Friday, June 16, 2017
10 Phát Minh Y Học Quan Trọng Nhất Trong Năm 2016
Trong năm qua, y học đã có những bước phát triển gì mới? Dưới đây là 10 phát minh quan trọng nhất trong cuộc chiến chống lại bệnh tật.
1. Ra đời vắc xin đầu tiên cho chứng sốt xuất huyết
(Ảnh: Joe)
Sốt xuất huyết—một loại virus được lây truyền phổ biến nhất nhờ muỗi Aedes aegypti—lây nhiễm cho khoảng 400 triệu người mỗi năm. Biểu hiện: Sốt cao, đau đầu kinh khủng, nôn mửa, thậm chí tử vong. Khoảng 40% dân số thế giới đứng trước nguy cơ mắc chứng bệnh này, và khi khí hậu toàn cầu trở nên ấm hơn cùng các hoạt động du lịch gia tăng, nguy cơ này thậm chí còn lớn hơn nữa.
Năm nay, Tổ chức Y tế Thế giới giới thiệu loại vắc xin đầu tiên phòng chống sốt xuất huyết, và công tác tiêm chủng đã bước đầu được thực hiện ở những khu vực ấm áp như Brazil và Philippines. Có bốn loại virus gây sốt xuất huyết, nên các nhà nghiên cứu đã phải cần đến 20 năm để phát triển một loại vắc xin chống lại cả bốn loại này. Tiềm năng là rất lớn. Nếu 20% dân số thế giới được tiêm chủng, số ca mắc sốt xuất huyết có thể giảm một nửa chỉ trong vòng 5 năm. Kiểm soát tốt sốt xuất huyết sẽ giúp giảm thiểu 9 tỷ USD chi phí y tế mỗi năm cho nền kinh tế toàn cầu.
2. Cấy mô dưới da hỗ trợ cai nghiện ma túy
(Ảnh: Braeburn Pharmaceuticals)
Trong quá trình điều trị cai nghiện ma túy, thiếu mất một hoặc hai liều thuốc cắt cơn có thể khiến triệu chứng vã thuốc tái phát. Để giải quyết vấn đề này, hãng dược phẩm Braeburn Pharmaceuticals đã phát minh ra loại mô Probuphine kích thước ngang que diêm, dùng cấy bên dưới da. Loại mô này sẽ liên tục giải phóng hoạt chất buprenorphine, với lượng nhỏ, đều đặn giúp kháng lại triệu chứng vã thuốc. Phát minh y học này hiện đã được Cục quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) phê duyệt cho bệnh nhân đang trong quá trình hồi phục tích cực khỏi trạng thái nghiện thuốc.
3. Thuốc chống ung thư từ virus
Từ lâu các nhà khoa học đã biết rằng virus có thể kích hoạt hệ miễn dịch kháng lại ung thư, nhưng chưa thể điều chỉnh virus để không ảnh hưởng đến sức đề kháng của cơ thể. Cuối năm 2015, IMLYGIC đã trở thành loại thuốc virus kích hoạt hệ miễn dịch diệt ung thư đầu tiên được FDA phê duyệt.
Được dùng để điều trị u hắc tố, biến thể virus herpes sẽ được tiêm vào khối u; tại đây nó sẽ kích hoạt phản ứng miễn dịch đối với khối u ung thư.
4. Stent tự tiêu
Stent kim loại là ống nhỏ dùng để thông tắc động mạch, một công cụ quan trọng trong phẫu thuật tim. Nhưng do miếng kim loại này lưu ở đó lâu dài, nên mảng bám có thể tích tụ xung quanh. Chính vì vấn đề này, hãng Abbott đã nghiên cứu phát triển một loại stent tự tiêu sinh học có khả năng tự phân hủy sau khi hoàn thành nhiệm vụ. Được làm từ polylactide, một loại polymer dễ phân hủy sinh học có trong thành phần chỉ tự tiêu, phát minh y học này có chất lượng tương đương stent kim loại trong thử nghiệm lâm sàng.
|