Lệnh ngừng bắn 3 ngày mà Nga đưa ra với Ukraine bắt đầu có hiệu lực từ sáng nay (8/5). Kiev muốn có lệnh ngừng bắn 30 ngày như đề xuất của Mỹ trong khi Washington tiếp tục hối thúc 2 bên đàm phán trực tiếp nhưng quan điểm giữa các bên vẫn c̣n rất khác biệt.
Điện Kremlin thông báo lệnh có hiệu lực từ 4h giờ sáng nay theo giờ Việt Nam và dự kiến kéo dài đến hết ngày 10/5, trùng với thời điểm nước Nga đang tiến hành các hoạt động lễ kỷ niệm 80 năm Ngày Chiến thắng phát xít Đức với lễ duyệt binh và các hoạt động ngoại giao tiếp đón nhiều nhà lănh đạo thế giới.
Theo Điện Kremlin, lực lượng Nga tôn trọng lệnh ngừng bắn của Tổng thống Vladimir Putin, nhưng sẽ đáp trả "ngay lập tức" nếu Ukraine tiến hành bất kỳ cuộc tấn công nào.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky. Ảnh: Reuters
Theo Moscow, lệnh ngừng bắn là một cử chỉ nhân đạo và cũng có thể đóng vai tṛ là chất xúc tác cho "sự khởi đầu của các cuộc đàm phán trực tiếp với Ukraine mà không cần điều kiện tiên quyết". Tuy nhiên, thay v́ ngừng bắn 3 ngày, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cho biết nước này ủng hộ đề nghị ngừng bắn trong 30 ngày mà Mỹ đưa ra hồi tháng 3, nhằm tạo cơ hội cho ngoại giao.
Mặc dù cho rằng những nhượng bộ mà phía Nga yêu cầu là quá nhiều, nhưng Mỹ không quá bi quan về cơ hội chấm dứt xung đột. Theo Phó Tổng thống Vance, Mỹ đang chuyển trọng tâm từ ư tưởng lệnh ngừng bắn 30 ngày sang việc định h́nh một giải pháp ḥa b́nh lâu dài.
“Tôi không cho rằng Nga không quan tâm đến việc giải quyết vấn đề này. Hiện tại Nga đang yêu cầu một số yêu cầu nhất định, một số nhượng bộ nhất định để chấm dứt xung đột. Mỹ rất vui khi được tham gia vào những cuộc đối thoại, nhưng điều rất quan trọng là Nga và Ukraine phải bắt đầu đàm phán với nhau. Chúng tôi nghĩ rằng đó là bước tiến lớn tiếp theo mà chúng tôi muốn thực hiện. Các bên cần đưa đến một giải pháp lâu dài”.
Trong lúc này, Ukraine lại đề xuất thiết lập một khu phi quân sự rộng 30 km, và các quan sát viên bên ngoài sẽ giám sát khu vực phi quân sự để phát hiện các cuộc xâm nhập.
Trong bối cảnh nỗ lực ngoại giao cho cuộc xung đột c̣n bế tắc do các quan điểm trái ngược nhau, phương Tây vẫn tiếp tục cam kết hỗ trợ quân sự cho Ukraine. Trước thông tin các đồng minh phương Tây của Ukraine đang thảo luận về việc cung cấp thêm hệ thống pḥng không Patriot cho Kiev và đặt mục tiêu đạt được thỏa thuận trước hội nghị thượng đỉnh NATO vào cuối tháng 6, Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova cảnh báo:
“Việc tiếp tục cung cấp vũ khí cho Ukraine sẽ tŕ hoăn triển vọng giải quyết và dẫn đến t́nh h́nh leo thang và bạo lực. Bất kỳ ai cung cấp vũ khí cho Ukraine với tuyên bố quan tâm đến người dân Ukraine nhưng thực tế họ đang giết hại người dân Ukraine bằng những nguồn cung cấp này”.