Thuyên tắc ối – tai biến sản khoa chết người


Đang trong quá trình rặn đẻ, sản phụ sinh lần 3 đột nhiên khó thở, tức ngực , mất ý thức khi thai nhi chỉ vừa mới sổ được đầu.

Thuyên tắc ối - tai biến sản khoa chết người - Hình 1
Ảnh minh họa

Các bác sĩ khoa Phụ sản, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 , nhanh chóng đưa em bé ra ngoài. Người mẹ tự tỉnh lại nhưng suy hô hấp và tuần hoàn nặng, máu đen từ tử cung chảy ồ ạt. Bác sĩ chẩn đoán chị bị tắc mạch ối, tiên lượng rất nặng, báo động đỏ toàn viện.

Bệnh nhân lên phòng mổ trong tình trạng lơ mơ, rối loạn đông máu nghiêm trọng, tiểu cầu tụt thấp, phải tích cực hồi sức tim phổi. Sau hơn hai giờ cấp cứu, sản phụ mới qua cơn nguy kịch.

Bác sĩ Nguyễn Thanh Hà, khoa Phụ sản, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, cho biết đây là một trong nhiều trường hợp bị thuyên tắc ối đã được cấp cứu thành công tại bệnh viện gần đây.

Nhiều trường hợp, mẹ sinh con khỏe mạnh nhưng chỉ vài phút sau có thể vĩnh viễn không gặp được con do bị thuyên tắc ối. Đây là biến chứng sản khoa cực kỳ nguy hiểm với sản phụ.

Thuyên tắc ối diễn tiến nhanh, bất ngờ, không thể dự phòng. 50% bị tử vong do suy hô hấp, trụy tuần hoàn, rối loạn đông máu, dẫn đến ra máu không cầm được, tử vong trong tích tắc.

Bác sĩ Hà cho biết, nhiều trường hợp người nhà không biết rõ về biến chứng sản khoa này, đặt câu hỏi “vì sao trước khi đẻ, mẹ và con khỏe mạnh mà sinh xong lại chết?”.

Theo y khoa, thuyên tắc ối (hội chứng giống shock phản vệ ở người mang thai) là tình trạng nước ối, tế bào thai nhi, tóc hoặc các mảnh vụn khác xâm nhập vào máu của mẹ qua đường nhau thai ở tử cung, gây ra phản ứng giống dị ứng, làm suy tim phổi cấp và xuất huyết nghiêm trọng (rối loạn đông máu).

Video đang HOT

Thuyên tắc ối thường xảy ra ở giai đoạn cuối của cuộc chuyển dạ, dấu hiệu là sản phụ đột ngột khó thở, da xanh tái, xảy ra trong vòng một vài phút đầu tiên, nhanh chóng kéo tụt huyết áp, phù phổi, sốc, lú lẫn, mất ý thức, co giật, hôn mê… Đa số bị ngưng tim phổi trong những phút đầu tiên, sau đó là rối loạn đông máu, đờ tử cung.

Bác sĩ Hà cho biết sản phụ ở mọi độ tuổi đều có thể bị thuyên tắc ối, xảy ra trước, trong và ngay sau khi sinh. Y khoa ghi nhận các sản phụ thuyên tắc ối có một vài đặc điểm như thai nhi lớn, thai quá ngày, hốt hoảng, lo lắng, than lạnh, khó thở và nôn mửa.

Ngoài ra, những trường hợp đa thai, khó sinh làm tổn thương cổ tử cung tạo điều kiện cho nước ối xâm nhập vào hệ thống mạch máu của mẹ dẫn đến thuyên tắc ối. Các chuyên gia cho rằng thuyên tắc ối là kết quả do dịch nước ối vào tĩnh mạch tử cung và điều này xảy ra khi có 3 điều kiện: vỡ màng ối, vỡ tĩnh mạch của tử cung hay cổ tử cung, áp lực buồng tử cung cao.

Các yếu tố làm tăng nguy cơ mắc thuyên tắc ối có thể bao gồm: Mẹ bầu tuổi cao, nếu sinh con khi trên 35 tuổi thì sẽ có nguy cơ bị thuyên tắc ối; đa sản, đẻ nhiều lần, đa thai; bất thường nhau thai; tiền sản giật; nhau bong non.

Thuyên tắc ối không thể dự báo, không có cách dự phòng và là một cấp cứu sản khoa không điều trị được. Do đó các bác sĩ khi theo dõi sản phụ chuyển dạ cần nhanh chóng ghi nhận các dấu hiệu và triệu chứng, nhận định được chẩn đoán để kịp thời hồi sức tích cực và điều trị hỗ trợ là điều kiện tiên quyết có thể mang lại hy vọng cứu sống mẹ và thai nhi.

Mẹ mới sinh đột nhiên muốn uống nước đường, bác sĩ nhìn mặt đẩy ngay đi cấp cứu
Sau khi sinh, chị Hạ thấy chóng mặt, hoa mắt. Chị nghĩ mình bị tụt đường huyết nên đã xin y tá một cốc nước đường.

Khi sinh con, người phụ nữ không chỉ phải chịu đựng nỗi đau đớn như gãy đi 25 chiếc xương sườn mà còn phải đối mặt với những rủi ro có thể cướp đi mạng sống bất cứ lúc nào. Thậm chí ngay cả khi đã "vượt cạn" suôn sẻ, sản phụ vẫn có thể gặp biến chứng sau sinh cực kỳ nguy hiểm như bà mẹ dưới đây.

Chị Hạ (tên nhân vật đã được thay đổi) mang bầu bé thứ 2 ở tuổi 33. Chị sinh thành công con gái thứ 2 tại Bệnh viện sức khỏe Bà mẹ và Trẻ em Nam Kinh (Trung Quốc) sau quá trình mang bầu thuận lợi, suôn sẻ. Sau ca sinh, bác sĩ đưa chị Hạ về phòng chăm sóc sau sinh và theo dõi trong vòng 2 giờ. Tại đây, các bác sĩ cho biết mọi chỉ số sức khỏe của chị đều bình thường từ việc tương tác với con, nhận thức của chị cũng như việc trò chuyện vui vẻ, cởi mở. Tuy nhiên sau đó thì một tai nận đột ngột xảy ra.

Mẹ mới sinh đột nhiên muốn uống nước đường, bác sĩ nhìn mặt đẩy ngay đi cấp cứu - Hình 1

Khi đang nằm nghỉ ngơi sau sinh thì chị Hạ bỗng thấy chóng mặt, hoa mắt. (Ảnh minh họa)

Đầu tiên, chị Hạ cảm thấy hơi chóng mặt, hoa mắt. Nghĩ mình bị hạ đường huyết nên chị với gọi y tá: "Y tá ơi, cho tôi ly nước đường được không?". Y tá lập tức nghi ngại khi phát hiện màu da chị thay đổi bất thường.Theo lời cô kể lại thì sản phụ trông rất nhợt nhạt và mệt mỏi dù qua kiểm tra không hề thấy dấu hiệu băng huyết.

Nữ y tá nhanh chóng chạy đi gọi bác sĩ đến kiểm tra. Khi bác sĩ Liu Jing Yan tới nơi thì cơ thể chị Hạ đã gần như mất ý thức, gọi không trả lời và nhịp tim rất yếu. Với kinh nghiệm nhiều năm trong ngành sản khoa, bác sĩ Liu cho biết rất nhiều khả năng chị Hạ đã bị thuyên tắc ối và đã yêu cầu đưa sản phụ vào phòng cấp cứu ngay.

Mẹ mới sinh đột nhiên muốn uống nước đường, bác sĩ nhìn mặt đẩy ngay đi cấp cứu - Hình 2
Các bác sĩ nhanh chóng cấp cứu cho chị Hạ khi phát hiện tình trạng thuyên tắc ối. (Ảnh minh họa)

Nghe bác sĩ nói xong, bệnh viện đã cử tất cả các bác sĩ có kinh nghiệm cùng hỗ trợ với bác sĩ Liu để cấp cứu cho chị Hạ. May mắn sau 3 giờ đấu tranh sinh tử, mạng sống chị đã được giữ lại và tâm trí dần hồi phục.

Thuyên tắc ối là gì?

Bệnh thuyên tắc ối là tình trạng nước ối, tế bào thai nhi, tóc hoặc các mảnh vụn khác xâm nhập vào máu của mẹ qua đường nhau thai ở tử cung và gây ra phản ứng giống dị ứng. Phản ứng này làm suy tim phổi cấp và xuất huyết nghiêm trọng (rối loạn đông máu).

Bệnh thuyên tắc ối diễn ra đột ngột và nhanh chóng. Triệu chứng của giai đoạn đầu thuyên tắc ối thường là ngưng tim và suy hô hấp nhanh chóng. Ngưng tim xảy ra khi tim ngừng làm việc khiến người mẹ bị mất ý thức và ngừng thở. Suy hô hấp nhanh chóng xảy ra khi phổi không thể cung cấp đủ oxy cho máu hoặc loại bỏ đủ carbon dioxide từ máu.

Dấu hiệu và triệu chứng khác của thuyên tắc ối có thể bao gồm:

- Khó thở đột ngột;

- Nhiều dịch trong phổi (phù phổi);

- Tụt huyết áp đột ngột;

- Suy tim nặng mất khả năng bơm máu hiệu quả (trụy tim mạch);

- Các tình trạng đe dọa sự sống như rối loạn đông máu;

- Thay đổi trạng thái tâm thần như là lo lắng;

- Ớn lạnh;

- Nhịp tim nhanh hoặc loạn nhịp;

- Co giật;

- Hôn mê;

- Ra máu tử cung, vết mổ hoặc nơi tiêm tĩnh mạch (IV).

Thuyên tắc ối là tình trạng khá hiếm và xảy ra từ 2-8 trên 100.000 ca sinh và chiếm từ 7,5% đến 10% các trường hợp tử vong ở mẹ bầu. Thuyên tắc ối chỉ xảy ra ở phụ nữ. Bệnh không liên quan đến chủng tộc, nhưng một nghiên cứu cho rằng người da đen có nguy cơ gấp đôi bị thuyên tắc ối.