Lẩu mắm, bún mắm là những món ăn ngon, được người dân miền Tây sông nước biến tấu từ các loại mắm dân dã và đặc trưng.
Nói đến món ăn của người miền Tây, mắm đóng vai trò "chủ lực" trong các bữa ăn hàng ngày. Tùy thuộc vào loại mắm, người dân sẽ biến tấu theo nhiều cách ăn khác nhau. Ví như mắm tép, mắm còng ăn với bún và thịt ba rọi. Hay mắm có loại để ăn sống như mắm nêm, mắm ruốc, mắm ba khía. Có loại mắm chưng hay chiên cho vàng thơm rồi ăn kèm cơm trắng. Mắm kho với cá tươi, thịt heo nhiều mỡ, có khi với cà tím xắt lát, rồi ăn với rau mò om, rau thơm làm ghém. Tuy nhiên, món lẩu và bún được chế biến từ mắm cá linh hay cá sặt lại là những món ăn dân dã, phổ biến không chỉ ở miền Tây, mà ngày nay còn có mặt tại một số quán ở Sài Gòn.
Lẩu mắm
Mắm cá linh, cá sặt sau khi nấu, lọc bỏ xương, lấy nước. Cho tỏi băm, sả, ớt vào nồi đảo lên cho vàng đều, cho thịt ba dọi vào xào thơm, tiếp tục đổ nước mắm vào, nấu sôi lên, nêm một ít đường, bột ngọt. Để mùi mắm dịu, ngọt tự nhiên, nên lấy một nắm sả đập dập bỏ vào nấu. Tiếp theo, bạn cho cá vào trần để nồi nước mắm có vị ngọt, rồi vớt ra dĩa, tiếp tục bỏ cà tím, khổ qua (cắt miếng vừa ăn). Cuối cùng tất cả nguyên liệu vừa làm xong ra một cái lẩu, để lửa liu riu.
Chính màu nâu và hương thơm đặc trưng từ mắm cá linh, cá sặc; nước sanh sánh nhờ tỏi ớt băm nhuyễn kết hợp với sả; vị ngọt từ thịt, tôm, mực và các loại cá tươi như cá lóc cùng đĩa rau miệt vườn xanh mướt đã tạo nên một món lẩu mắm dân dã đậm chất trong ẩm thực đất phương Nam.
Bún mắm
Nước nước dùng có sẵn, bạn có thể kết hợp cùng bún, cá lóc hấp, heo quay, tôm, mực... để có được món ăn thơm ngon, đậm đà, đủ vị.
Người dân miền sông nước Nam bộ đã biến tấu thành lẩu mắm, bún mắm mang nét đặc trưng độc đáo với các nguyên liệu chế biến từ cá đồng, cá sông, nhưng vẫn không quên kết hợp các loại rau sẵn có trong vườn nhà như hoa bí, so đũa, bông súng, cù nèo, rau đắng, rau muống, cải xanh, đậu rồng...
Cho đến nay, lẩu mắm, bún mắm đã trở thành một đặc sản trong các quán ăn, từ bình dân đến các nhà hàng cao cấp và có mặt khắp nơi như một món ăn ngon không thể thiếu trong văn hóa ẩm thực vùng miền.
Theo SSM