Triệu chứng
Trước hết, một người bị rối loạn nhân cách phụ thuộc sẽ được phân loại vào một trong các nhóm sau đây:
– Cụm A: Có những hành vi kỳ quặc hoặc lập dị.
– Cụm B: Có t́nh cảm (với người phụ thuộc) nhưng rất thất thường.
– Cụm C: Có các hành vi lo lắng kéo dài.
Hầu hết người bệnh sẽ thuộc cụm C với sự lo lắng thái quá thường trực. Các dấu hiệu thường gặp bao gồm:
– Hành vi, cách cư xử mang tính phục tùng.
– Cần dựa vào bạn bè hoặc gia đ́nh để đưa ra quyết định.
– Cần được trấn an rất nhiều lần khi gặp phải vấn đề.
– Dễ bị tổn thương bởi những lời từ chối nhỏ nhặt.
– Sợ hăi nhiều đến mức ám ảnh việc ai đó sẽ bỏ rơi ḿnh.
– Hay cảm thấy bản thân bị cô lập.
– Cực kỳ lo lắng và hồi hộp khi phải ở một ḿnh.
– Nhạy cảm thái quá với những lời chỉ trích.
– Có những biểu hiện bất thường, thậm chí hoảng loạn khi không có ai bên cạnh.
– Những suy nghĩ thường rất đơn giản, ngây thơ.
Không chỉ vậy, người bệnh sẽ trở nên hung tợn và có thể đập phá đồ đạc khi bị cắt đứt một mối quan hệ nào đó. Có thể thấy một vài triệu chứng của bệnh khá tương đồng với những người bị rối loạn lo âu, người bị trầm cảm và phụ nữ măn kinh.
Người bị rối loạn nhân cách phụ thuộc rất sợ bị bỏ rơi
Cho đến nay, các chuyên gia vẫn đang nghiên cứu về việc v́ sao một số người lại bị rối loạn nhân cách phụ thuộc trầm trọng hơn những người bệnh khác. Tuy vậy, nhận biết được sớm các triệu chứng sẽ có thể ngăn ngừa t́nh trạng bệnh diễn biến xấu đi.
Chẩn đoán rối loạn nhân cách phụ thuộc
Để chẩn đoán một người có bị rối loạn nhân cách phụ thuộc hay không, bác sĩ sẽ tiến hành kiểm tra thể chất, bao gồm xét nghiệm máu để xem xét sự mất cân bằng hormone. Nếu các xét nghiệm cho thấy không có dấu hiệu của các bệnh khác, bác sĩ sẽ giới thiệu họ đến một chuyên gia sức khỏe tâm thần.
Bác sĩ tâm thần hoặc nhà tâm lư học sẽ đưa ra các triệu chứng, tiền sử bệnh và trạng thái tinh thần của họ vào quá tŕnh chẩn đoán. Lúc này, các chẩn đoán sẽ bắt đầu với lịch sử chi tiết của các triệu chứng. Nó bao gồm quăng thời gian mà họ đă chịu đựng bệnh và hơn hết là cảm nhận của họ. Song song với đó, bác sĩ cũng sẽ đặt câu hỏi về tuổi thơ và cuộc sống hiện tại của người bệnh.
Phương pháp điều trị rối loạn nhân cách phụ thuộc
Thông thường, các bác sĩ sẽ tập trung làm giảm các triệu chứng bệnh bằng liệu pháp tâm lư, bắt đầu với tâm lư trị liệu. Liệu pháp này sẽ giúp bệnh nhân hiểu rơ hơn về t́nh trạng của họ. Nó cũng có thể hướng dẫn họ những cách mới để xây dựng các mối quan hệ lành mạnh với người khác và cải thiện ḷng tự trọng.
Tâm lư trị liệu thường được sử dụng trên cơ sở ngắn hạn. Nguyên nhân là v́ các liệu pháp dài hạn có thể khiến họ có nguy cơ phụ thuộc vào nhà trị liệu.
Bên cạnh đó, điều trị bằng thuốc cũng có thể giúp giảm sự lo lắng và hoảng loạn của bệnh nhân. Tuy vậy, liệu pháp này không mang lại những lợi ích về mặt tinh thần của người bệnh. Các bác sĩ v́ thế vẫn ưu tiên cho liệu pháp tâm lư hơn.
Phương pháp điều trị rối loạn phụ thuộc
Trong trường hợp bắt buộc phải điều trị bằng thuốc kết hợp với trị liệu tâm lư, bác sĩ sẽ kê cho người bệnh một số loại thuốc có khả năng điều trị các cơn hoảng loạn do lo lắng cực độ. Bệnh nhân cần tái khám đúng hẹn và tuyệt đối không sử dụng thuốc theo toa cũ khi chưa có chỉ định của bác sĩ để tránh t́nh trạng lờn thuốc, phụ thuộc vào thuốc.
Người bệnh cần có sự kiên tŕ. Cần khá nhiều thời gian để một người bị rối loạn nhân cách phụ thuộc có thể sống như những người b́nh thường, nhưng các phương pháp điều trị đang cho ra kết quả rất khả quan.
Các biến chứng tiềm ẩn của bệnh
Chứng rối loạn nhân cách phụ thuộc cũng có khả năng dẫn đến các biến chứng tiềm ẩn nguy hiểm. Chúng bao gồm các chứng bệnh về rối loạn nhân cách khác như: rối loạn lo âu, rối loạn hoảng sợ, rối loạn nhân cách tránh né và bệnh rối loạn ám ảnh cưỡng chế.
Ngoài ra, người bệnh có thể phải sống chung với những cảm giác tiêu cực trầm trọng như phiền muộn, ảm ảnh, sợ hăi, căng thẳng… trong suốt phần đời c̣n lại.
Bạn phải làm ǵ khi người thân có triệu chứng rối loạn nhân cách phụ thuộc?
Cần giúp đỡ người bị rối loạn nhân cách phụ thuộc
Cũng như các bệnh về rối loạn nhân cách khác, rối loạn nhân cách phụ thuộc hiện đă có phương pháp điều trị. Tuy nhiên, hầu hết người bệnh đều không thoải mái khi thừa nhận các triệu chứng và t́m kiếm sự giúp đỡ từ người khác. Điều này sẽ ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống và làm tăng những rủi ro sau này.
Do đó, nếu bạn nghi ngờ người thân của ḿnh có thể mắc bệnh này, hăy khuyến khích họ t́m cách điều trị trước khi t́nh trạng xấu đi. Đồng thời, bạn cần dành cho họ sự quan tâm đúng mức, giúp họ yên tâm bước vào cuộc chiến với bệnh tật.
Rối loạn nhân cách phụ thuộc không chỉ làm cho người bệnh sa sút về mặt tinh thần, mà c̣n gây ra sự mệt mỏi cho những người xung quanh. V́ vậy, đừng ngần ngại liên hệ với bác sĩ nếu bạn hoặc người thân đang gặp phải bất kỳ triệu chứng nào ở trên.
|