Sau nửa thế kỷ trôi qua kể từ khi tiếng súng cuộc nội chiến đau thương giữa hai miền chấm dứt, ba thế hệ đă lớn lên trên mảnh đất này, nhưng có vẻ ḷng căm thù được bộc lộ bởi các hành động khinh bỉ với một thứ (biểu trưng của) lịch sử vốn thuộc về số phận của chính dân tộc ḿnh vẫn c̣n hiển hiện rơ lên trên những gương mặt trẻ măng, những người không hiểu chút ǵ về lịch sử, ơ thờ trước hiện tại và cũng chẳng đoái hoài tới tương lai.
Không chỉ câu chuyện hoà hợp, hoà giải là một yêu cầu dưới khía cạnh chủ nghĩa quốc gia từ chính các quyết sách về sự thống nhất và trường tồn của một dân tộc, nó c̣n là một vấn đề thực tế của chủ quyền (sự thụ đắc/chuyển giao lănh thổ/chủ quyền liên tục) được đặt ra đối với các (nhóm) đảo đang bị tranh chấp hoặc bị cưỡng chiếm từ Trung Quốc. Đây là điều đă được xác quyết trở thành đ̣i hỏi mang tính thời cuộc vào ngay chính lúc này.
Mảnh cờ vàng (kiểu quẻ Ly) được trưng bày trong Viện bảo tàng vào thời điểm hiện tại, cho thấy một bước đi lớn trong nhận thức và thay đổi tích cực về mặt tư tưởng đến từ các chính sách ở cấp cao nhất của nó. Đó đơn giản là bằng chứng lịch sử, lá cờ của một thể chế chính trị từng kư vào Hiệp định Geneva năm 1954 và sau đó là Hiệp định Paris 1973, trước đó nó được sử dụng cho Quốc Gia Việt Nam dưới thời vua Bảo Đại, và cả một số thời kỳ xa hơn nữa trong một số bối cảnh lịch sử nhất định. Thế nhưng, những gương mặt son trẻ lại xông xáo chụp h́nh với những biểu cảm cho thấy sự hạ nhục (lịch sử gắn với một nửa dân tộc) là một tinh thần nổi bật đáng kể của những tấm h́nh đó.
Sau cùng, một đất nước không thể phát triển trong thịnh vượng nếu các thế hệ trong chúng không có cái nh́n và tôn trọng lịch sử với tư cách như nó là (bởi đó vốn là một phần máu thịt đă bị xẻ ra với các thương tổn khổng lồ của dân tộc) với các hành xử hoàn toàn vô tri, ti tiện và hèn mọn, và làm sao tương lai có thể t́m thấy hy vọng về những tư tưởng không chỉ nhân bản mà c̣n là tinh thần cao thượng của những con người công chính?
Những đứa trẻ dốt nát hỗn hào có thể tạo dựng một gia đ́nh hoà thuận mà trong nó có thể đảm bảo chắc chắn cho phần tốt đẹp vươn lên, hay sẽ là những kẻ đàn áp và phá hỏng ngay cả những ǵ tốt đẹp nhất người ta đă cố gắng kỳ công để xây dựng qua hàng thế kỷ?
Một lá cờ không mang lại ǵ lớn lao hơn điểm nhấn lịch sử có tính bài học của nó, không có ǵ đáng lo hơn là cách mà người ta đă ám thị với nó quá lâu, đến mức các cơ hội lần lượt bị bỏ lỡ ngay trước mắt vào những thời khắc mà thứ lịch sử đó vốn đă chẳng can dự ǵ vào, dù là ít ỏi.
Luân Lê
__________________
|