HÀ NỘI 9-9 (NV) - Buổi tối Chủ Nhật 8/9/2013 tỉ phú Mỹ Bill Gates làm xôn xao dư luận khi đưa lên trang Facebook của ḿnh tấm h́nh một cái cột điện ở Hà Nội chằng chịt ngang dọc hàng trăm dây điện đủ cỡ rất nguy hiểm.
H́nh hệ thống dây điện chằng chịt ở Hà Nội được đưa lên facebook của tỉ phú Mỹ Bill Gates. Tấm h́nh này ông lấy lại từ bài viết trên báo The Economist ngày 31/8/2013. (H́nh: Facebook Bill Gates-VNExpress chụp lại)
Từ khi đưa lên lúc 7 giờ tối Chủ Nhật th́ đến 6 giờ chiều ngày Thứ Hai 9/9/2013, người ta thấy có tới 5,858 người vào xem và chuyền nhau, kèm theo những lời b́nh luận.
Người ngạc nhiên th́ nhiều. Một số đả kích chính sách sai lầm. Một số thương hại. Một số người ở Việt Nam th́ cho biết đó là những h́nh ảnh hàng ngày họ phải nh́n thấy, không có ǵ ngạc nhiên.
Nh́n hàng trăm dây điện ngang dọc như thế trên một cột điện, ông Gates chỉ b́nh luận nhẹ nhàng rằng “chúng làm cho cái hệ thống lưới điện cũ kỹ này dưới một áp lực rất đáng kể. Làm thế nào một nước như Việt nam có thể đối phó với nhu cầu (điện năng) gia tăng? Các quyết định khó khăn nằm ở phía trước”.
Phố Hàng Bạc, đất chật, người đông, dây điện được tận dụng làm nơi treo lồng chim.(H́nh: VNExpress)
Thật ra, tấm h́nh trên trang Facebook của ông là h́nh ông lấy lại từ bài viết trên tạp chí The Economist ngày 31/8/2013 với tựa đề “Hệ thống lưới điện của Việt Nam đang dưới áp lực. Tất cả mọi cầu ch́ có thể nổ”.
Bài báo viết về những kế hoạch tài chính t́m cách tăng khả năng cho hệ thống lưới điện, đáp ứng nhu cầu điện năng tại Việt Nam thêm khoảng 14% hàng năm. Tiền th́ không có, cần phải dựa vào các nguồn đầu tư và tài trợ của ngoại quốc nhưng điều hành hệ thống cung cấp điện năng và hệ thống các nhà máy điện hoàn toàn nằm trong tay các ông quốc doanh.
Người dân ở ngơ Quan Thổ 1 (Tôn Đức Thắng) c̣n tận dụng đường dây điện làm nơi phơi quần áo. (H́nh: VNExpress)
Các công ty quốc doanh buộc phải bán giá điện thấp theo yêu cầu của nhà nước, bên dưới cả giá thành, nên không hấp dẫn được giới tư bản nước ngoài.
Các nhà máy thủy điện được xây dựng tràn lan tại nhiều tỉnh, đặc biệt là khu vực miền Trung, đa số là nhỏ bé, thực chất chỉ là cơ hội giúp đám quan chức đảng viên từ trung ương tới địa phương toa rập với đám tư bản đỏ phá rừng lấy gỗ, kiếm ăn bất chính.
Ở các khu dân cư cũ như Khâm Thiên, hệ thống mạng nhện càng dày đặc hơn. Loa phường cũng được chèn vào giữa mớ dây lằng nhằng. Tại đây người ta c̣n thấy cả tấm băng rôn tuyên truyền “Quyết xây dựng đời sống văn hóa - văn minh đô thị”. (H́nh: VNExpress)
Tháng 5 vừa qua, một chiếc xe cẩu sơ ư đă làm chập điện ở khu vực thành phố Thủ Dầu Một (B́nh Dương) làm mất điện toàn diện cả miền Nam. Điều này cho thấy bất cứ một biến cố bất thường nào, hệ thống lưới điện tại Việt Nam cũng dễ trở thành tai họa.
Với h́nh ảnh dây điện của báo The Economist được ông Bill Gates cho lên trang Facebook, nó chưa lấy ǵ làm ghê so với những h́nh ảnh khác về hệ thống dây điện ở Hà Nội mà báo điện tử đưa lên mạng ngày Thứ Bảy 10/9/2013.
Người dân treo mọi thứ lên đường điện nước mà không màng tới nguy cơ cháy nổ, từ lồng chim tới quần áo. (H́nh: VNExpress)
Người dân Hà Nội dùng dây điện ngoài trời làm dây phơi quần áo, treo lồng chim. Nhà nước cũng tận dụng cột điện để treo hệ thống loa tuyên truyền mấy chục năm nay rồi. Từng có người chạy xe gắn máy ngă lăn ra đường v́ vướng dây điện sà xuống gần mặt đất.
Nạn cúp điện bất kể ngày đêm vào dịp hè trở thành thông thường, người ta chán không thấy c̣n kêu ca. Theo luật sư Oliver Massmann chuyên có vấn cho các hợp đồng về điện năng ở Việt Nam cảnh cáo trên báo The Econmist là nếu thiếu đầu tư ngoại quốc, không phải tương lai điện ở Việt Nam chỉ chập chờn mà c̣n dẫn đến cúp điện luân phiên như đă từng xảy ra.
Hệ quả, giới đầu tư sản xuất tại Việt nam sẽ theo nhau bỏ chạy, t́m đến những nơi tốt hơn như Thái Lan, Indonesia và các nước ASEAN khác. Ngay trong nước, nạn thiếu điện cũng cản trở phát triển kinh tế mà nhiều người từng cáo buộc quan chức nhà nước không biết cách điều hành.
(TN)