[therealrtz]

Một thẩm phán liên bang đã tuyên bố việc chính quyền Trump tìm cách hủy bỏ hàng tỷ USD viện trợ nước ngoài mà không có sự chấp thuận của Quốc hội là “vi phạm pháp luật”.

Trong phán quyết được ban hành tối 3/9, Thẩm phán liên bang Amir Ali nhấn mạnh: "Không có cách diễn giải hợp lý nào của luật pháp có thể biện minh cho việc giữ lại số tiền hàng tỷ USD mà chính quyền định hủy bỏ". Ông ra phán quyết yêu cầu Nhà Trắng phải giải ngân 11,5 tỷ USD viện trợ đã được Quốc hội phê chuẩn trước cuối tháng 9.

Phán quyết được đưa ra chỉ vài ngày sau khi Giám đốc Ngân sách Nhà Trắng Russ Vought công bố kế hoạch giữ lại khoảng 5 tỷ USD viện trợ, dù hạn chót chi tiêu theo luật định là ngày 1/10/2025 đang đến gần. Ông Vought gọi đây là một dạng "pocket rescission" (chiến thuật nhằm lách quyền kiểm soát ngân sách của Quốc hội bằng cách trì hoãn chi tiêu cho đến khi các nhà lập pháp không còn đủ thời gian để phản ứng).

Thẩm phán Ali, người được cựu Tổng thống Joe Biden bổ nhiệm, khẳng định cách làm này là bất hợp pháp. Ông nhấn mạnh rằng, cho đến khi Quốc hội có hành động chính thức, chính quyền vẫn buộc phải chi tiêu đầy đủ số tiền đã được thông qua.

Ngay ngày 4/9, chính quyền Tổng thống Trump đã nộp đơn kháng cáo lên Tòa Phúc thẩm Liên bang khu vực D.C., mở đường cho khả năng vụ việc tiếp tục được đưa lên Tòa án Tối cao trong vài ngày tới. Đây được coi là một trong những phép thử quan trọng nhất đối với nỗ lực lâu dài của Tổng thống Trump nhằm tái định hình quyền lực trong bộ máy liên bang và mối quan hệ cân bằng giữa hành pháp và lập pháp.

Trong quá trình kiện tụng trước đây, nhiều phán quyết đã buộc chính quyền Tổng thống Trump phải tiếp tục giải ngân các khoản viện trợ đối ngoại, bất chấp nỗ lực trì hoãn. Những cuộc tranh chấp pháp lý này xoay quanh câu hỏi cốt lõi: Liệu việc Nhà Trắng tìm cách chặn chi tiêu đã được Quốc hội phê duyệt có vi phạm "quyền lực chi tiêu" của cơ quan lập pháp hay không?

Thẩm phán Ali hôm 3/9 cho biết ông ra phán quyết nhanh chóng để các tòa cấp cao hơn có đủ thời gian xem xét trước khi ngân sách hết hiệu lực. Trong khi đó, các nhà quan sát cho rằng vụ việc này sẽ tiếp tục là phép thử lớn cho hệ thống kiểm soát và cân bằng quyền lực của Mỹ, đặc biệt khi Nhà Trắng và Quốc hội không đồng thuận về vai trò và giới hạn của nhánh hành pháp trong việc quản lý ngân sách quốc gia.


VietBF@ Sưu tập