Theo lời giới thiệu tại trang web, những khách hàng ở xa hay quá bận bịu không thể đến cúng giỗ trực tiếp có thể đăng ký các gói “cúng, giỗ” khác nhau sau đó chuyển tiền để ban quản lý thực hiện theo yêu cầu...
Đặt hàng cúng giỗ cho… các cụ
Từ lâu, dịch vụ đặt hàng qua điện thoại để thuê người chuẩn bị cúng giỗ tại nhiều nghĩa trang như Văn Điển, Yên Kỳ… đã không còn xa lạ. Nhưng tiện tới mức chỉ cần một cái nhấp chuột như tại công viên nghĩa trang Lạc Hồng Viên (Kỳ Sơn – Hòa Bình) thì quả thật trên thế giới... chưa từng có!

Nhân viên nghĩa trang Lạc Hồng Viên đang thực hiện dịch vụ cúng giỗ theo yêu cầu khách hàngTheo lời giới thiệu tại trang web, những khách hàng ở xa hay quá bận bịu không thể đến cúng giỗ trực tiếp có thể đăng ký các gói “cúng, giỗ” khác nhau sau đó chuyển tiền để ban quản lý thực hiện theo yêu cầu.
Mỗi gói bao gồm việc vệ sinh, chăm sóc mộ phần, chuẩn bị mâm lễ và cúng giỗ đúng ngày giờ. Có hợp đồng, ngoài những vật phẩm thông thường như xôi, gà, hoa quả, vàng mã; khách hàng còn cầu kỳ đặt từ món “thịt chó” hay chai rượu “đúng chủng loại và sở trường” của người đã khuất. Hay việc chọn lựa người cúng, giờ cúng, bài cúng theo yêu cầu… cũng được chuẩn bị chu đáo.
“Như ngôi mộ đang được thiết kế của nghệ sĩ – diễn viên Văn Hiệp cũng được yêu cầu phải luôn luôn có “điếu cày” mỗi khi cúng giỗ” – ông Trần Tuấn Anh, đại diện Công ty CP Đầu tư và Thương mại Toàn Cầu (đơn vị quản lý và cung cấp dịch vụ), cho biết thêm.
Bà Trần Mỹ Hảo (một khách hàng ở Hà Nội) cho biết: “Dịch vụ giúp chúng tôi làm tròn bổn phận với tổ tiên dù đang bận bịu hay đi công tác xa. Chi phí thì tùy điều kiện tài chính của mỗi người sao cho phù hợp. Việc xong, họ gửi clip, hình ảnh cũng khiến tôi yên tâm”.
Theo Công ty Toàn Cầu, dịch vụ này không lấy công hay lợi nhuận nên thu hút đến 70% lượng khách trong nước có mộ phần người thân ở đây, còn lại 30% khách hàng là người đang sinh sống tại nước ngoài.
Thuận hay trái phong tục?
Nhiều ý kiến cho rằng, trong xã hội ngày nay, do công việc quá bận rộn, quỹ thời gian ít ỏi, phần mộ tổ tiên lại cách xa cả trăm cây số nên dịch vụ này ra đời đã đánh trúng nhu cầu của một bộ phận khách hàng không nhỏ ở trong và ngoài nước.
Ông Nguyễn Kha (79 tuổi ở Từ Liêm – Hà Nội) tâm sự: “Thực tế xã hội là vậy, bản thân tôi vì đường xá xa xôi, mỗi năm chỉ đi thăm mộ tổ tiên được 2 lần. Đặt dịch vụ cúng giỗ qua mạng như thế này, cũng thấy an lòng và con cháu đỡ vất vả”.
Trái với quan điểm của ông Nguyễn Kha, bà Nguyễn Thị Lộ (84 tuổi ở Tây Hồ – Hà Nội) lại cho rằng: “Các cụ “mong” con cháu đến thăm mộ phần và tỏ lòng tưởng nhớ chứ có cần vật chất đâu mà “đặt mua”. Cái công chuẩn bị, đi lại, vất vả nó mới thể hiện “tấm lòng”. Không thể phó mặc, ỷ lại được”.
Với quan điểm ủng hộ, nhà sử học Dương Trung Quốc cho rằng: “Dịch vụ này giúp mọi người vẫn gìn giữ được những tập quán hướng về tổ tiên, thực hiện nghĩa vụ đạo lý nhưng lại phù hợp với hoàn cảnh thực tế và khai thác tối đa sự tiện dụng của công nghệ thông tin”.
Trong khi đó, TS Vũ Thế Khanh – Tổng giám đốc, Chủ tịch hội đồng khoa học Liên hiệp Khoa học Công nghệ Tin học Ứng dụng (UIA) lại lo ngại: “Những người quản trang chỉ có thể giúp chăm sóc phần mộ bên ngoài; những người khóc thuê cũng chỉ là hình tướng chứ không nói lên được cái tâm của con cháu.”
Như vậy, việc cúng giỗ tổ tiên là một nét văn hóa truyền thống thể hiện cái tâm, lòng biết ơn và tưởng nhớ của người sống đối với người đã khuất. Do đó, nếu ỷ lại và dịch vụ này trong khi mình có đủ thời gian và điều kiện thì rất có khả năng tới một ngày nào đó chúng ta sẽ quên mất nghĩa vụ của mình - TS Vũ Thế Khanh khẳng định.
TM