ÁP DỤNG TRỊ LIỆU GÌ CHO BỆNH LYME ?
Một số thuốc kháng sinh có thể điều trị căn bệnh Lyme. Những trị liệu được bắt đầu thực thiện càng sớm càng tốt. Hầu hết các trường hợp của bệnh Lyme có thể được chữa khỏi trong vòng 2-4 tuần trị liệu mà sử dụng thuốc doxycycline, amoxicillin, hoặc ceftriaxone. Những người có vấn đề về thần kinh hoặc tim mạch có thể yêu cầu điều trị tĩnh mạch với penicillin hoặc ceftriaxone. Cephalexin thì không hiệu quả. Bệnh nhân được chẩn đoán ở các giai đoạn sau của căn bệnh có thể có triệu chứng kéo dài hoặc tái phát, đòi hỏi một quá trình dài điều trị với kháng sinh.
NHỮNG BIỆN PHÁP PHÒNG NGỪA MÀ BẠN NÊN LÀM ĐỂ TRÁNH BỆNH LYME
Những loài gặm nhấm nho nhỏ là các nguồn phổ biến nhất của B. burgdorferi, trong khi các loài động vật lớn đóng vai trò như cung ứng phục vụ (host) cho bọ ve. Bọ ve truyền bệnh Lyme phát triển mạnh trong các khu vực cây cối rậm rạp và có thể ẩn nấp trên đầu ngọn cỏ hoặc trong bụi rậm nơi mà chúng có thể dễ dàng nhảy bám vào người hoặc động vật khi đi ngang qua. Tại các khu vực nơi mà bọ ve được tìm thấy, mọi người nên biết về nguy cơ của bệnh Lyme và tự bảo vệ mình. Cần tìm hiểu thông tin từ cơ quan y tế công cộng tại địa phương nếu trong khu vực đó có bọ ve, đặc biệt là bọ ve chân đen (blacklegged ticks). Hầu hết các trường hợp bệnh ở người xảy ra vào khoảng cuối mùa Xuân và mùa Hè khi những con nhộng (nymphs) nho nhỏ đang hoạt động mạnh nhất và cũng là lúc mà con người hoạt động ngoài trời nhiều nhất. Nguy cơ tiếp xúc với bọ ve bắt đầu vào đầu mùa Xuân khi thời tiết ấm lên và kéo dài cho đến khi tuyết bao phủ trường kỳ và nhiệt độ dưới 0 độ C luôn tồn tại. Thời gian và cường độ của những trương hợp có khác biệt trên khắp Canada và do đó thời điểm này là kỳ nguy cơ tiếp xúc với bọ ve. Bọ ve có thể hoạt động trong những tháng mùa Đông ở các tỉnh bang có nhiệt độ âm ấm theo mùa (4 độ C và cao hơn) và những khu vực tuyết bao phủ không thường xuyên.
CẢNH BÁO CÁ NHÂN ĐỂ PHÒNG TRÁNH VIÊM NHIỄM
•Khi đi bộ trong các khu vực (chính phủ) đánh dấu bị lan nhiễm bọ ve, phải mặc quần dài, nhét ống quần vào giầy cao ống (boots) hay tất vớ và mặc áo sơ mi dài tay cài khuy / nút áo chặt chẽ ở cổ tay để giữ cho bọ ve không bám vào những chỗ da để trần.
•Phải mang giày kín và tránh giầy dép hở lỗ (sandals)
•Mặc quần áo màu sáng, bọ ve sẽ được nhìn thấy dễ dàng hơn khi bu bám lên.
•Áp dụng các thuốc chống côn trùng có chứa chất DEET (Diethyltoluamide), thuốc được xem an toàn và hiệu quả có thể đẩy lùi bọ ve. Các loại thuốc chống côn trùng có thể được áp dụng xịt lên quần áo cũng như trên da trần, nhưng không nên áp dụng cho phần da bên dưới quần áo (lưu ý: DEET có thể làm hỏng một số chất liệu áo quần). Để duy trì hiệu quả, sản phẩm thuốc có thể được áp dụng (bôi hay xịt) lặp đi lặp lại thường xuyên hơn so với yêu cầu để xua đuổi ruồi muỗi hoặc nhặng đen, tuy nhiên, luôn luôn xem kỹ và làm theo chỉ dẫn trên nhãn hiệu thuốc .
•Thực hiện tự kiểm tra cẩn thận việc bọ ve bu bám sau khi từng ở trong các khu vực (chính phủ) đánh dấu bị lan nhiễm bọ ve. Việc kiểm tra toàn cơ thể hàng ngày và việc nhanh chóng loại bỏ bọ ve bu bám (trong vòng 36 giờ) có thể làm giảm lây truyền của vi khuẩn Borrelia burgdorferi từ bọ ve bị nhiễm bệnh. Bọ ve chân đen rất nhỏ, đặc biệt là trong giai đoạn ấu trùng hay nhộng, cho nên cần xem xét cẩn thận. Đừng quên kiểm tra trẻ em và các vật nuôi.
•Cẩn thận loại bỏ bọ ve bu bám bằng cách sử dụng cây nhíp (tweezers). Tốt nhất là nắm bắt kẹp lấy đầu bọ ve và các bộ phận miệng sát cận với da và kéo từ từ cho đến khi bọ ve được lấy ra. Đừng vặn hoặc xoay bọ ve và cố gắng không bóp nát hoặc nghiền nát con bọ ve trong quá trình loại bỏ bọ ve đang bám trên da.
•Sau khi loại bỏ con bọ ve bu bám trên da, rửa các chỗ da có vết cắn với xà phòng và nước hoặc khử trùng với rượu cồn (alcohol) hoặc chất khử trùng gia dụng (household antiseptic).
•Ghi lại ngày tháng có vết cắn bọ ve và cố gắng để giữ các con bọ ve trong một lọ thuốc rỗng hoặc trong 2 lớp túi lylon loại zip-lock. (Vì khi xét nghiệm, phòng thí nghiệm có yêu cầu gởi mẫu con bọ ve đã cắn người)
•Liên lạc thông báo một bác sĩ ngay nếu bạn phát triển các triệu chứng của bệnh Lyme, đặc biệt là khi bạn đã ở trong một khu vực nơi bọ ve chân đen được tìm thấy. Nếu bạn còn giữ con bọ ve cắn bạn , hãy mang nó theo khi đến văn phòng bác sĩ.
Các bọ ve chân đen chủ yếu được tìm thấy tại các khu vực có mật độ cây cối rậm rạp và khu vực ranh giới chuyển tiếp giữa khu dân cư và vùng đất còn cây cỏ hoang dã . Bọ ve ít được tìm thấy trong thực vật cây cảnh và các khu vực sân cỏ. Trong sân cỏ, hầu hết các bọ ve đặc biệt cư ngụ trong sân cỏ có chu vi trong vòng 3m dọc theo rừng, những bức tường đá, hoặc khu vực trồng cây cảnh.
BIỆN PHÁP PHÒNG NGỪA ĐỂ GIẢM THIỂU MÔI TRƯỜNG SỐNG CỦA BỌ VE GẦN NƠI CƯ TRÚ CỦA BẠN:
•Luôn cắt cỏ trên sân nhà
•Dọn dẹp loại bỏ xác lá cây, bụi cây dại và cỏ dại ở rìa sân cỏ.
•Hạn chế việc sử dụng của loại cỏ gọi là "groundcover" tại các khu vực thường xuyên tiếp xúc của gia đình, vật nuôi.
•Loại bỏ bụi cây và lá cây xung quanh những bức tường đá và chung quanh đống gỗ chất trong vườn.
•Ngăn cản hoạt động loài gặm nhấm , làm sạch và những bức tường đá (stonewalls) và lỗ nhỏ xung quanh nhà.
•Di dời những đống củi và vật dụng cho chim ăn ra xa xa khỏi nhà ở .
•Gìn giữ không cho chó và mèo chui vào bụi rậm, rừng rậm.
•Di chuyển những bộ xích đu và thùng chơi cát (sand boxes) của trẻ em ra xa khỏi khu vực tiếp cận bụi rậm, rừng rậm và đặt chúng trên nên đất được bao phủ bằng loại vỏ cây chống cỏ dại
•Cắt tỉa cành cây và bụi cây xung quanh các cạnh sân cỏ để cho ánh sáng mặt trời chiếu rọi nhiều hơn .
•Tạo cảnh trí vườn cây mà môi trường thoáng và khô ráo hơn
•Tạo khu vực có lớp phủ vỏ cây chống cỏ dại khoảng 3m hoặc rộng hơn ở ranh giới giữa sân cỏ, bụi rậm , rừng cây hoặc bừc tướng đá.
•Hãy xem xét khoảng sân gỗ (decks), gạch, sỏi, các viền chia ranh giới, hoặc những thùng chậu trồng cây trên các khu vực gần nhà hoặc thường xuyên đi qua lại.
•Mở rộng những con đường mòn trong các khu vực rừng cây .
•Trồng các loại cây không thu hút hươu nai hoặc sử dụng hàng rào để loại trừ hươu nai ghé đến.
•Hãy suy xét việc ứng dụng thuốc trừ sâu độc hại như một cách trị liệu với mục tiêu ngăn chận bọ ve .
Xem thêm : Hình ảnh và hướng dẫn cách phòng bị những bệnh liên quan đến bọ ve:
http://www.ct.gov/caes/l...ions/bulletins/b1010.pdf
CHÍNH PHỦ CANADA ĐANG LÀM GÌ ĐỂ GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ BỆNH LYME ( BỆNH NHIỄM TRÙNG DO BỌ VE CẮN) ?
Các nhà khoa học Canada thuộc Cơ quan Y tế Cộng Đồng tiếp tục hợp tác với nhau trong nghiên cứu sự xuất hiện của các quần thể bọ ve trong Canada. Những nghiên cứu này cho thấy có ít nguy cơ gặp phải bọ ve nhiễm khuẩn gây bệnh Lyme trong Canada nhất so với các nước (vì Canada tuyết phủ gần như quanh năm !), mặc dù số lượng các vùng có nguy cơ đang gia tăng tại miền đông Canada. Nhiều phát hiện trong số những phát hiện này đã được công bố và báo cáo tại hội nghị khoa học để giúp nâng cao nhận thức về tiềm năng về bệnh Lyme xảy ra ở Canada.
Ngoài ra, Các nhà khoa học Canada thuộc Cơ quan Y tế Cộng Đồng đang nghiên cứu các tác động tiềm tàng của biến đổi khí hậu đối với sự phân bố bọ ve mang bệnh Lyme. Nghiên cứu này sẽ đóng góp vào sự hiểu biết của chúng ta về sự xuất hiện của bọ ve và các tác nhân gây bệnh chúng truyền tải.
Các Viện Nghiên cứu y tế Canada hiện đang tài trợ một dự án nghiên cứu y tế về bệnh Lyme. Chi phí là $ 820.000 trong vòng năm năm đã được cung cấp để nghiên cứu các tính chất của vi khuẩn. Dự án nghiên cứu y tế sẽ dẫn đến sự nâng cao hiểu biết hơn nữa về phương thức đường lối gây nên bệnh Lyme.
Lynn Ly (11-06-2012)