Đây là bất hạnh thứ ba của người dân sống trong xã hội cộng sản. Sống với giả dối bao trùm. Nhà thơ Boris Pasternak viết:

"Chỉ có một mình tôi; còn tất cả quanh tôi đều chìm đắm trong giả dối:
Cuộc đời không phải cuộc đi dạo qua cánh đồng."

Đồng xanh bao đời đã thành cánh đồng xi măng khổng lồ, vùi dập dưới đấy biết bao nhiêu lá cỏ, hương thơm, sắc màu, âm thanh, mưa gió của cuộc sống tự nhiên. Chúng ta diễn trên nền xi măng bao la ấy theo sự hướng dẫn của đảng, và dù muốn hay không, chúng ta cũng trượt dài về nhân cách và đạo đức. Chúng ta vừa là nạn nhân vừa là thủ phạm trong tấn bi kịch lớn diễn ra trên nền xi măng ấy.