Kẻ gian lợi dụng AI để 'bẫy tình lãng mạn' như thế nào

[june04]

Tội phạm lợi dụng AI để tạo ra hình tượng ảo thuyết phục hơn, thao túng cảm xúc và đẩy nạn nhân vào "cái bẫy lãng mạn" của ái tình.

Lừa đảo lãng mạn đang trở thành loại gian lận phổ biến nhất trong năm 2025, khiến các nạn nhân thiệt hại hơn 1,3 tỷ USD chỉ riêng ở Mỹ.

Hồi tháng 1, truyền thông Mỹ đưa câu chuyện cảnh báo về một phụ nữ người Pháp 53 tuổi, đã mất 850.000 USD vì dính chiêu lừa hẹn hò tài tử Brad Pitt, vốn được tạo nên nhờ công cụ AI Deepfake. Nhóm lừa đảo dụ dỗ nạn nhân trong hơn 8 tháng với những hình ảnh, cuộc gọi thoại, video và nhiều tài khoản mạng xã hội giả mạo nhằm thuyết phục chuyển tiền giúp điều trị bệnh.

Tương tự, một phụ nữ 67 tuổi ở San Diego (Mỹ) bị lừa hết tiền tiết kiệm khi nhóm lừa đảo dùng AI đóng giả tài tử Keanu Reeves.

Điều tệ nhất trong cả hai câu chuyện là những kẻ lừa đảo chưa bị bắt và các tổ chức tài chính của nạn nhân hầu như không thể giúp họ thu hồi lại được tiền.


Nhóm tội phạm lừa nạn nhân người Pháp bằng ảnh và video giả mạo Brad Pitt được dựng bằng AI Deepfake. Ảnh: McAfee

Vì đâu nạn nhân 'sập bẫy'?

Những trò lừa đảo lãng mạn được nâng cấp bằng AI tinh vi hơn nhiều so với những chiêu lừa "truyền thống". Tội phạm sử dụng nhiều công cụ AI cùng các chiến thuật tiên tiến để tạo ra các danh tính số được cá nhân hóa rõ nét và rất chân thực.

Không giống các vụ lừa đảo truyền thống thường dựa vào các kịch bản chung chung, các cách tiếp cận được nâng cấp bởi AI có thể tạo ra các cuộc trò chuyện giàu sắc thái, phù hợp ngữ cảnh, tương thích theo thời gian thực với trạng thái cảm xúc và hoàn cảnh riêng của nạn nhân.

Cụ thể, tội phạm thu thập tên bạn bè, công việc, sở thích hoặc thông tin cá nhân của bạn; sử dụng dữ liệu cá nhân để xác định các điểm yếu tâm lý thông qua phân tích hội thoại. Chúng triển khai các kỹ thuật thao túng cảm xúc nhắm mục tiêu đến từng người riêng biệt, tạo ra các câu chuyện sống động được cá nhân hóa làm tăng sự tin tưởng và "ghi nhớ" chi tiết về các cuộc trò chuyện.

Các cuộc trò chuyện lãng mạn sử dụng AI đang ngày càng khó phát hiện đối với cả nạn nhân và các cơ chế chống lừa đảo truyền thống.

Dấu hiệu cảnh báo bạn đang hẹn hò kẻ lừa đảo

Để tránh trở thành nạn nhân, bạn cần giữ cảnh giác, xác minh danh tính và chú ý nhận biết các dấu hiệu đáng ngờ, theo lời khuyên từ các chuyên gia về quyền riêng tư:

- Chúng "dội bom tình yêu" quá sớm trong các cuộc trò chuyện, thể hiện tình cảm nồng nhiệt, thường xuyên tâng bốc, tặng quà, liên tục hứa hẹn về tương lai, nhằm thao túng cảm xúc để nhanh chóng chiếm được lòng tin của bạn.

- Chúng quá hoàn hảo hoặc như "sinh ra để dành cho bạn", mọi thứ từ lý lịch, công việc đến thông tin cá nhân khác đều phù hợp. Những kẻ lừa đảo thường trưng ra bức tranh hoàn hảo như những gì bạn muốn và tránh bất đồng với bạn.

- Chúng tránh các cuộc gặp trực tiếp và/hoặc có lý do thuyết phục về việc tại sao họ không thể gặp mặt hay gọi video.

- Chúng thiếu phản ứng thực tế. AI Deepfake hiện khá có sức thuyết phục, nhưng vẫn khó phản ứng tự nhiên với các tương tác của con người như những trò đùa, những điều bất ngờ, câu cảm thán, hắng giọng, ho...

- Chúng thường nhanh chóng dẫn dắt câu chuyện đến yêu cầu chuyển tiền, đặc biệt là cho các trường hợp khẩn cấp trong gia đình, bệnh tật hoặc ý tưởng kinh doanh. Hãy nhớ, bạn không bao giờ chuyển tiền, gửi thẻ quà tặng hay thông tin tài chính cho người mà chưa gặp trực tiếp.


Làm sao để tránh thành mục tiêu của lừa đảo lãng mạn?

Thông tin cá nhân của bạn là công cụ tốt nhất của kẻ lừa đảo. Điều này bao gồm số điện thoại, email và các chi tiết liên hệ khác cho phép họ tiếp cận bạn, cũng như thông tin các thành viên gia đình bạn, người nổi tiếng mà bạn theo dõi và thậm chí là loại nội dung bạn thảo luận trực tuyến, để từ đó thiết kế cuộc tấn công hoàn hảo.

Khi các vụ lừa đảo trở nên tinh vi hơn và phụ thuộc vào rất nhiều dữ liệu, điều quan trọng hơn hết là thực hiện các biện pháp chủ động để bảo vệ thông tin cá nhân.

1. Cảnh giác khi hẹn hò online: Trong thế giới kỹ thuật số, không phải ai cũng đúng như họ tự nhận. Hãy cảnh giác với những người đòi hỏi tiền, quà tặng hoặc những người muốn tiến triển mối quan hệ quá nhanh. Bạn cần giữ kín thông tin cá nhân và tài chính của bạn, không bao giờ chia sẻ với người chưa gặp trực tiếp.

Nếu nghi ngờ, bạn hãy hỏi bạn bè hoặc thành viên gia đình. Người ngoài cuộc thường tỉnh táo hơn và có thể giúp bạn nhìn ra những dấu hiệu đáng ngờ mà bạn lỡ bỏ qua.

2. Xác minh danh tính: Yêu cầu thông tin hoặc bằng chứng bổ sung để xác minh danh tính của họ, như trò chuyện video hoặc gặp trực tiếp nếu có thể. Bạn học cách thận trọng trước khi dồn tình cảm vào người mà bạn chưa gặp trong đời thực.

3. Tìm hiểu sâu: Tìm kiếm trực tuyến bằng tên, địa chỉ email hoặc số điện thoại của người đó để xem có liên quan đến bất kỳ hoạt động đáng ngờ hoặc gian lận nào không. Bạn tìm kiếm ngược hình ảnh trên hồ sơ của họ để kiểm tra xem chúng có bị đánh cắp từ nơi khác trên internet không.

4. Cài đặt quyền riêng tư: Giữ hồ sơ tài khoản mạng xã hội và ứng dụng trực tuyến ở chế độ riêng tư để chỉ những người bạn tin tưởng mới có thể biết về cuộc sống của bạn, hạn chế thu thập và chia sẻ dữ liệu.

5. Sử dụng các nền tảng hẹn hò uy tín, có biện pháp bảo mật để giúp bảo vệ người dùng khỏi lừa đảo. Các nền tảng này thường có hướng dẫn về hẹn hò trực tuyến an toàn và báo cáo người dùng đáng ngờ.

Trong trường hợp lỡ chuyển tiền cho kẻ lừa đảo, bạn nên liên hệ ngay với ngân hàng hoặc công ty thẻ tín dụng/thẻ ghi nợ và báo cáo gian lận. Ngân hàng có thể giúp bạn chặn các giao dịch tiếp theo và xác minh tình trạng tài khoản. Sau đó, bạn cần thu thập bằng chứng và làm đơn trình báo với cơ quan công an.