florida80

Sống ngót nghét đến bốn phần năm thế kỷ, tôi nhận ra một điều đáng buồn của những tên độc tài. Đó là sống và chết trong lo sợ.

Sợ bị mưu sát.

Sợ bị trả thù.

Ngất ngưởng trên đỉnh quyền lực tên nào cũng tưởng cái bóng của mình bao trùm hết cả thế giới. Có biết đâu rằng khi lịch sử sang trang, thì những cái bóng cho dù đồ sộ như của Hitler, của Lê Nin, Stalin, Mao Trạch Đông…cũng không thể tồn tại trong bóng tối.




Có lẽ sớm nhận ra như thế, nên Phidel Castro, là một nhà hùng biện trước khi trở thành một kẻ độc tài, đã không cho làm quốc tang, không xây lăng, không dựng tượng, chỉ để một tảng đá trên mộ mà thôi.




Những tượng Lênin bị kéo ngã ở đông Âu, ở Mông cổ chắc hẳn đã làm ông giật mình, nên chi mới có một sự thu xếp phải nói là khiêm tốn và rất khôn ngoan như vậy.




Các bạo chúa ngày xưa còn hơn thế nữa. Như Tần Thủy hoàng. Dù đã xây cả một cung điện ngầm với hàng trăm cung phi bị chôn sống cùng với hơn 3000 lính đất nung, vẫn phải ngụy trang thành một ngọn đồi cao và to, trồng cây gây rừng mãi đến cuối thế kỷ 20 mới có một anh nông dân nghèo tình cờ khám phá.




Còn Tào Tháo, nổi tiếng là một kẻ gian hùng, thì mộ chôn dấu ở đâu đến nay vẫn là một bí mật còn hơn cả phần không được chiếu sáng của mặt trăng.




Sau khi chết, cái gọi là miệng đời, tức là những phẩm bình của hậu thế, sẽ quật đập tơi bời những cái uy danh hão, lột truồng ra để phơi bày sự thật.




Stalin, hiu hiu tự cho mình là kẻ chiến thắng phát xít, Mao Trạch Đông tự phong là người cầm lái vĩ đại, sau khi chết, hóa ra là những tên đồ tể giết người. Số người chết dưới tay họ nhiều gấp nhiều lần số người chết trong thế chiến thứ hai.




Trở lại đời thường, một người có cuộc sống hẩm hiu, là nhạc sĩ Trúc Phương, khi chết, tài sản chỉ có mỗi một đôi dép cùn. Thế nhưng cái ông để lại là hàng trăm nhạc phẩm, vẫn được tiếp tục hát qua nhiều thế hệ.




Nữ Điêu khắc gia Điềm Phùng Thị để lại cho nước Pháp và xứ Huế quê hương những pho tượng đẹp và những mẫu tượng để xếp hình độc đáo. Suốt một đời, bà chỉ ca tụng cái đẹp và tình mẫu tử, thì không một kẻ ngu nào dám đập phá tượng của bà.




Còn Yersin, một ông tây thuộc địa, đã chọn xóm Cồn Nha Trang nghèo đói và nhiều bệnh tật, để sống, để yêu thương và để chết, thì tượng của ông cũng không bao giờ bị xô ngã vì đã được dựng giữa trái tim của những người dân đã để tang cho ông như tang cha.




Vậy thì, nếu không đủ sức đủ tài làm cho đời đẹp hơn, thì cũng xin đừng vì cái ác cái hèn mà làm cho đời xấu hơn.




Hãy trân trọng cái lưu danh muôn thuở và phải biết sợ cái lưu xú vạn niên.




Khuất Đẩu