Người đứng đầu Giáo Hội Phật giáo Việt Nam Thống nhất loan báo từ nhiệm, trong biến cố nội bộ lớn nhất từ nhiều năm qua.

Hòa thượng Thích Quảng Độ công bố lá thư nói ngài “không còn chịu trách nhiệm bất cứ việc gì” tại tổ chức Phật giáo vẫn bị chính quyền cộng sản Việt Nam cấm hoạt động.

Người đang là Đệ Ngũ Tăng Thống của Giáo Hội cho biết ngài muốn cách chức người đứng đầu giáo hội ở hải ngoại, nhưng các nhân vật lãnh đạo khác phản đối.

Hòa thượng Thích Chánh Lạc, Chủ tịch Văn phòng II Viện Hóa Đạo tại Hoa Kỳ, tức lãnh đạo cao nhất của tổ chức này tại nước ngoài, bị cáo buộc “vi phạm trọng giới Dâm và Vọng”, theo lá thư.

‘Phạm trọng giới’

Theo nội dung bản Cáo bạch được viết ở Sài Gòn ngày 30/8/2013, lí do từ nhiệm liên quan tới vấn đề đạo đức của nhân vật được cử trọng trách dẫn dắt tổ chức tại hải ngoại.

Hòa thượng Thích Chánh Lạc bị cáo buộc “vi phạm trọng giới Dâm và Vọng với những bằng chứng cụ thể, minh bạch không thể chối cãi,” bản Cáo bạch viết.

Tuy nhiên, dường như đã có sự bất đồng gay gắt giữa các lãnh đạo của Giáo hội trong việc xử lí vụ việc này.

Tổng vụ trưởng Tổng vụ tăng sự “ba lần dâng thỉnh nguyện thư” yêu cầu cho Hòa thượng Chánh Lạc nghỉ việc, điều mà Hòa thượng Thích Quảng Độ muốn chấp thuận.

Hồi 11/2012, trong cuộc gặp gỡ với Đại sứ Úc Hugh Borrowman tại Thanh Minh Thiền Viện, Hòa thượng Thích Quảng Độ đã kêu gọi các nước, gồm cả Úc, giúp đỡ tiến trình dân chủ hóa Việt Nam

Tuy nhiên, Viện trưởng Viện Hóa đạo và Chánh thư kí Viện Tăng thống “quyết lưu giữ” Hòa thượng Chánh Lạc và còn muốn Hòa thượng sẽ là “cố vấn Văn phòng II Viện Hóa đạo”, theo bản Cáo bạch.

Những khác biệt quá lớn trong cách thức xử lí vụ việc khiến Hòa thượng Thích Quảng Độ tuyên bố từ nhiệm, bởi ngài “không thể chấp nhận những việc làm trái với Hiến chương của Giáo hội để bảo vệ một vị tăng phạm giới”.

Bản Cáo bạch cũng nhắc tới các cuộc tự thiêu của các thành viên Giáo hội kể từ sau 1975 tại Việt Nam, sự hy sinh nhằm “bảo vệ đạo pháp và dân tộc”, điều mà Hòa thượng Thích Quảng Độ nói ngài “không thể phản bội lại”.

Ông Võ Văn Ái, người phát ngôn cho Giáo Hội Phật giáo Việt Nam Thống nhất trong nước, là người được Hòa thượng Thích Quảng Độ ủy quyền công bố lá thư trên mạng.

Trả lời BBC Tiếng Việt, ông Ái nói Giáo hội đang “có một vài cá nhân không có phẩm hạnh”.

“Nếu nội bộ không làm được chuyện thanh lọc, đó sẽ là sự đi xuống, nếu không nói là tan vỡ của tổ chức,” ông Ái bày tỏ chính kiến.

'Mong ngài ở lại'

Tuy nhiên, trả lời BBC cùng ngày 2/9/2013, Thượng tọa Thích Quảng Ba, trụ trì tại Tu viện Vạn Hạnh, Canberra, tiểu bang New South Wales, Úc nói ông đang muốn kêu gọi tinh thần sám hối của các vị liên quan như Hòa thượng Chánh Lạc "nên từ chức", chứ không phải Đức Tăng thống.

Hòa thượng Thích Quảng Ba, người hiện là Phó Giáo chủ Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống nhất tại Úc nói, "đây là một cuộc khủng hoảng thì có lẽ là đúng hơn, nhưng không phải là sự chia rẽ sâu sắc".

"Chúng tôi là một tập thể tu hành... không phải một thế lực tôn giáo..."

"Đức Tăng thống đã nhận lời cầu thỉnh của Giáo hội, nay ngài không hài lòng về cung cách của một số giáo phẩm... nhưng nay cầu xin ngài ở lại."

Hòa thượng Thích Quảng Ba nói cũng "không cần phải cường điệu hóa vụ việc này" vì đây không phải là "cuộc khủng hoảng trầm trọng".

Sinh năm 1928, Hòa thượng Thích Quảng Độ giữ chức Tăng thống Giáo hội Việt Nam Thống nhất từ năm 2008.

Trước đó, ngài là Viện trưởng Viện Hóa Đạo đặt tại Thanh Minh Thiền Viện ở Sài Gòn, từ năm 1999, duy trì hoạt động của Giáo hội trong nước mặc dù Đảng Cộng sản Việt Nam không thừa nhận.

Hồi 2006, ngài được trao Giải tưởng niệm Thorolf Rafto vì các hoạt động đấu tranh cho nhân quyền.

Đại lão Hòa thượng Thích Quảng Độ cũng từng được đề cử giải Nobel Hòa bình nhiều lần.

Hòa thượng Thích Quảng Ba nói việc "một phần lớn khó khăn cho việc điều hành Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống nhất là việc chính quyền quản thúc, cầm tù các lãnh đạo" của Giáo hội này.

theo bbc