Theo như vào hôm qua 19/05/2022, Ottawa đă thông báo cấm sử dụng toàn bộ các dịch vụ và linh kiện của hai nhà chế tạo thiết bị viễn thông hàng đầu Trung Quốc, Hoa Vi và ZTE sau nhiều lưỡng lự, trong các dự án triển khai mạng 5G của Canada với lư do bảo vệ an ninh quốc gia, khiến Bắc Kinh tỏ bất b́nh tức giận.
Quảng cáo điện thoại Hoa Vi (Huawei) Trung Quốc tại bến metro Berri-UQAM, Montreal, Canada. Ảnh chụp ngày 11/01/2019 © RFI
Ottawa giải thích cho quyết định của ḿnh bằng cách nêu ra những thách thức cho an ninh quốc gia. Như vậy là Canada đă cùng với nhiều nước nước khác, trong những năm qua, loại hoàn toàn Hoa Vi không cho tham gia vào mạng 5G của nước ḿnh. Cũng như Hoa Kỳ hay Anh Quốc, Canada lo ngại Hoa Vi sẽ giúp Trung Quốc theo dơi ḿnh qua những thiết bị viễn thông của Hoa Vi.
Nếu như quyết định này chậm trễ như vậy, đó là bởi v́ quan hệ rất căng thẳng giữa Ottawa và Bắc Kinh từ 2018. Tất cả bắt đầu từ vụ bắt giữ tại Vancouver bà Mạnh Văn Châu, tổng giám đốc tài chính của tập đoàn và là con gái chủ tịch, người sáng lập Hoa Vi, theo đề nghị của chính quyền Mỹ.
Liền sau đó, hai công dân Canada cũng bắt giam tại Trung Quốc v́ nghi ngờ xâm phạm an ninh quốc gia của nước này. Canada lên án vụ bắt giữ này là vô cớ mà phần đông dư luận cho rằng đó là hành động trả đũa cho vụ bắt giữ Mạnh Văn Châu.
Hồi năm ngoái, tư pháp Canada đă quyết định hủy thủ tục dẫn độ lănh đạo Hoa Vi sang Hoa Kỳ. Chỉ vài giờ sau đó thủ tướng Justin Trudeau thông báo hai « con tin » Canada đang trên đường về nhà.
Phản ứng của Bắc Kinh
Theo truyền thông Canada, đại sứ quán Trung Quốc tại Ottawa hôm qua đă ra thông cáo khẳng định Trung Quốc tỏ « quan ngại » và « không hài ḷng » về quyết định của chính phủ Canada. Thông cáo nhấn mạnh, việc cấm Hoa Vi và ZTE « vi phạm các nguyên tắc của kinh tế thị trường và các quy định tự do mậu dịch », Bắc Kinh hứa sẽ « có những biện pháp cần thiết để bảo vệ các quyền và lợi ích chính đáng của các doanh nghiệp Trung Quốc ».