Hoa quả hiện nay là không thể thiếu trong những gia đ́nh Việt Nam. Hàng loạt những loại hoa quả bán tràn ngập khắp các chợ. Nhưng để biết được nguồn gốc thật sự của nó là rất khó khăn.
Vậy, trong số hàng trăm ngàn tấn hoa quả Trung Quốc được nhập về qua cửa khẩu Tân Thanh (Lạng Sơn), loại quả nào đang được nhập về và bán nhiều nhất tại các chợ Hà Nội ở thời điểm hiện tại?
Dưa lưới vàng Trung Quốc đang tràn ngập chợ
Khảo sát trên địa bàn Hà Nội thời gian gần đây thấy loại dưa lưới vàng Trung Quốc đang được chất đống bán khắp vỉa hè một số tuyến phố. Trong khi đó, tại các sạp hoa quả ở chợ, loại dưa lưới vàng cũng tràn ngập với mức giá 25.000-30.000 đồng/kg.
Đặc điểm của loại dưa quả dài h́nh bầu dục, nặng khoảng 3-4kg/quả, ăn ngọt. Theo các tiểu thương bán hoa quả tại chợ đầu mối, những ngày này đang vào vụ cao điểm của loại dưa vàng bên Trung Quốc nên giá rẻ, hàng về chợ đầu mối ồ ạt, độc chiếm thị trường.
Bà Nguyễn Thị Vân Anh, Kỹ thuật viên Trạm Kiểm dịch thực vật cửa khẩu Tân Thanh (Lạng Sơn), cho biết, số dưa này (785 lô, 11.000 tấn) được nhập về Việt Nam qua cửa khẩu Tân Thanh. Trong đó, lượng dưa về nhiều nhất vào các tháng 8, 9 và 10, thời điểm chính vụ mùa dưa lưới bên Trung Quốc.
"Vào những tháng cao điểm, mỗi ngày, có khoảng 90 tấn dưa lưới được nhập về Việt Nam qua cửa khẩu", bà Vân Anh nói. Sang năm nay, số lượng dưa nhập khẩu có giảm đi chút ít so với cùng kỳ năm ngoái.
Mận tím bầm, mận xanh đều là hàng Tàu
Ngoài dưa lưới vàng đang độc chiếm thị trường, thời điểm này, khi mận Việt Nam hết mùa th́ mận Trung Quốc được đà “tấn công” chợ Hà Nội.
Cụ thể, trên thị trường hiện nay đang bày bán la liệt loại mận đen tím bầm, quả to bằng nắm tay người lớn. Bên trong thịt mận có màu vàng, mọng nước, ăn vị hơi chua ngọt và không gịn. Dân buôn bán hoa quả vẫn quảng cáo là “mận Sapa”.Song hành với loại mận tím bầm, trên thị trường c̣n xuất hiện loại mận cơm. Loại này có đặc điểm vỏ xanh, quả chín vỏ sẽ màu hơi vàng, thỉnh thoảng có điểm quả mận đỏ, ăn gịn, ngọt, lúc cắn đôi quả mận, hạt sẽ tách rời luôn ra nên được rất nhiều người chuộng mua. Loại mận đang được bán với giá 30.000-50.000 đồng/kg tùy loại và cũng được dân buôn gắn mác “đặc sản mận Sapa” hay “mận Lào Cai”.
Tuy nhiên, theo dân buôn tại chợ đầu mối Long Biên, mận Việt Nam chỉ có vào tầm tháng 5-6. Thời điểm hiện tại chủ yếu là mận Trung Quốc. Và với hai loại mận bán với giá rẻ trên thị trường hiện nay th́ 100% là hàng Tàu.
Theo số liệu từ Chi cục Kiểm dịch thực vật vùng VII (Lạng Sơn) và vùng VIII (Lào Cai), tính từ đầu mùa mận đến cuối mùa mận năm 2015, mận Trung Quốc được nhập về Việt Nam với số lượng 4.206 tấn mận các loại. Trong đó, mận Trung Quốc nhập về qua cửa khẩu Lào Cai là chủ yếu với số lượng khoảng 3.668 tấn.
Đào Trung Quốc phủ sóng
Hiện nay đào mỏ quả Trung Quốc, đào tiên (quả nhẵn bong, to và đẹp) cũng đang được bày bán tràn lan đội lốt đào Sapa với mức giá bán chỉ 35.000-40.000 đồng/kg tùy loại.
Ông Lâm, một mối chuyên bỏ sỉ đào Trung Quốc tại chợ Long Biên cho biết, hiện nay trên thị trường có 90% là đào Trung Quốc, đào Việt Nam số lượng ít, mẫu mă xấu nên dân buôn không chuộng.
Trước đó, lăo đạo Sở NN-PTNT Lào Cai cho biết, Lào Cai chỉ có trên 400ha đào. Sản lượng mỗi năm khoảng 6.000 tấn, chỉ đủ cung cấp trên địa bàn và một số tỉnh lân cận ngay trong vụ mùa.
Đào Lào Cai được thu hoạch từ hồi tháng 5 đến đầu tháng 7 sẽ hết vụ. Theo đó, đào bán trên thị trường hiện nay chính là đào Trung Quốc đội lốt đào Sapa.
Hàng ngàn tấn nho xanh, nho đỏ Trung Quốc đổ về chợ
Bà Nguyễn Thị Vân Anh, Kỹ thuật viên trạm Kiểm dịch thực vật Tân Thanh (Lạng Sơn) cho biết, năm 2015, số lượng nho Trung Quốc nhập qua cửa khẩu Tân Thanh về Việt Nam là 389 lô, khoảng gần 11.000 tấn. Thời kỳ cao điểm năm 2015, mỗi ngày có 100 tấn nho Trung Quốc được nhập về qua cửa khẩu Tân Thành.
Sang đến năm 2016, tuy chưa phải vào mùa cao điểm nhập nho Trung Quốc, nhưng chúng ta đă nhập lên tới con số gần 1.000 tấn nho chỉ trong ṿng 5 tháng đầu năm.
Theo bà Vân Anh, nho là mặt hàng được nhập khẩu quanh năm. Song, vào mùa cao điểm, số lượng nhập về cực kỳ lớn và chủ yếu nhập các loại nho đỏ, nho xanh (cả loại có hạt và không hạt).
Thực tế, trên thị trường, từ siêu thị cho đến chợ lớn, chợ nhỏ, các loại nho Trung Quốc được bày bán tràn lan với giá khá rẻ chỉ ở mức 30.000-40.000 đồng/kg tuỳ loại và tuỳ vào thời điểm. Thâm chí, vào thời kỳ cao điểm, nho chỉ có giá 20.000-25.000 đồng/kg. Song, ở chợ, trên các tuyến phố, chỉ thấy xuất hiện nho Ninh Thuận với giá 50.000-60.000 đồng/kg loại ngon, hay nho Mỹ giá 150.000 đồng/kg. Tuyệt nhiên không thấy bất cứ một cửa hàng hay hàng rong nào thừa nhận ḿnh đang bán nho Trung Quốc.