cho biết “mức dư lượng thuốc bảo vệ thực vật của Mỹ rất ngặt nghèo so với các thị trường nhập khẩu khác.”
Theo thống kê của Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA), đã có gần 10 tấn gạo của Việt Nam xuất sanh thị trường Mỹ bị trả về trong thời gian từ năm 2012 đến giữa năm 2016. Chỉ trong vòng 4 tháng đầu năm nay, Mỹ đã từ chối 94 container, tương đương với 1.700 tấn gạo xuất khẩu từ Việt Nam. Hiệp hội Lương thực Việt Nam cũng đã xem thông tin này của FDA như 1 lời cảnh báo cho một lệnh cấm trong tương lai của Mỹ đối với gạo Việt Nam.
“Kể cả các lý do khác ví dụ đóng nhãn hàng hóa sai quy cách. Bên Mỹ thị trường khó tính lắm. Cho nên cần đặc biệt lưu ý đối với thị trường Mỹ.”
Theo kiểm tra của FDA, 8 hoạt chất có trong gạo Việt Nam xuất sang Mỹ vượt mức giới hạn cho phép. Mặc dù 8 hoạt chất này đều có trong danh mục thuốc bảo vệ thực vật được phép sử dụng ở Việt Nam nhưng 5 trong số đó chưa có quy định giới hạn cho phép đối với hoạt chất bảo vệ thực vật trên thực phẩm ở Mỹ. Ông Đô cho rằng Việt Nam cần phải làm việc với Mỹ để thống nhất về việc đó và tuân theo các tiêu chuẩn của quốc tế.
Tiến sỹ và chuyên gia nông nghiệp Võ Tòng Xuân nhận định với VOA Việt Ngữ rằng có rất nhiều thuốc trừ sâu được phun trên lúa Việt Nam và do đó chất lượng gạo Việt Nam luôn bị kém chất lượng hơn gạo của các nước trong khu vực như Thái Lan và thậm chí cả Campuchia. Theo ông Xuân, thậm chí người Việt Nam còn đang chuyển sang dùng gạo Thái Lan và Campuchia thay vì gạo của chính nước mình.
Mỹ là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam nói chung với gần 30 tỷ đô la tổng giá trị xuất khẩu năm 2014. Giá trị xuất khẩu gạo Việt Nam đã giảm trong năm ngoái xuống còn 1.6 tỷ. Theo ước tính của tổ chức Nông lương Quốc tế, sản lượng lúa Việt Nam giảm 1.6% trong năm nay một phần do hạn hán ở Đồng Bằng Sông Cửu Long.
hoalyly@vietbf sưu tầm