Houston – thủ phủ cộng đồng người Việt ở Texas – đang trở thành một trong những nơi dễ tổn thương nhất trước làn sóng cực đoan da trắng. Từ Proud Boys cho đến các nhóm kỳ thị địa phương, bức tranh xă hội tại đây cho thấy một nguy cơ rơ rệt: cộng đồng người Việt có thể trở thành “mồi ngon” trong những cuộc tấn công mang màu sắc chính trị và chủng tộc.
Houston – cộng đồng Việt đông nhưng rời rạc
Với hơn 150.000 người gốc Việt, Houston là một trong những thành phố có cộng đồng Việt lớn nhất nước Mỹ, chỉ sau California. Người Việt tập trung ở các khu như Bellaire, Alief, Chinatown, tạo nên những trung tâm kinh tế – văn hóa sôi động. Tuy nhiên, chính sự đông đảo này lại biến cộng đồng thành mục tiêu dễ thấy. Trong mắt các nhóm cực hữu, một cộng đồng di dân đông đúc, có kinh tế riêng, văn hóa riêng chính là “biểu tượng của sự thay thế người da trắng” – một luận điệu thường xuyên được Proud Boys và các nhóm cực đoan rêu rao.
Proud Boys và sự hiện diện ở Texas
Texas vốn là “đất lành” cho các nhóm cực hữu nhờ môi trường chính trị bảo thủ, nhiều nới nới lỏng kiểm soát súng, và tâm lư bài di dân ăn sâu. Proud Boys tại Texas thường xuyên: Xuất hiện trong các cuộc biểu t́nh chống di dân và chống “woke”. Tổ chức tụ tập vũ trang, tuần hành với cờ vàng “Don’t Tread on Me” và khẩu hiệu cực đoan. Thâm nhập vào các phong trào chính trị địa phương, tận dụng sự bảo trợ gián tiếp của một bộ phận chính trị gia thân Trump. Houston – thành phố đa sắc tộc, nơi người Việt, người gốc Phi, gốc Latin sinh sống đông đảo – trở thành địa bàn đối kháng trực diện giữa các nhóm cực hữu và các cộng đồng thiểu số.
Nguy cơ “mồi ngon” cho bạo lực kỳ thị
Các chuyên gia an ninh cộng đồng cảnh báo, người Việt ở Houston có thể trở thành “mồi ngon” v́ nhiều lư do: Dễ nhận diện: khu phố Việt, nhà hàng, chùa chiền, các lễ hội văn hóa đều là mục tiêu lộ diện. Bạo lực súng đạn tràn lan: Texas có luật súng tự do hơn nhiều bang khác, khiến các vụ tấn công mang động cơ thù hận càng khó kiểm soát. Chính quyền nương tay với cực hữu: dưới thời Trump, FBI từng bị chỉ trích v́ không mạnh tay trấn áp Proud Boys và các nhóm “white power”. Một nhà hoạt động gốc Việt tại Houston thẳng thắn: “Người Việt ở đây làm ăn giỏi, sống đông, nhưng khi có biến cố, chúng ta dễ bị nhắm vào nhất. Proud Boys không cần lư do phức tạp – chỉ cần thấy da vàng, nói tiếng Việt, chúng coi là kẻ xâm lấn.”
Trung tâm Houston (6/2025): Tại cuộc tuần hành “No Kings” ở City Hall, Proud Boys xuất hiện công khai.
Houston là chốn phồn thịnh của người Việt — cũng là mặt tiền của những xung đột văn hoá – chính trị đương thời. Khi số vụ hate crime tăng, các nhóm cực hữu xuất hiện công khai.
Trong suốt nhiệm kỳ của ḿnh, Trump nhiều lần từ chối lên án thẳng thừng các nhóm cực hữu, thậm chí có lúc c̣n kêu gọi họ “stand back and stand by” (hăy chờ đợi và sẵn sàng). Với các nhóm da trắng cực đoan, đó là tín hiệu bật đèn xanh, hợp pháp hóa sự hiện diện công khai của chúng ở các cuộc tuần hành chính trị, biểu t́nh chống di dân, và cả những vụ tấn công nhắm vào người gốc Á. Tại Texas, sự bao che này khiến Proud Boys và các tổ chức cực hữu khác t́m được mảnh đất màu mỡ: một bang bảo thủ, luật súng thoáng, và dân di cư ngày càng đông.