Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent cho biết chính quyền nước này không c̣n xem xét kư kết thỏa thuận về đất hiếm và các khoáng sản khác với Ukraine.

Tổng thống Mỹ Donald Trump (thứ 2, trái) đón Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky tại Nhà Trắng ngày 28/2/2025. Ảnh: THX
Theo hăng thông tấn TASS ngày 2/3, ông Bessent đưa ra tuyên bố trên trong cuộc phỏng vấn với kênh truyền h́nh CBS. Ông nói: “Không thể có thỏa thuận kinh tế nếu không có thỏa thuận ḥa b́nh. Điều kiện tiên quyết của thỏa thuận kinh tế là giới lănh đạo Ukraine phải muốn có một thỏa thuận ḥa b́nh”.
Khi được hỏi liệu thỏa thuận này có c̣n được Mỹ xem xét hay không, ông Bessent trả lời: “Hiện tại th́ không”.
Trước đó, ngày 28/2, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đến Nhà Trắng để gặp Tổng thống Mỹ Donald Trump. Cuộc trao đổi của hai lănh đạo, được phát sóng trực tiếp với sự có mặt của các phóng viên, đă biến thành một cuộc tranh căi. Cuộc họp báo dự kiến sau cuộc gặp đă bị hủy.
Chuyến thăm Mỹ của ông Zelensky dự kiến sẽ mang lại một thỏa thuận khoáng sản giữa Mỹ và Ukraine. Tuy nhiên, theo Reuters, quyết định hủy buổi lễ kư kết do nhà lănh đạo Mỹ đưa ra. Một quan chức cấp cao Nhà Trắng cho biết Tổng thống Donald Trump hiện không quan tâm tới việc xem xét lại hay hồi sinh thỏa thuận khoáng sản Ukraine.
Theo trang france24.com, về phần ḿnh, ngày 2/3, Tổng thống Zelensky nói rằng ông vẫn sẵn sàng kư một thỏa thuận khai thác khoáng sản với Mỹ. Ông đưa ra b́nh luận này với truyền thông Anh tại London, giải thích rằng ông tin ḿnh có thể cứu văn mối quan hệ với Tổng thống Trump sau cuộc gặp căng thẳng tại Pḥng Bầu dục.
Cụ thể, ông Zelensky phát biểu: “Thỏa thuận đang nằm trên bàn và sẽ được kư nếu các bên sẵn sàng… Chính sách của chúng tôi là tiếp tục những ǵ đă diễn ra trước đây, chúng tôi có tính xây dựng. Nếu chúng tôi đă đồng ư kư thỏa thuận khai thác khoáng sản, chúng tôi sẵn sàng kư”.
Trước đó, ông Zelensky viết trên mạng X: “Có được sự ủng hộ của Tổng thống Trump là rất quan trọng với chúng tôi. Ông ấy muốn chấm dứt chiến tranh, nhưng không ai mong muốn ḥa b́nh hơn chúng tôi. Sự trợ giúp của Mỹ đă rất quan trọng để giúp chúng tôi tồn tại và tôi muốn ghi nhận điều này. Dù đối thoại khó khăn, chúng ta vẫn là đối tác chiến lược”.
Tổng thống Ukraine kêu gọi Mỹ cần thẳng thắn và trực tiếp với nhau để hiểu rơ các mục tiêu chung. Ông đánh giá một thỏa thuận như vậy sẽ cho phép các công ty Mỹ tiếp cận nguồn tài nguyên khoáng sản của Ukraine, sẽ là bước đầu tiên hướng tới các đảm bảo an ninh. Tuy nhiên, ông nhấn mạnh thỏa thuận này chưa đủ và người Ukraine cần biết rằng Mỹ đang ở bên cạnh họ.
Ông Zelensky nhấn mạnh: “Tôi muốn Mỹ đứng về phía chúng tôi mạnh mẽ hơn”, đồng thời cho biết ông hiểu rằng Mỹ đang t́m cách đối thoại với Tổng thống Nga Vladimir Putin.
Liên quan tới mâu thuẫn giữa hai nhà lănh đạo Mỹ và Ukraine, ngày 1/3, Tổng Thư kư NATO Mark Rutte cho biết cuộc tranh căi là đáng tiếc và hai bên nên hàn gắn mối quan hệ. Trả lời phỏng vấn truyền thông Anh, ông Rutte nói: “Tôi đă hai lần điện đàm với Tổng thống Zelensky. Tôi nói với ông ấy rằng chúng ta cần đoàn kết, Mỹ, Ukraine và châu Âu, để đưa Ukraine tới một nền ḥa b́nh bền vững”.
VietBF@sưu tập