Hóa ra chiếc “chảo rán” là bảo vật đáng giá đă trải qua nhiều thăng trầm trong lịch sử.
Đó chính là món bảo vật có tên gọi là Hề Giáp bàn, hay c̣n được gọi là chiếc khay Hề Giáp. Được chế tác vào năm 823 TCN dưới triều đại Tây Chu, chiếc khay làm từ đồng, cao 11,7 cm và rộng 47 cm, với hai tay cầm bên cạnh. Trên khay có khắc hơn 130 chữ, ghi lại một sự kiện lịch sử quan trọng của thời kỳ này.
Bảo vật có tên gọi là Hề Giáp bàn, hay c̣n được gọi là chiếc khay Hề Giáp. (Ảnh: Sohu)
Hề Giáp được đặt tên theo Doăn Cát Phủ, một nhân vật quan trọng trong lịch sử, người có công sưu tập Kinh Thi, bộ thơ ca cổ điển đầu tiên của Trung Quốc.
Trong lịch sử, chiếc khay từng bị lăng quên và sau đó được khám phá lại vào thời nhà Tống (960 – 1279), từ đó trở thành quốc bảo vào thời Nam Tống (1127 – 1279). Tuy nhiên, khay rơi vào tay người dân và bị sử dụng như chiếc chảo rán bánh.
Vào thời kỳ đầu của triều đại nhà Nguyên, khay Hề Giáp lọt vào tay cặp vợ chồng b́nh dân, họ không nhận ra giá trị của nó và làm mất phần chân của khay. Đến khi quan Lư Thuận Phu phát hiện kịp thời cứu văn t́nh thế và bảo tồn bảo vật này.
Dù vậy, sau đó, khay một lần nữa lưu lạc và cuối cùng thuộc sở hữu của ông Trần Giới Kỳ, nhà sưu tầm sống vào cuối triều đại nhà Thanh và đầu thời Trung Hoa Dân Quốc.
Sau thời gian dài, dấu vết của khay trở nên mơ hồ cho đến khi chàng trai họ Đỗ mua nó tại Mỹ với giá chỉ 300 USD - thời điểm nhiều người cho rằng đó là hàng nhái.
Năm 2014, nhóm chuyên gia xác nhận rằng chiếc khay mà Đỗ sở hữu thực sự là hàng thật, với những bằng chứng rơ ràng về h́nh dạng, chữ khắc và độ ṃn của vật phẩm.
Ngày 15/7/2017, khay Hề Giáp được bán tại một phiên đấu giá ở Hàng Châu lên tới 27,3 triệu USD, tương đương với khoảng 0,6 tấn vàng lúc bấy giờ, trở thành một trong những cổ vật giá trị cao nhất trong lịch sử đấu giá tại Trung Quốc.
Tầm quan trọng của khay Hề Giáp không chỉ dừng lại ở giá trị vật chất, mà c̣n ở giá trị văn hóa lịch sử, được so sánh với đỉnh Mao Công, bảo vật bằng đồng nổi tiếng của thời Tây Chu.
Câu chuyện của chiếc khay Hề Giáp không chỉ khiến người ta nhắc nhớ đến món đồ cổ bề thế, mà c̣n là bài học về việc nhận biết và trân trọng giá trị của những ǵ xung quanh ḿnh.
Bảo vật này đi qua thời gian và không gian, từ những ngày của chế độ phong kiến đến đời sống hiện đại, chưa từng ngừng thu hút sự chú ư của những người yêu cổ vật và nghiên cứu lịch sử.
VietBF@ Sưu tập