Ukraine bất ngờ đổi ư, chấp thuận thỏa thuận khoáng sản với Mỹ: Bỏ 1 điều khoản quan trọng
Không có điều khoản 500 tỷ đô la
Ukraine đă đồng ư một thỏa thuận chuyển giao doanh thu từ một số nguồn tài nguyên khoáng sản của ḿnh cho Mỹ, một quan chức Mỹ và một quan chức Ukraine cho biết vào thứ Ba, sau một chiến dịch gây sức ép dữ dội từ Tổng thống Trump.
Nhưng dự thảo thỏa thuận được thảo luận vào hôm 26/2 không c̣n bao gồm yêu cầu Ukraine đóng góp 500 tỷ đô la vào một quỹ do Mỹ sở hữu, cũng như không bao gồm điều khoản yêu cầu Ukraine phải trả lại cho Mỹ gấp đôi số tiền viện trợ trong tương lai.
Phía Ukraine đă cảm thấy thoải mái hơn với thỏa thuận trong vài ngày qua sau khi người Mỹ loại bỏ một số điều kiện khó khăn, theo New York Times.
Dự thảo thỏa thuận nêu rơ Ukraine sẽ đóng góp một nửa doanh thu từ việc khai thác các nguồn tài nguyên thiên nhiên, bao gồm khoáng sản quan trọng, dầu và khí đốt vào một quỹ do Mỹ và Ukraine quản lư. Quỹ này sẽ được thiết kế để tái đầu tư vào Ukraine.
Theo một nghiên cứu của Trường Kinh tế Kiev, Ukraine kiểm soát hơn 100 mỏ khoáng sản quan trọng như mangan, urani, than ch́, apatit, fluorit và niken... cùng với trữ lượng dầu và khí đốt tự nhiên.
Không có cam kết đảm bảo an ninh
Theo quan chức Mỹ, bản dự thảo cuối cùng của thỏa thuận đă được gửi tới Ukraine vào thứ Ba.
Một quan chức Ukraine cho biết tổng thống Zelensky đang có kế hoạch đến Washington vào thứ Sáu (28/2) để gặp Tổng thống Donald Trump và kư kết thỏa thuận.
Ông Zelensky đă nhiều lần thúc đẩy đảm bảo an ninh cho đất nước của ḿnh để đổi lấy quyền khai thác khoáng sản, khi cuộc chiến đă bước sang năm thứ 4. Nhưng các dự thảo thỏa thuận mà tờ The New York Times có được không bao gồm cam kết an ninh nào.
Trước đó, theo một thỏa thuận được phía Mỹ gửi tới ông Zelensky, Mỹ sẽ lấy 50% doanh thu mà Ukraine nhận được từ việc khai thác tài nguyên thiên nhiên. Mỹ cũng lấy 50% giá trị tài chính của "tất cả các giấy phép mới được cấp cho bên thứ 3" nhằm khai thác nguồn tài nguyên thiên nhiên nước này.
Rơ ràng, một thỏa thuận như vậy sẽ cực kỳ khó được Kiev chấp nhận, ngay cả khi nó đi kèm với những lời hứa cụ thể và chi tiết về các đảm bảo an ninh dài hạn, tờ Telegraph cho hay.
Có vẻ như ông Trump mong đợi sẽ nhận được lượng tài nguyên trị giá "500 tỷ USD" từ Ukraine, để hoàn trả các khoản viện trợ quân sự, tài chính và nhân đạo mà Mỹ đă cung cấp cho Kiev.
Tuy nhiên, báo cáo từ nguồn Quốc hội Mỹ cho thấy tổng số viện trợ của Mỹ cho Ukraine cho đến nay chỉ là 174,2 tỷ USD. Sau đó, ông Zelensky tuyên bố rằng chỉ có khoảng 75 tỷ USD trong số này là viện trợ quân sự.
Các điều khoản của Mỹ khiến Tổng thống Ukraine "tức giận" và từ chối văn bản ban đầu tiên vào tuần trước. Sau đó, ông Trump đă gọi ông Zelensky là "kẻ độc tài" và đổ lỗi cho Ukraine v́ đă gây ra chiến tranh.
Các điều khoản của dự thảo thỏa thuận ban đầu - mà ông Trump đưa ra như một biện pháp để Ukraine trả lại Mỹ các viện trợ quân sự và tài chính kể từ chiến dịch quân sự năm 2022 của Nga - đă gây ra sự phẫn nộ ở Kiev và các nước châu Âu khác.
VietBF@ Sưu tập