Các nhà khảo cổ học đă phát hiện ra một kho báu gồm nhiều đồng tiền vàng và bạc gần tàn tích của một giáo đường Do Thái có niên đại hàng thế kỷ ở Israel, gần Biển Galilee.
Kho báu gồm 364 đồng tiền được khai quật tại địa điểm khảo cổ Huqoq (c̣n gọi là Yaquq) có niên đại từ thế kỷ 15.
Nhóm nghiên cứu đă t́m thấy kho báu trong hai chiếc b́nh dưới bức tường đổ nát của giáo đường. Hầu hết các đồng tiền đều có nguồn gốc từ Venice thời trung cổ hoặc từ Vương quốc Hồi giáo Mamluk, nơi kiểm soát khu vực này vào thời điểm đó.
Không rơ tại sao các b́nh lại chứa đầy tiền xu và được để lại tại địa điểm này, Robert Kool, một người phụ trách bộ phận tiền xu của Cơ quan Cổ vật Israel, đă viết trong một bài báo được công bố trên ấn bản mới nhất của Tạp chí Numismatics của Mỹ.
Vào thời trung cổ ở phía đông Địa Trung Hải, tiền xu của Venice được sử dụng rộng răi như một loại tiền tệ xuất khẩu.
Hầu hết các đồng tiền Mamluk trong kho báu được đúc dưới thời trị v́ của Sultan al-Ashraf Barsbay, từ năm 1422 đến năm 1438, Kool viết. Ngoài ra c̣n có một số đồng tiền từ các địa điểm khác ở Nam Âu, chẳng hạn như một đồng tiền bạc được đúc dưới thời trị v́ của James I, người là vua của Sicily từ năm 1285 đến năm 1295, và thậm chí là một đồng tiền từ Serbia.
Kool viết trong bài báo rằng "kho báu được cất giữ vào thời điểm nào đó trong hoặc sau năm 1438-1457", một khoảng thời gian dựa trên phân tích các đồng tiền và các di vật khảo cổ khác. Ai đă cất giữ, họ lấy tiền từ đâu và tại sao lại để nó ở giáo đường Do Thái đều không được biết.
Tuy nhiên, có nhiều khả năng, có thể đó là tiền quyên góp để sửa chữa giáo đường Do Thái, hoặc có lẽ kho báu được một thương gia du lịch gửi đến đó để giữ ǵn và không bao giờ quay lại, Kool viết. Một khả năng khác là những đồng tiền này được những người hành hương để lại khi đi đến lăng mộ của Habakkuk, một nhà tiên tri được nhắc đến trong Kinh thánh Hebrew, sống vào thế kỷ thứ 7 trước Công nguyên. Lăng mộ này nằm gần Huqoq.
Kool lưu ư rằng ṭa nhà đă ngừng được sử dụng làm giáo đường Do Thái vào giữa thế kỷ 15. Sau đó, ṭa nhà đă bị đổ nát.
Jodi Magness, giáo sư nghiên cứu tôn giáo tại Đại học North Carolina ở Chapel Hill, người đứng đầu nhóm phát hiện ra kho báu này cho biết, kho báu được t́m thấy vào mùa hè năm 2018, nhưng việc phát hiện ra nó không được công bố vào thời điểm đó v́ lo ngại về nạn cướp bóc.
VietBF@sưu tập